Zuilichem
(gemeente Lingewaal)
Dorp, ontstaan in de vroege middeleeuwen op een stroomrug. Het gestrekte esdorp werd bij de overstroming van 1861 zwaar getroffen. Na de Tweede Wereldoorlog is Zuilichem in zuidwestelijke richting uitgebreid.
De Herv. kerk (Kerkplein 1) is een driezijdig gesloten zaalkerk voorzien van een ongelede toren met ingesnoerde spits. De kerk is na een brand in 1886 herbouwd met gebruik van bestaand muurwerk. Na zware oorlogsschade in 1945 kreeg de kerk een nieuwe toren in 1950.
Woonhuizen. De kleinere dijkwoningen Waaldijk 1 en Waaldijk 15 zijn respectievelijk rond 1830 en rond 1850 gebouwd. Eenvoudige eenlaags woningen zijn Waaldijk 73 (circa 1870), met mansardedak, Zijlstraat 2 en Zijlstraat 16 (beide circa 1880) en Kerkwegje 4 (circa 1900). In kalkzandsteen opgetrokken zijn Kerkwegje 2 (circa 1920) en Burg. Hobolaan 20 (circa 1930). Andere eenlaags woningen zijn Nieuwstraat 18 (1930), naar ontwerp van A. Tankens, en Nieuwstraat 6 (1933), naar ontwerp van J.G. van Willegen.
Boerderijen. De hallenhuisboerderij Meidijk 2 heeft een bedrijfsgedeelte met de jaartalankers ‘1686’ en een dwars voorhuis met de ankers ‘1837’. Andere hallenhuisboerderijen met dwars voorhuis in het dorp zijn 't Stikske 2 (circa 1800) en Molenstraat 1 (circa 1840), met overstek aan de achterzijde en een schuurberg. Een soortgelijke boerderij met rijker uitgevoerd voorhuis is De Heerlijkheid Zuylichem (Waaldijk 63) uit circa 1890. Rond 1840 gebouwd is de gepleisterde dijkboerderij Waaldijk 103, met deels dichtgezet dakoverstek aan de achterzijde. Molenstraat 26 is een hallenhuisboerderij uit 1922 naar ontwerp van W.T. Verkuil.
Molens. Uit circa 1700 dateert de poldermolen Meidijk 15. Deze grondzeiler heeft een met riet gedekte kap en houten achtkant, een achtkantige stenen voet en een ijzeren scheprad. Uit 1863 is de windmolen ‘De Hoop’ (Molenstraat 17), een deels gepleisterde ronde stenen stellingkorenmolen voorzien van een met dakleer gedekte houten kap.
Auteursrechtelijk beschermd