Hijum
(gemeente Leeuwarderdeel)
Hijum, (Geref.) Bethelkerk
Terpdorp met een radiale structuur, ontstaan in de vroege middeleeuwen op een kwelderwal van de Boorneboezem (Middelzee). De bebouwing ontwikkelde zich langs de zuid- en oostrand van de terp. Rond 1900 is de terp, op het gebied rondom de kerk na, vrijwel geheel afgegraven.
De Herv. kerk (Lege Hearewei 3), oorspronkelijk gewijd aan St. Nicolaas, is een eenbeukige kerk met vijfzijdig gesloten koor en een ingebouwde zadeldaktoren. De romaanse tufstenen kerk kwam in het tweede kwart van de 12de eeuw tot stand met een ingebouwde toren in de vorm van een gereduceerd westwerk. De aan de onderzijde brede toren heeft op de verdieping zijruimten, waarvan die aan de noordzijde met een oorspronkelijk tongewelf is gedekt. Het schip heeft met rondboogfriezen afgesloten spaarvelden tussen lisenen; de kleine vensters in de velden zijn later dichtgemetseld. De noordmuur toont de moet van een 12de-eeuwse aanbouw. In de 15de eeuw heeft men het koor vernieuwd en de gotische westingang aangebracht. De zuidvensters dateren uit de 18de eeuw; mogelijk is de huidige zadeldakbeëindiging van de toren ook uit die tijd. In de toren hangt een door Petrus Overney gegoten klok (1670). De kerk is in 1976 gerestaureerd. Tot de inventaris behoren een 17de-eeuwse preekstoel met doophek en een door Bakker & Timmenga gebouwd orgel (1913). Verder bevat de kerk een zerk voor Fokel Roorda († 1590) en enkele 17de-eeuwse zerken. Op het kerkhof staat een baarhuisje uit circa 1910.
De (Geref.) Bethelkerk (Lege Hearewei 7-9) is een T-vormige kerk uit 1877 met neogotische details en een geveltoren die overgaat in een slanke overhoekse houten dakruiter. Het voorm. station (De Loane 5) is een eenlaags gebouw met een iets uitspringend deel. Het werd in 1900-'01 gebouwd als haltegebouw derde klasse van de Noord-Friesche Locaalspoorwegmaatschappij aan de spoorlijn Leeuwarden-Dokkum (opgeheven in 1936).
Auteursrechtelijk beschermd