Zorgvlied
(gemeente Westerveld)
Koloniedorp, dat tussen 1818 en 1859 deel uitmaakte van de Maatschappij van Weldadigheid. In het hier in 1823 opgerichte Landbouwkundig Instituut met modelboerderij werden kolonie-ambtenaren van de Maatschappij en landbouwonderwijzers opgeleid. Na het opheffen van de school in 1859 bouwde men hier een villa, die in 1879 door de nieuwe (katholieke) eigenaar L.G. Verwer werd omgedoopt tot ‘Zorgvlied’. Deze naam ging over op het dorp dat dankzij de door Verwer geïnitieerde ontginningen verder tot ontwikkeling kwam. De villa is inmiddels gesloopt.
De Herv. kapel (Dorpsstraat 5) is een houten veldkapel met omlijste ingang en kleine geveltoren, gebouwd in 1904 en in 1968 aan de voorzijde uitgebreid. Het gebouw bevat een in 1785 door J.S. Strümphler gebouwd orgel (gerestaureerd rond 1969).
De
R.K. St.-Andreaskerk
Wateren bij Zorgvlied, Openbare lagere school
(Dorpsstraat 31) staat op het terrein van het voorm. Landbouwkundig Instituut. De robuuste zaalkerk met recht gesloten, lagere apsis en half ingebouwde, ongelede toren met ingesnoerde spits werd in 1923-'24 gebouwd naar een ontwerp in traditionalistische stijl van J.W. Bijl. In de gebrandschilderde apsisramen zijn L.G. Verwer en zijn vrouw J.C.L. van Wensen afgebeeld.
Het naast de kerk gelegen gepleisterde eenlaagspand Dorpsstraat 33-39 dateert uit 1823 en behoorde tot het landbouwinstituut; het is in 1978 tot bejaardenwoningen verbouwd.
Woonhuizen. Aardige eenlaags huizen zijn
Aurora (Dorpsstraat 40; circa 1890), met houten dakkapel, en het middenganghuis
Dorpsstraat 44 (circa
Zorgvlied, R.K. St.-Andreaskerk met woonhuizen Dorpsstraat 33-39
1900). Het blokvormige huis
Dorpsstraat 15 met gebroken tentdak is rond 1935 gebouwd in zakelijk expressionistische stijl.
Het voorm. tolhuis (Verwersweg 30) dateert uit circa 1880.
De voorm. openbare lagere school in het gehucht Wateren (Wateren 13), gelegen ten zuidoosten van Zorgvlied, is een deels gepleisterde drieklassige gangschool met risalerend middengedeelte, gebouwd in 1919.