Noordscheschut
(gemeente Hoogeveen)
Kanaaldorp, ontstaan in de 18de eeuw langs de Noordsche Opgaande (Verlengde Hoogeveensche Vaart). In de tweede helft van de 19de eeuw is de veenkoloniale bebouwing verdicht. De nabij de brug over de Verlengde Hoogeveensche Vaart gevormde kleine dorpskern is na de Tweede Wereldoorlog in zuidelijke richting uitgebreid.
De Geref. kerk (Drostenraai 41) is een recht gesloten zaalkerk uit 1904 met jonger portaal.
De openbare lagere school ‘Het Blokland’ (Zwarte dijkje 31) is rond 1935 gebouwd als een drieklassige gangschool met portaal.
Woonhuizen. Rond 1860 gebouwd zijn het café-woonhuis Drostenraai 5-7 met ingezwenkte lijstgevel en de veenbazenwoning Huize Blokland (Zwarte Dijkje 49), een middenganghuis met omlijste ingang en bakstenen dakkapel. Eveneens voor een veenbaas gebouwd is het middenganghuis Veenendal (Drostenraai 21) uit 1868. Steenfabrikant Boogerd liet in 1877 het middenganghuis Zeelandia (Drostenraai 53-55) bouwen. De gepleisterde voorgevel heeft een hoger opgetrokken middengedeelte en wenkbrauwen boven de vensters. Het oorspronkelijk dubbele woonhuis Molenweg 69 dateert uit circa 1890. Expressionistische details heeft het in 1925 naar ontwerp van J. Carmiggelt gebouwde huis Triantha (Molenweg 61) en zakelijk-expressionistische invloeden vertonen het blokvormige huis Drostenraai 31 en de voorm. onderwijzerswoning Drostenraai 45, beide gebouwd rond 1930. De met riet gedekte villa Bella Vista (Molenweg 63) (circa 1935) is uitgevoerd in expressionistische stijl. Aan de linkerzijde bevindt zich een nieuwe aanbouw.
De ophaalbrug en schutsluis van de Verlengde Hoogeveensche Vaart (Drostenraai-Zwarte Dijkje) dateren uit circa 1860. De brug is rond 1920 vernieuwd, de sluismuren zijn in 1955 in beton uitgevoerd.