Wisconstighe gedachtenissen. Deel 5: van de ghemengde stoffen

6 Hooftstick.
Vande distribvtie der contabel leeftocht inde dispense vande Keucken.

OM te verclarende manier deser distributie, soo is voor al te ghedencken dat den Dispensier der keucken byghevoucht wort een Clerck en Gardemenge of Spijswaerder, an welcke hy te vier of vijf dagen eens, of soo dickwils alst de sake vereyscht, uyt sijn Magasijn gheeft t'ghene men behouft om dagelicx te distribueren an Cocx, Pasteybackers, Bottelliers, en anderen daert noodich is. Van dese distributie houdt den voorschreven clerck rekening, daer toe ghebruyckende drie boucken, die ick noem Memoriael, Iornael, en Schultbouck, om datse met soodanighe des Coopmans wat ghelijckheyt hebben.

Inden anvang des Memoriaels schrijftmen eerst den Inventaris der goeden die inde Gardemenge teghenwoordelick in wesen bevonden sijn, Daer na alle daghelicksche voorcommende partyen van distributie, an wie, en hoe veel, metsgaders de goeden die de Gardemenge vanden Dispensier ontfangt. Dese Memoriaels begin is ghelijck hier onder by voorbeelt anghewesen wort.

Memoriael der distribvtie.
Inventaris der comptabel goeden inde Gardemenge in vvesen opt begin van Ianuarius 1606.

Peper	4 ℔ 4 onc.
Gimber	5 ℔ 8 onc.

[p. 66]

Noten 3 ℔ inhoudende	112 stucx
Naghelen	2 ℔ 12 onc.
Canneel	3 ℔ 2 onc.

Ghelijck hier begost is met vijf partyen van goeden, alsoo vaertmen voort mette rest.

Na den inventaris volghen de voorschreven daghelicksche ontmoetende partyen van ontfanck en distributie.

Maer want in dit Memoriael veel partyen van een selve specie op eenē dach commen, t'welck int overdraghen ten Schultbouck, oock int bouck der dispense des dispensiers, veel schrijving soude maken, soo vergaert den Clerck allen avent elcke specie by haers ghelijcke in een ander bouck, dat ick als gheseyt is Iornael der distributie heete, sulcx datter van elcke soorte op yder dach dan maer een en comt. Deses Iornaels begin is ghelijck hier onder by voorbeelt anghewesen wort.

Iornael der distribvtie.
Inventaris der comptabel goeden inde Gardemenge in vvesen opt begin van Ianuarius 1606.

Peper	4 ℔ 4 onc.
Gimber	5 ℔ 8 onc.
Noten 3 ℔ inhoudende	112 stucx
Naghelen	2 ℔ 12 onc.
Canneel	3 ℔ 2 onc

Nu volghen de daghelicksche ontmoetende partyen van ontfanck en distributie, wesende versaming van verscheyden specien des Memoriaels, inder voughen als voorseyt is.

De boveschreven partyen des Iornaels der distributie moeten overghestelt worden int Schultbouck der distributie, t'welck van deser ghedaente is: Anghesien hier alleenelick ghesocht wort uytcomst van der waren, ghewicht, maet, of stucken, sonder gheltsomme, noch namen der Debiteurs of Crediteurs, soo en salt niet noodich sijn voor de poste van elcke soorte te nemen de heele breede van een sijde, ghemerckt dat veel papiers soude vereysschen, met weynich gheschrifts, daerom deylen wy elcke sijde in verscheyden colomnen, t'welck hier sijn thien, nemende d'een voor debet d'ander voor credit, al of elcke colomne een sijde waer. Opt bovenste deser colomnen schrijven wy eerst debet en credit der goeden, beginnende met peper, daer na gimber, en soo voorts, met sulcken oirden als int 4 Hooftstick. Dese opschriften ghestelt wesende, ick schrijf voor al daer onder in yders debet de resten dieder int voorganghen jaer overschoten, en by inventaris hier vooren bevonden wierden, ghelijckmen siet: Ende int begin der tweede Maent Februarius, stel ick de resten dieder int einde of inde sloten van d'eerste Maent Ianuarius bevonden wierden, en soo voorts met d'ander.

Noch is te weten datmen van visch in haer pekel legghende, als harinck, Aberdaen, Salm, en Elst, geen bequame rekening by de stucke houden en can,

[p. 67]

want die int ontfanghen te ontpacken, en uyt haer pekel te trecken om te tellen, en waer niet oirboir, sulcx dat mense by de vate telt, te weten de cleenste daermense in packt of levert, als tonne, halve, vierendeel, of achtendeel, en alsoo schrijftmense hier oock te boucke.

Daer na worden de partyen des Iornaels overghestelt, yder onder haer poste na t'behooren, te weten ghedistribueerde goeden onder credit, de inghecommen onder debet. Voort anghesien dat elcke partye des Iornaels hier niet tweemael overghestelt en wort, eerst in debet daer na in credit, ghelijckt inde volcommen bouckhouding op de Italiaensche wijse toegaet, om dat den debet der ghedistribueerde partyen altijt de selve soude sijn, te weten capitael, en dat wy metten credit der incommende goeden hier niet te doen en hebben, soo is die dobbel oversetting onnoodich alsoo van derghelijcke breeder gheseyt is int 9 Hooftstick der bouckhouding in Domeine. Het voorbeelt deses Schultboucx is als volght.