Monumenten in Nederland. Drenthe

Noordsleen
(gemeente Coevorden)

Esdorp, ontstaan rond de 9e eeuw als afsplitsing van Sleen. Dit dorp zonder kerk is aan drie zijden door essen omringd en heeft aan de Dorpsstraat twee brinken met daaromheen onregelmatig gegroepeerde boerderijen. Na 1850 is de

[p. 159]

bebouwing verdicht en uitgebreid langs de uitvalswegen.

Boerderijen. Voorbeelden van hallenhuisboerderijen met langsdeel zijn Zweeloërstraat 20 (circa 1865), Middelesweg 3 (circa 1870), met houten bijschuur, Dorpsstraat 8 (circa 1885), met serre en wijzigingen uit 1929, en Dorpsstraat 15-17 (circa 1890), met ingangsomlijsting en bijschuur. De twee laatste boerderijen hebben een dubbel voorhuis. Een jonger voorbeeld is Dorpsstraat 23 (circa 1920), voorzien van een dwars voorhuis met dakkapel.

Het voorm. tolhuis (Zweeloërstraat 22), een eenlaagspand met krimp en gesneden windveren, dateert uit circa 1865.

De windmolen ‘Albertdina’ (Markeweg 30) is een met riet gedekte achtkantige grondzeiler op gemetselde voet. Deze uit Usquert (Gr) afkomstige molen werd in 1906 door molenmaker H. Wiertsema in Noordsleen herbouwd in opdracht van F. Westerling, ter vervanging van de in 1904 afgebrande oliemolen ‘Concordis’. De molen is in 1953 gerestaureerd.

De voorm. smederij (Markeweg 3) is een diep eenlaagspand met zadeldak, gebouwd rond 1915 en later uitgebreid.

Hunebedden. Ten noordwesten van Noordsleen liggen twee hunebedden, aan weerszijden van de Hunebedweg. Het hunebed D50 op de Middeles heeft zestien draag- en zeven dekstenen. De ingangspartij bestaat uit twee poortzijstenen. De steenkrans is grotendeels intact. Restauraties zijn uitgevoerd in 1962 en 1998. Op de Achteres staat hunebed D51 met veertien draag- en drie dekstenen. De ingang had twee paar poortzijstenen. Onderzoek en restauratie zijn uitgevoerd in 1962.

De voorm. openbare lagere school van 't Haantje ('t Haantje 60), gelegen ten noorden van Noordsleen, is een tweeklassige gangschool uit circa 1925. De naastgelegen blokvormige onderwijzerswoning ('t Haantje 58) dateert uit dezelfde tijd.