Obdam
Dorp, ontstaan in de late middeleeuwen als veenontginning. Er vormde zich een tweezijdige lintbebouwing langs de Dorpsstraat. Aan de zuidzijde bouwde men de Herv. kerk en aan de noordzijde kwam de spoorlijn Alkmaar-Hoorn tot stand (1898). Na de Tweede Wereldoorlog is Obdam vooral naar het westen uitgebreid.
De Herv. kerk (Dorpsstraat 38), een zaalkerk met houten geveltoren en eclectische details, werd gebouwd in 1881-'82 ter plaatse van een kerk uit 1803.
De R.K. St.-Victorkerk (Dorpsstraat 151) is een driebeukige basilicale kruiskerk met vijfzijdig gesloten koor en een toren van drie geledingen met balustrade en naaldspits. Deze neogotische kerk met neoromaanse elementen verrees in 1890-'92 naar plannen van A.C. Bleijs ter vervanging van de in 1803 aan de katholieken teruggeven middeleeuwse kerk (gesloopt 1893). In de toren hangt een door Johan Nicolaas Derck gegoten klok (1752). De kerk is in 1991-'93 gerestaureerd.
Het raadhuis (Dorpsstraat 106) is een tweelaags eclectisch pand met middenrisaliet, voorzien van leeuwen en een wijzerplaat. Dit raadhuis annex polderhuis kwam in 1873-'75 tot stand naar ontwerp van A.C. Bleijs.
Woonhuizen. De voorm. pastorie van de middeleeuwse Herv. kerk,
Dorpsstraat 112, is een tweelaags pand uit 1856 met omlijste ingang. Later diende het als notarishuis, waartoe een kantoorgedeelte is toegevoegd. In chaletstijl
Obdam, Woonhuis Dorpsstraat 111
Obdam, Station
uitgevoerd is de forse notariswoning
Dorpsstraat 111, gebouwd in 1876 voor A.J. Haarselhorst naar plannen van A.C. Bleijs. Burgemeester N. Dekker liet in 1916
Huize Agatha (Dorpsstraat 100) bouwen met hoektoren en rationalistische details. Expressionistisch van vorm is de dokterswoning
Dorpsstraat 114 (1921).
De stolpboerderij Dorpsstraat 79 dateert uit 1867 en heeft een spiegel en een versierde schoorsteen.
Het station (Stationsweg 2) werd in 1898 gebouwd voor de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij als een langgerekt pand met hogere middenpartij en chaletstijl-elementen.
Poldermolens. De rond 1632 opgetrokken houten wipmolen Braken 9, met een met riet gedekte onderbouw, bemaalde de voorm. polder Weel en Braken. De polder Berkmeer werd bemaald door de Obdammermolen (Obdammerdijk 8) uit 1698, een met riet gedekte achtkantige binnenkruier op een met hout beklede voet.
De grenspaal aan de Dorpsweg (bij nr. 4) markeert de grens met Hensbroek. De hier in 1835 geplaatste zandstenen obelisk met wapens wordt bekroond door een vlampot.