Merselo
(gemeente Venray)
Dorp, ontstaan in de middeleeuwen op de hogere zandgronden aan de noordoostrand van de Peel. In de 19de eeuw ontwikkelde Merselo zich tot een bescheiden lintdorp. Na de Tweede Wereldoorlog is aan de noordzijde enige uitbreiding ontstaan.
De
R.K. St.-Johannes de Doperkerk (Kleindorp 2) is een eenbeukige kerk met driezijdig gesloten koor en aan de zuidwestzijde een slanke achtzijdige traptoren die tevens als klokkentoren dienst doet. Het eenvoudige laat-gotische koor stamt uit circa 1400. Het oorspronkelijke schip werd in 1664 vervangen en dit schip maakte in 1890-'91 plaats voor het huidige - bredere - neogotische schip naar ontwerp van Joh. Kayser. In 1944 werd enkel de traptoren zwaar beschadigd. Deze werd naar plannen van J. Colsen in 1960 versoberd herbouwd. Het in 1973-'75 gerestaureerde interieur wordt gedekt door kruisribgewelven. De gotische koorgewelven rusten op kraagstenen met gebeeldhouwde koppen. De vermoedelijk later toegevoegde sluitstenen zijn in hout uitgevoerd; die van de koorsluiting toont Johannes de Doper met het Lam Gods.
Merselo, R.K. St.-Johannes de Doperkerk
Tot de inventaris behoren een kruisbeeld en een Mariabeeld (beide begin 16de eeuw), en neogotische altaren en biechtstoelen (1890-91). De kerkhofpoort en het baarhuisje annex kerkhofkapel - met kruisigingsgroep -dateren uit 1890-'91; het H. Hartbeeld is uit circa 1930.
De St.-Janskapel (Merseloseweg ong.) is een zogeheten ‘stoksken’, bestaande uit een achtzijdige voet met daarop een massief volume met trapgevels en een beeldnis. De kapel dateert mogelijk uit de 17de eeuw en is in 1973 naar hier verplaatst.
De windmolen ‘Nooit Gedacht’ (Grootdorp 93) is een bergmolen met ronde stenen romp en een met dakleer beklede kap. Deze voor molenaar Lambertus van den Brekel gebouwde korenmolen uit 1867 is rond 1987 voor het laatst gerestaureerd.
De ballonzuil (Rozendaal ong.), gelegen ten noorden van Merselo, is een in 1896 onthulde obelisk op sokkel. Herdacht wordt de landing in 1871 van drie Franse ballonvaarders, die uit het toen door de Duitsers belegerde Parijs waren opgestegen.
De R.K. kerk O.L. Vrouwe van de Vrede te Vredepeel (Joh. van Stalbergweg 4), gelegen ten westen van Merselo, is een moderne doosvormige kerk met lage aanbouw en vrijstaande stalen klokkenstoel. De kerk werd in 1962-'63 gebouwd naar plannen van J. Magis & W.A.S. Witlox in dit in 1955 gestichte Peeldorp.