Het hart naar boven. Religieuze poëzie uit de zeventiende eeuw

[p. 156]

Den christelyken hoveling
Afgebeeld door een Hoveling, die 't Hof verlaten heeft, en armlijk te lande levende, aldus spreektaant.

Den Mensch (die uyt den Mensch ontfangt van God het leven)
Word tot verscheyde lust in zijnen tijd gedreven;

Den eenen zoekt vermaek in oeffening van deugd,

En schept uyt deze lust zijn allermeeste vreugd;

Een ander heeft vermaek, en lust tot zulke zaken,
Die dikmaels in den Mensch elendig leven maken;

Elendig is die Mensch, wiens lusten zijn gezind

Te spelen met de vreugd daer hy verdriet in vind;

Elendig is dien Mensch, die in zijn jonge leven
Den ruymen teugel werd aen zijnen lust gegeven;

Elendig is dien Mensch, die buyten eer en deugd,

Zijn quade lusten volgd, en zoekt in 't quaed doen vreugd;

Wie quaed gezelschap mind, die zet zich op de wegen,
Daer hy de lusten vind om 't quaed te wille plegen;

Zo wie in zijnen jeugd met quaden omme gaet,

Vervreemd van deugd en eer, en word door quaden quaed.

Waer zijnder wegen, die ons meer tot quaed doen leyen,
Als wel het Hoofs bedrog vol van pluymstrijkend vleyen;

[p. 157]

 

Waer vind men meerder lust tot eer van ydel lof,

20

En oeffening in 't quaed als in 't onrustig Hof?

 

Waer ziet men yemand meer van jalousy verzellen?

 

Waer ziet men yemand meer van lichte vrouwen quellen?

 

Waer ziet men yemand meer tot hovaerdy gezind,

 

Als in 't onrustig Hof, daer yeder hoogheyd mind?

25

Waer ziet men yemand meer tot haet en nijd genegen?

 

Waer ziet men yemand meer de lust tot zonden plegen?

 

Waer ziet men yemand meer tot zonden aengepord,

 

Als daer in overdaed den mensch wellustig word?

 

Ik heb tot noch mijn tijd in Hoofsche lust versleten;

30

Ik heb in overvloed van weeld' mijn zelfs vergeten;

 

Ik heb in menig Hof mijn dagen door gebrocht,

 

Zo menig Koninkrijk doorwandelt en verzocht;

 

Maer, leyder, waer ik quam, daer heb ik ondervonden

 

Hoe ligt dat daer den mensch kan vallen in de zonden;

35

Kan vallen tot het quaed, vermits gelegentheyd

 

De lusten daer toe lokt, de wille daer toe leyd.

 

Ik zelve, stel my zelfs mijn leven eens te vooren;

 

Ik spreek my zelve aen, waer toe ben ik gebooren?

 

Waer toe heeft my Gods macht uyt 's moeders schoot geteeld?

40

Waer toe heeft my mijn God geschapen na zijn beeld?

 

Waer toe is my de naem van Christen mensch gegeven?

 

Eylaes! om dat ik zouw gelijk een Christen leven,

 

En dienen God den Heer, wiens schepzel dat ik ben,

 

Mijn schepper gun my doch dat ik mijn zelven ken;

45

En dat ik u mijn God, mijn zonden mach belyen,

 

Ook alle quade lust, tot vuyle ranken, myen;

 

Dat ik in waer berouw uw Godheyd val te voet,

 

Op dat ik worden mach gelijk ik wezen moet.

 

Ik weet dat my het Hof tot wellust pleegd te trekken,

50

En 't Hoofsche leven my de ziele kan bevlekken;

 

Zoo dat, dat leven my, mijn God! voortaen mishaegd,

 

Ia zoo, dat zich mijn ziel daer over zeer beklaegd;

 

Beklaegd, eylaes! beklaegd, en zal gedurig klagen,

 

Ten aenzien dat ik my zo lelik heb gedragen;

55

Heb ik na lust geleefd, nu leef ik na den geest,

 

En word een ander mensch als ik wel ben geweest.