Lambertschaag
(gemeente Noorder-Koggenland)
Dorp, gelegen aan het noordelijke uiteinde van de in de 11de eeuw ontstane veenontginning van Abbekerk. Tot de inpoldering van de Wieringermeer (1927-'30) had het een bescheiden vissershaven.
De voorm.
Herv. kerk (Noordeinde 28), oorspronkelijk gewijd aan St. Lambertus en ook wel het Groene Kerkje genoemd, is een eenbeukige kerk met vijfzijdig gesloten koor en bij de westgevel een houten dakruiter. Een eerste kerk wordt in 1395 vermeld, maar het huidige schip dateert uit circa 1500. Midden 16de eeuw volgde de bouw van het laatgotische koor. In de rond 1740 geplaatste dakruiter hangt een door Geert van Wou gegoten klok (1495). Het uurwerk dateert van circa 1480 (gerestaureerd 1906). Deze in 1978-'82 gerestaureerde kerk heeft binnen een houten tongewelf met trekbalken op omtimmerde korbeelstellen. Die korbeelstellen zijn waarschijnlijk evenals de gietijzeren vensters afkomstig van een verbouwing rond 1860. Tot de inventaris behoren een preekstoel (1633) en een door L. van Dam & Zn. gebouwd orgel (1866). Op
Lambertschaag, Herv. kerk
het kerkhof bevindt zich onder meer een grafzerk voor C. Zijp († 1892).
Woonhuizen. Het vroeg-19de-eeuwse gepleisterde vissershuisje Noordeinde 16 heeft een houten voorschot.
Het voorm. koggehuis Noordeinde 4-6 is een middenganghuis met neorenaissance-trapgevel (circa 1905).
De stolpboerderij Dorpsstraat 2 dateert uit de eerste helft van de 19de eeuw en heeft een breed uitgebouwd voorhuis en houten schuurwanden.
Café ‘'t Fortuin-'t Wagewiel’ (Noordeinde 2) is een verbouwde boerderij uit circa 1880 met sierspant. De aanbouw draagt het opschrift ‘Kolfbaan’.