Marrum
(gemeente Ferwerderadiel)
Terpdorp met een radiale structuur, ontstaan enkele eeuwen voor het begin van onze jaartelling op een kwelderwal. Zowel het voetpad om het kerkhof als de ringweg om de voet van de terp zijn goed bewaard gebleven. In de 19de eeuw ontstond enige bebouwing aan de noordwestelijk gelegen weg van Leeuwarden naar Ferwert.
De Herv. kerk (Hegebuorren 17), oorspronkelijk gewijd aan St. Godehardus, is een eenbeukige kerk met een inwendig rond en uitwendig vijfzijdig gesloten koor en een forse geveltoren met ingesnoerde spits. De grotendeels bakstenen kerk kwam begin 13de eeuw tot stand; van de voorganger werd tufsteen hergebruikt. Het gelijktijdig gebouwde, iets inspringende koor heeft gemetselde kralen op de hoeken. Bij de zuidgevel is op de scheiding van koor en schip een later dichtgezette opening zichtbaar van een haakse aanbouw voor nevenkapellen. Midden 16de eeuw kreeg het koor een nieuwe kap en in 1597 werd aan de westzijde inwendig een afscheiding aangebracht. De huidige vensters dateren uit 1802. In 1858 kwam het huidige westfront met geveltoren gereed. Daarin hangen twee klokken uit 1630, gegoten door Hans Falck en Andreas en Nicolaas Rogier Obertin.
Tot de kerkinventaris behoren een door Dirk Sydses vervaardigde preekstoel (1658), een door Jacob Sydses Bruinsma vervaardigde overhuifde dubbele herenbank met opzetstuk in Lodewijk XIV-stijl (1723) en een door J.A. Hillebrand gebouwd orgel (1831; al in 1833 verbeterd door N.A. Lohman).
De Geref. kerk (Lage Herenweg 62) is een T-vormige kerk met een in een binnenhoek geplaatste ongelede toren met paraboolvormig dak. De kerk werd in 1923 gebouwd ter vervanging van een kerk uit circa 1880 (Lytsebuorren 1).
Woonhuizen. Het deftige blokvormige herenhuis
Langebuorren 8 werd in 1832 in sobere neoclassicistische vormen gebouwd voor grietman J. Alberda.
Langebuorren 7 is een deels onderkelderd huis met omlijste ingang, waarschijnlijk gebouwd rond 1840. Goede voorbeelden van eclectische middenganghuizen
Marrum, Woonhuis Lage Herenweg 6 (1994)
zijn de in 1884-'85 gebouwde huizen
Lage Herenweg 10,
12 en
16-18. Opmerkelijk zijn
Lage Herenweg 6 (1911) en
Lage Herenweg 60 (1912). Deze witte huizen met jugendstil-vormen en een balustrade met opstaande dakstukken werden door J. Mellema ontworpen en uitgevoerd in gewapend beton, respectievelijk als eigen woning en notariswoning. Jugendstil-details hebben ook de woonhuizen
Lage Herenweg 4 (circa 1910) en
Langebuorren 6 (1914). Het opvallende blokvormige huis
Ringweg 24 stamt uit circa 1915.
De boerderij ‘Ponga State’ (Ringweg 96) is een fraai op de dorpsterp gelegen kop-rompboerderij van midden-18de-eeuwse oorsprong. Het rompgedeelte werd in 1868 herbouwd, de naastgelegen schuur is in opzet 18de-eeuws. Bij de verbouw van de boerderij tot woningen in 1984-'85 zijn van het rompgedeelte enkel de spanten hergebruikt.
Herberg ‘De Groene Oase’ (Lage Herenweg 30) is een in 1870 opgetrokken, gepleisterd pand met middenrisaliet, op de verdieping voorzien van rondboogvensters.
Poldermolens. In 1978-'79 gerestaureerd is De Grote Molen (Ljouwerterdyk 1), een met riet gedekte achtkantige grondzeiler op veldmuren, voorzien van een vijzel. De in 1845 door molenbouwer J.T. Kingma gebouwde molen bemaalde de voormalige polder Marrum-Westernijtjerk. Van hetzelfde type en gebruikt ter bemaling van dezelfde polder is De Kleilânsmole (bij Hoge Hereweg 14), staand ten westen van Marrum. Deze molen uit 1865 is in 1974 gerestaureerd. Ter bemaling van de voormalige polder Ferwert diende De
Auteursrechtelijk beschermd