Charakters en lotgevallen van Adelson, Héloïse en Elius

[p. 229]

Veertigste brief.
Clementina, aan Héloise.

Ik heb uw brief met een onbegryplyk genoegen geleezen, uw verhaal is een waare Roman waarin men op elke bladzyde nieuwsgieriger wordt: de beschryving welke gy my van dien jongeling geeft is zoo naïv, dat men zich verbeeldt hem te zien; en hem te hooren spreeken: maar uw Roman is noch op lang na niet ten einde - gy zult een nog grooter rol in denzelven speelen - en de Heer C.... zal zeker by u aan huis komen om u te bedanken voor uw aangenaam byzyn, of om u uw waijer te rug te brengen: òik voorspel u vriendin, dat dit ernstiger gevolgen zal hebben: en dat dit misschien.... de jongeling zal zyn voor wien myn vriendin al haar gevoel verspillen zal - gy zegd ray wel geen woord van den indruk dien hy op uw' hart gemaakt heeft: maar uwe ontroering by zyn eerste aanblik, de toon die u zoo vertederde - de onschuld die gy op zyn gelaat geprent vondt - dit alles overtuigd my - dat hy u meer behaagd dan iemand u tot he-

[p. 230]

den toe behaagde - uwe verschooning dat het uw schuld niet was - dat hy zyn meisjen verwaarloosde.... is ook aardig uitgedacht – want geloof my héloise, indien hy u even zoo min als uw geleider behaagd had - zoudt gy hem ook even onverschillig behandeld hebben....

Myn goede moeder zei by het leezen van uwen brief, want gy weet dat ik geen geheimen voor haar heb. - ‘Ik vrees dat het hart van uwe vriendin getroffen is, het verwonderd my dat zy u geen enkel woord van zyn rang of stand gezegd heeft: maar ik heb meer dan eens opgemerkt: dan wanneer de meisjens van een' minnaar spreeken die haar onverschillig is - dat zy alsdan zyn rang en vermogen zeer hoog opheffen: het streelt haare eigenliefde dat zy alle deeze groote voordeden voor het oog der waereld met onverschilligheid beschouwen: maar beminnen zy eenmaal - ô dan zyn rang, stand, en fortuin in haare oogen kleinigheden waar aan zy naauwelyks denken. Raadt dus uwe vriendin dat zy intusschen over haar hart waaken en zich hier omtrent tracht te onderrichten: want schoon ik 'er verre af ben om het geluk van schatten of rang te doen afhangen - zoo is het toch zeker, dat zy omtrent een' jongeling die van beiden ontbloot was

[p. 231]

- in den stand waarin zy geplaatst is zeer veel tegenstand van haare ouderen zou ontmoeten. Schryf aan uwe vriendin voegde zy 'er by; dat ik haar met het gulste hart myn moederlyken raad geef – niet uit bedilzucht – maar vermids ik op myn jaaren wat verder voor uit zie, dan een jong meisjen dat zich door haare verbeelding laat wegsleepen: en dat het ligter valt om een vonk dan een felle vlam uit te dooven. Misschien was alles ook slechts bloote galanterie welke geen gevolg zal hebben: dan hoe het ook zyn moge een' vriendschappelyken raad kan toch nimmer schaaden.’ Meldt my toch zoo spoedig mooglyk het vervolg van uwen Roman – want een vervolg komt 'er zeker op.

Onlangs was de Heer elius by ons – en hy scheen my toe veel opgeruimder te zyn dan naar gewoonte: - sinds lang bespeurde ik dikwerf de diepste spooren der melancholie op zyn gelaat – nu was het helder en opgeklaard: ô waarschynlyk heeft dit een groote oorzaak, want een man van zulk een vast en verheven charakter hangt niet van kleinigheden of beuzelingen af. Dank zy de hemel: indien de oorzaak van zyn geheime smart of weggenomen of verzacht is... want niemand voorzeker verdiend gelukkiger te zyn dan hy....

[p. 232]

Ik zou u gaarne nog wat schryven, maar myn leeven is hier zoo eenvormig – 'er gebeurd zoo zeldzaam iets nieuws: dat dit in de woelende oogenblikken waarin gy u bevindt van weinig belang voor u zou zyn. Vaarwel dan, en vergeet nooit,

Uwe Vriendin,

clementina.