Schinveld
(gemeente Onderbanken)
Schinveld, Openbare lagere school
Dorp, ontstaan in de late middeleeuwen op de Brunssummerheide aan een kruispunt van wegen. Onder invloed van de mijnbouwactiviteiten kwam het bescheiden dorp na 1900 tot ontwikkeling. Na de Tweede Wereldoorlog vooral aan de oostzijde.
De
R.K. St.-Eligiuskerk (Wilhelminaplein 1) is een basilicale kruiskerk met driezijdig gesloten koor en een
Nagelbeek bij Schinnen, Canisiushuis
forse toren van vijf geledingen met ingesnoerde naaldspits. De rijk met geglazuurde profielstenen versierde neogotische kerk verrees in 1889-'90 naar ontwerp van Joh. Kayser ter plaatse van een oudere dorpskerk. De uit circa 1500 stammende toren werd in 1902 omklampt en verhoogd. In 1956 heeft een interne verbouwing plaatsgevonden en zijn kinderkapellen aangebouwd naar plannen van A. Swinkels. In 1993-'94 is de kerk gerestaureerd.
De kerk bevat een ingemetselde Gallo-Romeinse vijzel die - evenals een 19de-eeuwse kopie - als wijwatervat in gebruik is. Tot de inventaris behoren verder kerkbanken en biechtstoelen uit circa 1900 en een door P.J. Vermeulen & Zn. in 1904 gebouwd neogotisch orgel met hergebruikte onderdelen van het oude orgel van de Gebr. Müller (1873).
De pastorie (Wilhelminaplein 2) is een wit gepleisterd herenhuis uit circa 1890 met decoratieve stucwerkelementen.
Het voorm. liefdesgesticht (Kloosterlaan 6-7a) is een fors tweelaags pand in traditionalistische vormen, gebouwd in 1919 als klooster annex school naar plannen van J. Seelen en verbouwd in 1927.
Het voorm. patronaatsgebouw (Kan. Van Nuysstraat 6) werd in 1933 gebouwd in functionalistische vormen naar plannen van J. Wielders.
Het voorm. politiebureau (Brunssummerstraat 36) uit circa 1910 is een onderkelderd eenlaagspand in eclectische en neorenaissance-vormen.
De
openbare lagere school ‘De Schatkist’ (Schoolstraat 19) is een gangschool uit 1932, gebouwd als R.K.
Schinveld, Huize Heijenhoven of Schinvelderhuis
St.-Eligiusjongensschool naar een functionalistisch ontwerp van J. Wielders met grote stalen vensterreeksen.
Huize Heijenhoven of Schinvelderhuis (Brunssummerstraat 65a) was in oorsprong een omgracht huis, dat vanaf het einde van de 14de eeuw werd bewoond door de familie van Heijenhoven. Waarschijnlijk was het de familie Duyckers die het huis (rond 1735) in de huidige vorm liet herbouwen. Het L-vormige tweelaags herenhuis is voorzien van hardstenen vensteromlijstingen, een ingang met bakstenen pilasteromlijsting en een dubbele bordestrap. Oudere onderdelen zijn de kloostervensters aan de hofzijde en de overwelfde kelders. In de 19de eeuw werd het huis onderdeel van een gesloten hoeve met stallen rond een vierkante binnenhof. Na tot 1968 als boerderij in gebruik te zijn geweest, heeft men het complex in 1976-'85 gerestaureerd en verbouwd. Het dient nu als restaurant en als trouwlocatie van Schinveld.
Woonhuizen. Het deels in vakwerk uitgevoerde Huis ter Hallen (Eindstraat 4) is een diep pand met aan de straatzijde een gezwenkte bakstenen topgevel met hardstenen segmentboogvensters uit 1768 (sluitsteen). Rechts bevindt zich een lagere poortvleugel. Het huis is gerestaureerd in 1993. Ter Hallen 3 is een onderkelderd bakstenen woonhuis uit circa 1730 met kleine stoep en gesneden deur en luiken. Uit dezelfde tijd dateren de huizen Ter Hallen 1 en Wilhelminaplein 13. Rond 1880
Auteursrechtelijk beschermd
