Sibbe
(gemeente Valkenburg aan de Geul)
Dorp, gelegen op het plateau van Margraten dat in de middeleeuwen vanuit Oud-Valkenburg werd ontgonnen. Onder het dorp bevindt zich een groeve waar nog mergelsteen wordt gewonnen.
De R.K. St.-Rosa de Limakerk (Sibberkerkstraat 42) is een driebeukige kruiskerk met halfrond gesloten koor en een ongelede toren met ingesnoerde spits. In 1843-'44 werd een kapel opgetrokken, waarschijnlijk naar plannen van Mathias Soiron. Hier tegenaan verrees in 1866 een mergelstenen toren naar ontwerp van J.H.J. Dumoulin. Het koor werd in 1927 vervangen door de huidige oostpartij naar ontwerp van J. Beurskens.
De kapel in de Sibbergroeve (Bergstraat ong.) werd in 1799-1801 uitgehakt in de mergelgroeve en bevat een altaar en enkele wandtekeningen.
Het Sibberhuis of ‘Villartshof’ (Dorpstraat 78) is een grote herenhoeve waarvan de oorsprong mogelijk tot de 14de eeuw teruggaat. De huidige vorm stamt uit het eerste kwart van de 17de eeuw toen het herenhuis met mergelstenen speklagen en hoekblokken tot stand kwam. Inwendig bevinden zich een kariatidenschouw (1604) en een stucwerkboezem met het jaartal 1624. De hoektoren met ingesnoerde spits is 16de-eeuws. De ingangspoort met het alliantiewapen Du Portal en Van Volkershoven is gedateerd 1704. Het boerderijgedeelte werd in 1935 door brand verwoest en in 1936 hersteld. In de nabijheid bevinden zich enkele oorspronkelijk tot het huis behorende 18de-eeuwse hekpijlers.
Boerderijen. Van de grote herenhoeve Hellinxhof (Kleine Linde 2), met open binnenplaats, dateert het woonhuis met omblokte rondboogingang uit circa 1700. De poort werd in 1831 toegevoegd. In opzet 18de-eeuws is het boerenwoonhuis Dorpstraat 74 met aangebouwde poort. De gesloten mergelstenen hoeve Dorpstraat 58 is gedateerd 1803 (poortsluitsteen). Vergelijkbaar, maar iets groter is de boerderij Dorpstraat 47 (eerste helft 19de eeuw). Een dwars op de straat geplaatst woongedeelte heeft de gesloten mergelstenen hoeve Dorpstraat 45 (tweede helft 19de eeuw).
Woonhuizen. Het geheel in mergel uitgevoerde woonhuis Bergstraat 72 uit 1903 vertoont neorenaissance-details bij de dakerker. Een mergelstenen voorgevel met bakstenen speklagen heeft het woonhuis Bergstraat 57-59 uit 1905.
IJzeren. Dit gehucht ten zuidoosten van Sibbe is een plateaunederzetting waarvan de huidige bebouwing tot de 18de eeuw teruggaat. De overwegend in mergel uitgevoerde gesloten hoeven hebben hardstenen vensteromlijstingen. De hoeve Kapelstraat 27 heeft een woonvleugel met gezwenkte topgevel uit 1735. De poort van de hoeve Heerstraat 8 werd in 1771 gebouwd. De hoeve Kruisstraat 4 heeft aan de straat twee topgevels met de gevelstenen ‘1791’ en ‘1794’; veel dateert echter van een verbouwing in 1892. De hoeve Groenstraat 16 bezit een woonvleugel met puntgevel en de jaartalankers ‘1851’. De in opzet mogelijk 18de-eeuwse hoeve Kapelstraat 35 heeft aan de straatzijde een vakwerkgevel. De Mariakapel (bij Kapelstraat 17) is een open mergelstenen wegkapel uit 1955.
Auteursrechtelijk beschermd