Benningbroek
(gemeente Noorder-Koggenland)
Dorp, ontstaan in de 11de eeuw als veenontginning. Samen met het aansluitende Sijbekarspel kreeg het in 1414 als de ‘Stede Sijbekarspel’ - louter bestuurstechnische - stadsrechten. De bebouwing van het lintdorp is later enigszins verdicht.
De Herv. kerk (Kerkelaan 10), oorspronkelijk gewijd aan St. Petrus Banden, is een gepleisterde eenbeukige kerk voorzien van een forse houten dakruiter met ingesnoerde spits aan de westzijde. Deze 16de-eeuwse kerk kreeg mogelijk in de 17de eeuw aan de westzijde een beklamping. Het koor heeft men vermoedelijk eind 18de eeuw gesloopt. Uit die tijd dateert de dakruiter (bekleding vernieuwd 19de eeuw) met daarin een door Geert van Wou gegoten klok (1525). Aan de oostzijde staat een consistoriekamer (circa 1890).
Het interieur wordt gedekt door een houten tongewelf, dat in de sluitstukken is gedateerd ‘1505’ en ‘1548’. Tot de inventaris behoren een preekstoel (1661), een voorzangerslessenaar (1661), een koperen predikantslessenaar (1724) en een door L. van Dam & Zn. gebouwd orgel (1908).
Het kerkhof bevat onder meer een priesterzerk met gotisch schrift (1555), een zerk met aalmoezen schenkende ruiterfiguur (1628) en een gebroken zuil op postament voor C. Donker († 1891) en H.A. Donker-Boon († 1888).
Café ‘De Roode Leeuw’ (Oosterstraat 38) is een tweelaags pand uit circa 1900 met ingang in de afgeschuinde hoek.
Boerderijen. De (midden-)18de-eeuwse stolpboerderij Dokter De Vriesstraat 12 bezit een houten middentopgevel boven een omlijste doôdeur met snijlicht. De rond 1840 gebouwde stolpboerderij St.-Cunerahoeve (Dokter de Vriesstraat 10) heeft rond 1890 een nieuwe voorgevel gekregen met driezijdige erker en een dakkapel met versierde windveren. De klokgevel van het voorhuis van de stolpboerderij