Asselt
(gemeente Swalmen)
Dorp, ontstaan in de vroege middeleeuwen op een zandopduiking aan de Maas. Hier stichtte men een Frankische burcht die in 881 door de Noormannen werd veroverd. In 934 verrees een houten kerkje dat rond 1100 werd versteend. De meanderende werking van de Maas vormde een toenemende bedreiging. Rond 1570 verhuisde de zetel van de parochie van Asselt naar Swalmen. De dorpsontwikkeling bleef sindsdien beperkt tot boerderijen aan de oostzijde van de Maasdijk.
De R.K. St.-Dionysiuskerk (Pastoor Pinckersstraat 3) is een zaalkerk met lager middendeel en een toren van drie geledingen met ingesnoerde spits. Rond 1100 verrees hier een eerste stenen kerk met recht gesloten koor. Het nog bestaande romaanse koor werd opgetrokken uit maaskeien en heeft op de hoeken kolenzandsteenblokken. Opmerkelijk zijn de banden aan de oostzijde, waarin ronde bakstenen tegels uit een Romeins hypocaustum zijn verwerkt. Door de schurende werking van de Maas stortte de romaanse toren in. Aan de oostzijde - tegen het romaanse koor - verrees in 1515 de huidige laat-gotische bakstenen toren. In de toren hangt een klok uit 1622. Op enkele muurresten na, werd het oude schip in 1916-'17 vervangen door een nieuw schipdeel met aangebouwde koorpartij, voorzien van kinderkapel, sacristie en crypte. Deze neoromaanse bouw naar plannen van P.J.H. Cuypers werd met veldkeien bekleed. Twee nog overgebleven laat-13de-eeuwse achtdelige, vroeggotische ribgewelven in het oude schipdeel werden vernieuwd. Het romaanse koor heeft men toen tevens als schip in gebruik genomen. De kerk bevat een vierkant romaans hardstenen doopvont (12de eeuw). De hoofd- en zijaltaren dateren uit circa 1918, evenals de schilderingen in de kinderkapel door H. Willebeek Le Mair. De gebrandschilderde ramen zijn van J. Nicolas (koor) en H. Levigne (schip).
Het kerkhof rondom de kerk is uitgevoerd als een etagebegraafplaats met enkele 17de-19de-eeuwse grafkruisen en een exemplaar uit 1558.
Boerderijen. Het
Asselterhof (Pastoor Pinckersstraat 26) is een grote gesloten hoeve uit de 18de eeuw. Op de binnenplaats is het jaartalanker ‘1800’ zichtbaar. Het bijbehorende bakhuis annex koetshuis is sinds 1927 ingericht als museum. Vergelijkbaar is de
Koondertenhoeve (Eindweg 12), een gesloten hoeve met hardstenen vensteromlijstingen en een poort met een sluitsteen gedateerd ‘1796’. Langgerekte boerderijen
Asselt, R.K. St.-Dionysiuskerk
Auteursrechtelijk beschermd