Linne
(gemeente Maasbracht)
Dorp, ontstaan in de vroege middeleeuwen aan de oever van de Maas en voor het eerst vermeld in 943. De regelmatige plattegrond lijkt het resultaat van een (mislukte) 13de-eeuwse poging om hier een stad te stichten. Linne viel onder het ambt Montfort en behoorde vanaf 1716 tot het Staats Overkwartier. In de 19de eeuw werden op korte afstand aan de oostzijde eerst een doorgaande weg en daarna een spoorlijn (1865) aangelegd. Na de Tweede Wereldoorlog is het gebied tussen de oude dorpskern en de spoorlijn volgebouwd.
De R.K. St.-Martinuskerk (Kerkstraat 9) is een driebeukige basilicale kerk met halfrond gesloten apsis en een toren van drie geledingen bekroond door frontalen en een achtkantige spits. Deze rijke neoromaanse kerk kwam in 1897 tot stand naar ontwerp van C.J.H. Franssen ter vervanging van de middeleeuwse kerk (verbouwd 1790). De in 1945 opgeblazen toren werd hersteld in 1950-'51. De oorspronkelijke bekroning herbouwde men in 1993 bij het herstel van aardbevingsschade uit 1992. In de toren hangen een klok uit 1349 en een klok uit 1457 (Jacob van Venlo). Tot de inventaris behoren een hardstenen doopvont (12de eeuw), een rococo-preekstoel zonder klankbord (1759) en een crucifix (begin 19de eeuw). De gebrandschilderde ramen (1952-'55) zijn gemaakt door M. Weiss.
Tegen de muur van het kerkhof zijn twee grafkruisen (1627 en 1818) aangebracht. Behalve een grafsteen uit 1680 zijn er ook graftekens voor pastoor E. Janssens († 1900) en J.H. Meeuwissen († 1906). De pastorie (Kerkstraat 9) is een statig neoclassicistisch herenhuis, gebouwd in 1869 naar ontwerp van F.F. van Schoubrouck.
Het voorm. klooster (Kloosterstraat 8-10) werd gebouwd in 1910. Het was aanvankelijk het klooster en later de school van de Franse zusters van Aanbidding van de Gerechtigheid Gods. Rond 1918 is de bijbehorende villa Kloosterstraat 1 gebouwd.
Woonhuizen. Het wit geschilderde pand Kloosterstraat 6, met hardstenen vensteromlijstingen, dateert uit circa 1860. Sobere tandlijstversieringen hebben het herenhuis Grotestraat 24 (circa 1890) en het wit geschilderde herenhuis Maasstraat 11 (circa 1890) met fronton. Mogelijk laat-19de-eeuws is het herenhuis Markt 4 met blokvormige vensteromlijstingen en een doorrit. Sobere eclectische details vertoont het hoekpand Groenstraat 1 (circa 1912). Kleurrijke banden van siersteen heeft Weerdweg 10 (circa 1910). Het winkelpand Markt 5 (1916) vertoont vooral jugendstil-elementen bij het balkon. Voorbeelden van sobere expressionistische panden met mansardedaken zijn Markt 6 (circa 1925) en Markstraat 25 (circa 1925). Expressionistische elementen hebben ook de arbeiderswoningen Oudeweg 2-20, gebouwd in 1921 door aannemer J.H. Everts. Voorbeelden van zakelijk-expressionistische villa's zijn Hertestraat 23 en 24 (beide circa 1932) en de door J. Smeets ontworpen villa's Eikenstraat 34 en Tramweg 4 (beide 1939). Traditionalistisch van vorm zijn het restaurant Nieuwe Markt 36 (circa 1932) en Groenstraat 24 (circa 1950).
Boerderijen. Een van de weinige voorbeelden van een geheel gesloten hoeve in Linne is
Bergerweg 1 (19de eeuw). De U-vormig opgezette boerderij
Kerkstraat 16 dateert uit circa 1880. Een L-vormige plattegrond hebben
Breeweg 25 (circa 1900) en
Grotestraat 15 (circa 1905). De kleinere boerderijen staan vaak haaks op de straat, zoals
Groenstraat 7 (circa 1890) met mansardedaken,
Groenstraat 21 (circa 1925),
Breeweg 9 (1926; ontwerp
Linne, Huis Heisterum
W. Daal) en - met zakelijk-expressionistische elementen -
Oudeweg 55 (circa 1930). De iets grotere varianten zijn voorzien van een dwars geplaatst voorhuis, zoals
Bergerweg 2 (circa 1910) en
Breeweg 31 (circa 1920). Een belangrijke groep vormen de langgevelboerderijen:
Molenweg 2-4 (1872),
Oeveren 42 (1887),
Rijksweg Noord 25 (1900),
Rijksweg Zuid 20 (circa 1905) en
Molenweg 55-57 (circa 1924).
De voorm. stoombierbrouwerij (Grotestraat 6-8) bestaat uit een rond 1895 gebouwd fors neoclassicistisch pand, voorzien van gebosseerde hoekpilasters en een klein fronton, en een pand uit circa 1905. Via de doorrit bereikte men de binnenplaats met moutmolen en brouwerij- en stalgebouwen.
Huis Heisterum (Weerd 6-6a) ligt ten westen van Linne in een 19de-eeuws landschappelijk park. Het forse pand met twee vierkante torens voorzien van helmdaken werd rond 1740 gebouwd als buitenhuis voor de familie Van der Schoor. De kleine dakruiter stamt van een latere verbouwing; de windvaan toont het jaartal ‘1789’. De zuidelijke toren kreeg rond 1890 een neogotisch aanzien. De aangebouwde hoeve bestaat uit een 17de-eeuwse boerderij en een schuur met een gevelsteen gedateerd ‘1760’.
Huis Ravensberg (Weerd 7-8), gelegen ten westen van Linne, heeft een 17de-eeuwse oorsprong, maar het huidige wit geschilderde herenhuis dateert uit het eind van de 18de eeuw. De stallen
Auteursrechtelijk beschermd