Monumenten in Nederland. Zeeland

Ossenisse
(gemeente Hulst)

Wegdorp, ontstaan op een schor die in 1183 in het bezit was van het klooster van Coesvoorde en die in 1196 overging

[p. 202]

Ossenisse, R.K. St.-Willibrorduskerk

naar het cisterciënzerklooster Ten Duinen. In 1225 werd het gebied door de zee verzwolgen, waarna herdijking volgde in 1610. De in 1796 opgerichte parochiekerk vormt de kern van dit wat geïsoleerd gelegen dorp.

De voorm. R.K. St.-Willibrorduskerk (Dorpsstraat 12) is een driebeukige kruiskerk met driezijdig gesloten koor en een terzijde geplaatste toren met achtzijdige naaldspits. Deze neogotische kerk werd in 1914-'15 gebouwd naar plannen van W. te Riele ter plaatse van een uit 1853 stammende voorganger met een gotisch koor. Mogelijk heeft Te Riele een deel (van de hoofdvorm) van het gotische koor behouden. Door het korte schip en de brede zijbeuken heeft de kerk inwendig een centraliserende werking. De glas-in-loodramen zijn in 1918 door de firma P. Struicken & Zn. vervaardigd. Bij de restauratie in 1961 heeft men het interieur gemoderniseerd en gewit. De tweelaags pastorie (Dorpsstraat 10) werd rond 1880 in neoclassicistische stijl gebouwd en heeft een aangebouwd koetshuis. In de tuin staat een houten bijenhuis (circa 1910).

Het voorm. raadhuis (Lageweg 27) is een bescheiden eenlaagspand uit 1924 naar plannen van P.F. Voet. Boven het ingangsportiek staat het opschrift ‘Gemeentehuis’.

Woonhuizen. Voorbeelden van karakteristieke eenlaags woonhuizen uit circa 1885 zijn Dorpsstraat 13-17, Lageweg 21 en Zeedorp 41-43. Het forse tweelaags herenhuis Lageweg 23 dateert uit circa 1905 en heeft ook dienst gedaan als bewaarschool. De rond 1930 gebouwde villa Lageweg 29 vertoont expressionistische details.