ratie in 1953 zijn enkele historiserende elementen toegevoegd, waaronder een met leien gedekte traptoren. Het grotendeels wit gepleisterd koetshuis met T-vormige plattegrond kwam in 1829 tot stand en werd 1877 uitgebreid. Het kreeg zijn huidige gedaante na een brand in 1947.
Zowel de omgrachte private tuin rond het huis als de overtuin - sinds 1953 gemeentelijk wandelpark - maakten oorspronkelijk deel uit van de parkaanleg van het oude huis Oranjewoud en werden vanaf 1829 heringericht in landschapsstijl, mogelijk naar plannen van tuinman J.N.H. Meijer. In de tuin staat een laat-19de-eeuwse uitzichttoren van twee geledingen met pijlers van rode baksteen en wanden bekleed met gevlochten rieten matten. Het uitzichtplateau wordt bekroond door een tentdak. Ondanks de aanduiding als ‘Chineese toren’ lijken de vormgeving en de toegepaste symbolen vooral geïnspireerd op de Afrikaanse bouwstijl. In de tuin bevinden zich verder nog een midden-19de-eeuws ornamenteel eendenhok en een vroeg-20ste-eeuwse dierenbegraafplaats. Ter plaatse van een voorganger uit 1870 verrees in 1917 de dienstwoning Albertine Agnesweg 2, uitgevoerd in cottagestijl naar plannen van J.G. Brouwer.
Oranjestein (Van Limburg Stirumweg 2) is een gepleisterd landhuis met risaliet, afgesloten door een attieklijst. Het is ontstaan uit de rentmeesterswoning van Oranjewoud, die in 1820 door P. Cats werd gekocht en vervolgens in 1821-'22 vergroot. Bij een verbouwing in 1855, in opdracht van J. Bieruma Oosting, kreeg het huis zijn huidige uiterlijk naar ontwerp van H.R. Stoett. In 1897 volgde een verbouwing en uitbreiding van het achterhuis naar plannen van H.H. Kramer.
De
parkaanleg in landschapsstijl kwam in 1820-'25 tot stand naar plannen van L.P. Roodbaard en werd verder uitgebreid in 1842-'45 en 1872. Hier bevinden zich onder meer een menagerie, een tuinhuisje en een ijskelder. De
tuinmanswoning (Bieruma Oostingweg 11), gebouwd in 1854 in een combinatie van vroege chaletstijl met spitsboogvensters, is door G. Brouwer ontworpen. H.R. Stoett ontwierp de in 1875 gebouwde
oranjerie (Marijke Muoiweg
Oranjewoud, Belvédère (1990)
ong.) waarin zich fragmenten bevinden van het familiegraf afkomstig uit de voorm. Schoterlandse kerk te Heerenveen.
Overige landhuizen. Het gepleisterde landhuis Klein Jachtlust (Koningin Julianaweg 73) werd gebouwd in 1856 voor P. Heringa Cats naar plannen van J.I. Douma en door hem verbouwd in 1867 en 1876. De dienstwoning Kon. Julianaweg 75 uit 1870 is eveneens ontworpen door Douma. Het langgerekte huis Prinsenhof (Bieruma Oostingweg 1) kwam in 1906 tot stand in neorenaissance-stijl voor het echtpaar Van Limburg Stirum-De Blocq van Scheltinga. Het ontwerp is vermoedelijk van J.G. Brouwer, die het huis in 1907 in dezelfde stijl uitbreidde. Th.C. van Eijk Bijleveld liet in 1908 het forse landhuis Woudoord (Kon. Wilhelminaweg 11) bouwen naar een ontwerp in rationalistische stijl van K.P.C. de Bazel. Het vertoont de voor hem karakteristieke meanderende baksteenversiering in de daklijst. In de tuin staat een draaibaar prieel uit dezelfde tijd.
Woonhuizen. Het huis Klemburg (Marijke Muoiwei 7), een rijzig pand met trapgevel, is vermoedelijk rond 1795 gebouwd als tuinmanshuis van het verdwenen landgoed Klemburg. Het in chaletstijl uitgevoerde woonhuis Bieruma Oostingweg 13 werd in 1884 gebouwd naar plannen van G. Brouwer. Uit 1920 dateert Het Hoge Dak (Kon. Julianaweg 45), een houten prefabhuis met hoge rieten kap, gerealiseerd door bouwbureau Jos. Souren in opdracht van T. Binnerts.
Het voorm. tolhuisje (Kon. Julianaweg 2) stamt uit circa 1820. Het eenlaags pand is voorzien van spitsboogvensters en een rieten dak op houten toskaanse zuilen.
De belvédère (Bieruma Oostingweg bij 15) is een ranke, in gewapend beton opgetrokken uitkijktoren uit 1924, gebouwd ter plaatse van een houten voorganger uit 1917. De opengewerkte achtkantige toren verrees in opdracht van A.W. Tjaarda, de eigenaar van de verderop gelegen uitspanning Heidewoud, op een door hem in 1907 gekochte natuurlijke ophoging bekend als de ‘Berg van Brongerga’ en later als ‘Tjaarda's Bos’. De uitvoering lag in handen van de firma Boltje & Buwalda, mogelijk naar plannen van S.H. Zwarts. De toren is in 1993 gerestaureerd en versterkt.
De Alg. begraafplaats (Marijke Muoiweg ong.) heeft een enkele houten klokkenstoel met zadeldak en een mogelijk uit de 13de-eeuw stammende klok. De oorspronkelijke kerk van Brongerga op deze plek werd in de 18de eeuw afgebroken. Op de begraafplaats bevindt zich de grafkelder van de familie Van Limburg Stirum, met gebogen afrit en neoclassicistische ingangspartij. De grafkelder werd kort voor 1916 gebouwd in opdracht van C.L.A.J. graaf van Limburg Stirum, eigenaar van Oranjewoud.
Auteursrechtelijk beschermd
