Ten geleide
Monumenten in Nederland is een naslagwerk over de waardevolle objecten en structuren in de verschillende provincies, en in dit geval de provincie Flevoland. Het is géén reisgids en bevat dan ook geen routebeschrijvingen of wandelingen. Het boek geeft een breed overzicht van bestaande, cultuurhistorisch interessante objecten en structuren, waarbij op beknopte wijze de relevante feitelijke informatie wordt vermeld.
De twee inleidende hoofdstukken plaatsen de gegevens in een groter verband en schenken aandacht aan de geschiedenis en het karakteristieke van de provincie Flevoland. In de eerste inleiding over de historie wordt aandacht geschonken aan de historisch-geografische ontwikkeling van het Zuiderzeegebied tot en met de Afsluitdijk en Wieringermeer. In de tweede inleiding over de regio's wordt nader ingegaan op de verdere inpolderingen, de waterstaatkundige aspecten, de ontginning van het land met bijbehorende boerderijen en de ontwikkeling van de bebouwing.
De hiernaast opgenomen overzichtskaart toont de regioindeling van de provincie. De kaart geeft verder een overzicht van de gemeenten, steden en dorpen zoals die aan bod komen in het op de inleidingen volgende onderdeel Steden, Dorpen, Monumenten. Dit deel van het boek bevat een alfabetisch geordende beschrijving van alle steden en dorpen in Flevoland. Voor de indeling zijn niet de gemeentegrenzen bepalend, maar de afzonderlijke bebouwingsconcentraties - de kernen - zoals ze historisch zijn gegroeid. Elke kern heeft een eigen inleiding waarin de historische ontwikkeling en de topografische of stedenbouwkundige veranderingen kort worden behandeld. Van Emmeloord is een plattegrond opgenomen, waarop de interessantste objecten zijn aangegeven. De nummers op de plattegrond verwijzen naar het bijschrift, dat weer een verwijzing bevat naar de pagina van de objectbeschrijving. De nummers uit de plattegrond staan ook vermeld bij de beschrijving zelf. Evenals in de rest van de serie ligt in dit boek de nadruk op de architectuur van vóór 1940, maar deze einddatum is gezien de jonge geschiedenis van de provincie naar het heden opgerekt. Toch is bij het opnemen van de modernste architectuur de nodige terughoudendheid betracht. Cultuurhistorisch waardevolle objecten en structuren die met sloop of totale wijziging bedreigd worden, zijn opgenomen als ze op het moment van het afsluiten van het manuscript nog als zodanig aanwezig waren. Overeenkomstig de opzet van de gehele serie wordt aan archeologische monumenten geen expliciete aandacht besteed. De teksten in dit boek zijn grotendeels gebaseerd op de officieel gepubliceerde literatuur en de bij de Rijksdienst voor de Monumentenzorg voorhanden zijnde gegevens, zoals de per gemeente in het kader van het Monumenten Inventarisatie Project (MIP) opgestelde rapporten. Ook van het uit het MIP voortgekomen Monumenten Selectie Project (MSP) konden wij
gebruik maken. Ondanks alle zorg die eraan besteed is, kan het boek inhoudelijke onvolkomenheden bevatten. Aanvullend bronnenonderzoek of het uitputtend nalopen van de ‘grijze literatuur’ lag evenwel niet in de opdracht en het publicatieschema besloten. Wel zijn op grond van eigen waarnemingen ter plekke waar nodig verbeteringen of aanvullingen op de bestaande literatuur aangebracht.
Bij de behandeling van het cultuurhistorisch erfgoed van de provincie Flevoland ligt de nadruk op feitelijke gegevens over de bouwgeschiedenis en de huidige situatie van het object, zoals: adres, functie, ontwerp- en bouwdata, namen van opdrachtgevers en architecten, ontwerpers en uitvoerende kunstenaars. Een belangrijk onderdeel van het boek vormen de foto's, die een representatieve selectie van de objecten en structuren in de provincie geven. De foto's weerspiegelen steeds zo veel mogelijk het karakter van de desbetreffende kern. De meeste foto's zijn speciaal voor dit boek gemaakt. Waar dit niet het geval is, staat het jaartal van de foto in het bijschrift vermeld.
Achter in het boek staat een beknopte lijst met de gebruikte algemene literatuur, aangevuld met de voor de provincie belangrijkste publicaties op architectuurgebied. Verder zijn een topografisch register en een index op namen voor Flevoland toegevoegd. Voor de algemene registers hebben wij de gemeente-indeling per 1 januari 2006 aangehouden en waar nodig de verwijzingen aangepast.
Voor hun hulp bij de totstandkoming van dit boek dan-