Nederlandsche spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden

1295. Hij heeft al zijn kruit verschoten,¹²⁹⁵

d.w.z. hij heeft al zijne krachten verbruikt, verspild; eene sedert de 17^de eeuw voorkomende uitdrukking; zie Winschooten, 128; Hooft, Ged. I, 286 (in eig. zin), en vgl. Halma, 293: Hij heeft al zijn kruid verschoten, alle zijne kragten gespild, il a consumé toutes ses forces. Synoniem is de uitdr. al zijne pijlen zijn verschoten, hij weet niets meer te zeggen (Van Dale), hij heeft zijn laatste bom afgeschoten (Harreb. III, CXV); zijn laatste patronen verschieten (Maasbode, 30 Jan. 1914, avondbl. p. 5 k. 2). Ook in het Friesch: hy het syn krûd of syn pylken forsketten; in het hd. sein Pulver oder seine Bolzen verschossen haben; eng. to have shot one's bolt; fr. avoir épuisé son carquois (pijlkoker). In Antw. hij heeft al zijn poeder verschoten (Joos, 98).

1295 Vgl. fr. avoir tiré sa dernière cartouche.