Stramproy, R.K. St.-Willibrorduskerk
zijkapellen en een terzijde geplaatste toren van drie geledingen met ingesnoerde naaldspits. De gedrongen, vroeg-gotische, mergelstenen toren verrees in de 14de eeuw tegen een 12de-eeuwse kerk en kreeg rond 1700 de huidige naaldspits. In de toren hangt een door N. Simon gegoten klok (1787). De huidige kerk kwam in 1922-'23 tot stand naar een ontwerp met neoromaanse details van C.J.H. Franssen. Tot de inventaris behoren een beeld van St. Antonius Abt (begin 16de eeuw), enkele 17de- en 18de-eeuwse beelden, een biechtstoel (circa 1850) en een neobarokke preekstoel (1846). De uit 1885 daterende
pastorie (Kerkplein 2) is een fors pand met trapgevels en neogotische elementen.
Het voorm. klooster (Frans Strouxstraat 9) werd rond 1910 gebouwd voor de Franse Zusters van Aanbidding der Gerechtigheid Gods. Het door J.M. Stals ontworpen sobere drielaags pand kreeg in 1923 zijvleugels.
Boerderijen. Een 17de-eeuwse oorsprong heeft de gesloten hoeve annex brouwershuis Götjens (Wilhelminastraat 2), die waarschijnlijk werd gesticht als ‘Leenhof’ van het Stift Thorn. Het huidige uiterlijk wordt bepaald door 19de-eeuwse wijzigingen. De middenlangsdeelschuur rechtsachter is in 1906 toegevoegd. Een gaaf bewaard gebleven gesloten hoeve annex brouwershuis is Julianastraat 31. Het dwars geplaatst woongedeelte met gezwenkte topgevels stamt uit het eind van de 17de eeuw. Tegen de noordgevel bouwde men in de 18de eeuw het bedrijfsgedeelte met doorrit naar de binnenplaats. Aan de zijde van de binnenplaats bevinden zich nog enkele in vakwerk uitgevoerde bouwdelen. Bergerothweg 66 is een langgevelboerderij uit 1820, waaraan in de 19de eeuw het gepleisterde haakse bouwdeel is toegevoegd.
De voorm. brouwerij Maes (Wilhelminastraat 20-22) werd in 1867 gesticht door J.H. Maes als brouwerij ‘De Kroon’. De oudste gebouwen aan de Kroonstraat, waaronder een mouttoren, dateren uit de periode 1894-'96. Het in 1903 gebouwde forse woonhuis annex kantoor heeft een doorrit en vertoont eclectische details. Het aangrenzende huis (Wilhelminastraat 24), dat bekend staat als de tramhalte, dateert uit circa 1910.
De watermolen ‘Broekmolen’ (Grensweg 8-10) is een onderslagmolen op de Aabeek of Molenbeek, gebouwd vóór 1738 als korenmolen. Het waterrad is in 1950 vernieuwd. Molen en molenaarshuis zijn in 1977-'79 gerestaureerd. In 1981 is een schuur van een abdijhoeve uit Geel (B) bijgeplaatst.
Windmolens. De gesloten standerdmolen St. Jan (Molenweg 16) werd in 1783 gebouwd en in 1804 naar de huidige plek verplaatst. Deze korenmolen is in 1968-'69 gerestaureerd. Het bijbehorende pakhuisje stamt uit 1901. De in 1903 gebouwde korenmolen De Nijverheid of ‘Molen Nijs’ (Veldstraat 54) is een bergmolen met een ronde stenen romp en een met dakleer beklede kap. De laatste restauratie is in 1974 uitgevoerd. Het molenaarshuis (Veldstraat 52) is uit circa 1903.
Stramproy, Boerderij Julianastraat 31 annex brouwershuis
Kapellen. De aan O.L. Vrouwe troosteres der bedrukten gewijde Heyerkapel (Kapelstraat 8) is een rechthoekige wegkapel met dakruiter, gebouwd in 1853 en gerestaureerd in 1937. Het Vredesmonument (bij Julianastraat 63) is voorzien van een door S. Trummers vervaardigd Mariabeeld (circa 1945). Het Christusbeeld in de rond 1950 opgerichte wegkapel bij Molenweg 11C is van C. van Geleuken.
De R.K. begraafplaats (Oude Trambaan ong.), aangelegd rond 1910, bevat een grafkruis uit 1614 en een grafzerk met kruis voor J.M. Donders († 1928).
Tungelroy. Dit heideontginningsdorp ten noorden van Stramproy is ontstaan in de 18de eeuw. De R.K. St.-Barbarakerk (Tungeler Dorpsstraat 66) is een driebeukige kruiskerk met rond gesloten koor, dakruiter en een toren van drie geledingen met ingesnoerde spits. In 1792-'93 kwam een eenbeukige kerk in sober neoclassicistische vormen tot stand naar plannen van Henricus van Grispen en Petrus Rutten. Het oorspronkelijke koor werd in 1912 vervangen door een dwarsschip en een koor naar ontwerp van J.M. Stals. Van zijn hand is ook de in 1926 uitgevoerde verhoging van de toren. De zijbeuken zijn in 1954-'55 toegevoegd naar plannen van P. Weegels. De kerk werd in 1989-'90 gerestaureerd. Uit 1931 dateert de bijbehorende pastorie (Tungeler Dorpsstraat 64) met zakelijk-expressionistische vormen. De kapel O.L. Vrouwe van