Haaften
(gemeente Neerijnen)
Dorp, ontstaan in de vroege middeleeuwen op een stroomrug. Het gestrekte esdorp, met de Dreef als hoofdstraat, wordt aan drie zijden door de Waaldijk omgeven. Na de Tweede Wereldoorlog is Haaften sterk in noordelijke richting uitgebreid.
De Herv. kerk (Waalbandijk 291) is een driezijdig gesloten zaalkerk met een ingebouwde toren van drie geledingen met hoektorentjes en ingesnoerde spits. De kerk verrees in 1851 naar ontwerp van A.M.A. Gulden in de vormen van de Willem II-gotiek. In de toren hangt een door Gilis Wibrans gegoten klok (1702). Het interieur wordt gedekt door een houten tongewelf.
Het voorm.
raadhuis (Koningsstraat 15-17) uit 1882 is een eenvoudig blokvormig
Hellouw bij Haaften, Boerderij Waalbandijk 115
pand met neoclassicistische kenmerken waarnaast de voorm. brandweerkazerne ligt.
Kasteel Goudenstein (bij Dreef 7). Van dit in 1672 verwoeste middeleeuwse kasteel resteren een ronde hoektoren met spits en restanten van twee aansluitende muren. De onderbouw van de toren is vroeg 14de-eeuws, de bovenbouw dateert uit circa 1500.
Boerderijen. Uit circa 1870 dateert de hallenhuisboerderij De Twee Linden (Herenstraat 7) met dwars voorhuis en aan de achterzijde een dakoverstek. Goudenstein (Dreef 1) is een vergelijkbare boerderij uit 1908.
De windmolen ‘De Blauwe Reiger’ (Waalbandijk 251) is een deels gepleisterde ronde stenen stellingkorenmolen uit 1856, voorzien van een met dakleer gedekte houten kap.
De muziektent (bij Molenstraat 44) is een achtzijdig, aan alle zijden open, bouwwerk met tentdak uit 1921.
Hellouw. Dit dorp ten noordwesten van Haaften is in de vroege middeleeuwen ontstaan op een smalle zandrug. Tegen de dijk staat de in 1822 gebouwde
Herv. kerk (Waalbandijk 57), een eenvoudige zaalkerk voorzien van een houten dakruiter met ingesnoerde spits. De pastorie is in 1860 aangebouwd. Aardige
boerderijen in het dorp zijn de gepleisterde dijkboerderij Waalbandijk 115 (circa 1800), met dichtgezet dakoverstek aan de achterzijde, en Korfgraaf 29 (1899), een hallenhuisboerderij met dwars voorhuis. Ten noordwesten van Hellouw staan twee
poldermolens, te weten ‘De Voorste Hellouwse Molen’ (Zeek 5) en ‘De Achterste Hellouwse Molen’ (Zeek 6). Deze wipmolens uit respectievelijk 1803 en 1864 zijn beide
Hellouw bij Haaften, Voorste Hellouwse Molen
gebouwd ter plaatse van een door brand verwoeste voorganger. De molens hebben een ijzeren scheprad en een taps toelopende vierkante houten onderbouw met woning met daarop de houten kast.
Auteursrechtelijk beschermd