Hoek
(gemeente Terneuzen)
Dijkdorp ten oosten van de Braakman, ontstaan op de driesprong van de dijken van de Lovenpolder (1542), de Koudenpolder (1543) en de polder Oud Westenrijk (1638). Ter verdediging van de Braakman kwam iets ten zuiden van Hoek in 1588 het Mauritsfort tot stand tegenover de vesting Philippine. Het fort werd in 1665 door de polder Nieuw Westenrijk met het grondgebied van Hoek verbonden. Na de inname van Hulst in 1645 raakte het fort in verval. Met de aanleg van de Van Wijckhuysepolder (1912) verdween de haven van Hoek. Het restant van de Braakman werd in 1952 afgedamd. Het dorp is met name aan de noordzijde uitgebreid.
De Herv. kerk (Langestraat 6) is een recht gesloten zaalkerk, voorzien van een toren van vier geledingen met ingesnoerde naaldspits. Deze naar plannen van L. de Bruijne met neorenaissance-details uitgevoerde toren verrees in 1900 bij een uit 1608 daterende kerk (uitgebreid 1824). In 1905 volgde de vernieuwing van het schip van die kerk, eveneens naar zijn ontwerp. Tot de inventaris behoren enkele grafzerken (1615, 1675, 1714), een preekstoel uit circa 1760, een 18de-eeuwse kerkenraadbank en een orgel (1911). De glas-in-loodvensters (1959) aan weerszijden van de preekstoel zijn van H.C. van der Valk.
Geref. kerken. De kerk bij Tramstraat 2 - nu Geref. kerk Vrijgemaakt - is een zaalkerk met sobere neorenaissance-details uit circa 1890. De voorm. Geref. kerk Dr. Leenhoutsstraat 45 - nu woonhuis - is een zaalgebouw met portaal in traditionalistische stijl van 1953 naar plannen van J.A. Wentink, J. van Dijk en J. Kolff.
Het voorm.
raadhuis (Molendijk 5),
Hoek, Woonhuis Noordstraat 4
Hoek, Windmolen Windlust
een fors tweelaags gebouw met expressionistische details, dateert uit circa 1920. De hoger opgetrokken ingangspartij is voorzien van een halfrond balkon met het opschrift ‘raadhuis’.
Woonhuizen. Het gepleisterde middenganghuis Langstraat 17 dateert uit circa 1860. Het rijzige pand Noordstraat 4 werd rond 1900 gebouwd als hotel ‘'s Lands Welvaren’ en rond 1920 vergroot en verhoogd.
Boerderijen. De 18de-eeuwse boerderij Binnendijk 2 heeft een eenlaags gepleisterd woongedeelte en een ingangsomlijsting met gecanneleerde pilasters. Uit 1854 dateert de boerderij Weinig Rust (Binnendijk 5), bestaande uit een vrijstaand eenlaags woonhuis, een deels in hout uitgevoerde grote schuur met wolfdak en een stenen varkensschuur.
De windmolen ‘Windlust’ (Langestraat 1) is een stellingmolen met een ronde bakstenen romp en een met schalieën beklede kap. Deze in 1979-'80 gerestaureerde korenmolen werd in 1856-'57 gebouwd, vermoedelijk in opdracht van W. de Feijter ter vervanging van een standerdmolen bij de Molendijk.
De dijkverhoging (bij Lovenweg 2), gelegen ten noorden van Hoek, bestaat uit diverse in 1933 op de kruin van de zeedijk geplaatste betonnen dijkverhogingelementen volgens een systeem dat is ontwikkeld door R.R.L. de Muralt.
Auteursrechtelijk beschermd