Toeristische zakalmanak
‘Rechtsgheleerden, kooplieden ende reysende persoonen’ die in de achttiende eeuw Maastricht bezochten, zullen vermoedelijk veel voordeel hebben gehad van een gedrukte gids met enige VVV-allures, die hen informeerde over het leven in de bedrijvige stad aan de Maas. In Den kleynen Maestrichter Sack-Almanach, die jaarlijks uitkwam, worden deze categorieën bezoekers met name genoemd. De Stadsbibliotheek Maastricht bezit enkele van de zeer zeldzame exemplaren van deze almanak, waaronder die voor het jaar 1754. Deze werd door de Maastrichtese uitgever Jacob Lekens gedrukt en verkocht.
Het werkje bevat een schat aan plaatselijke wetenswaardigheden. Het onthult ondermeer dat de ‘gerechtbanken’ van Maastricht lange vakanties hadden: zo genoten de gerechtsdienaren van 5 tot 26 juni de ‘Servaes-vacantiën’. Ook de aankomst- en vertrektijden van de ‘keyserlyke post’ en de ‘postchaises’ naar Keulen en Aken worden vermeld, evenals de openingstijden van het ‘Postcomptoir’.
Onder het hoofdstuk ‘Hooveniers Almanach’ wordt aangeraden ‘voor Sint Jansdag in Junies voor roomsche boonen te planten om groen te eeten’. Bij volle maan in augustus is het de juiste tijd ‘zaeylinghen van potplanten te verplanten’, evenals ‘endivi (andijvie) ende sala (sla) te zaeyen’.
In de Almanach staan lange reeksen verjaardagen van de ‘voornaamste vorsten ende vorstinnen in Europa’. Een uitleg van het gecompliceerde geldstelsel in de achttiende eeuw, met omrekentabellen voor de meest gangbare geldsoorten en afbeeldingen van gebruikte munten, beslaat vele bladzijden.
Als curiositeit past de zakalmanak in de sfeer van de ‘kalengiers’ die het ook van dergelijke wetenswaardigheden voor een ruim publiek moesten hebben.
Auteursrechtelijk beschermd
