Geesteren
(gemeente Borculo)
Dorp, ontstaan in de middeleeuwen in het stroomgebied tussen Berkel en
Geesteren, Herv. kerk
Bolksbeek. In 1246 werd het een zelfstandige parochie. Er kwam een esdorp tot ontwikkeling dat gaaf bewaard is gebleven.
De Herv. kerk (Kerkplein 1), oorspronkelijk gewijd aan St. Christoforus, is een rijzige eenbeukige kerk met smaller driezijdig gesloten koor en een zadeldaktoren van vier geledingen. De toren met zijn laat-romaanse details, zoals deelzuiltjes in de galmgaten, stamt uit de 14de eeuw. Eind 15de eeuw verrees het met tufsteen beklede laat-gotische koor, kort daarop gevolgd door het schip in dezelfde vormen. In 1586 stortte de torenspits neer en nam in zijn val de schipgewelven mee. De toren kreeg in 1627-'28 een zadeldak tussen trapgevels. In de toren hangt een klok uit 1591 (Gherardus Lansinck). Bij de ingrijpende kerkrestauratie van 1929-'30 zijn onder meer de kruisribgewelven opnieuw aangebracht. Het interieur bevat een door R. Knol gebouwd orgel uit 1800, dat in 1974 uit Oosterwolde (Fr.) is overgebracht.
Het voorm. Armhuis (Kerkplein 12) is een eenlaags dwars pand onder schilddak, gesticht in 1849.
Boerderijen. Van 18de-eeuwse oorsprong zijn de hallenhuisboerderijen Hengstegoor (Boerenesweg 1), met dwars voorhuis uit 1777, en Wanninkhof (Geesterse Broekweg 2), met houten voorschot en achtergevel uit 1797. In het dorp zelf staan enkele midden-19de-eeuwse hallenhuisboerderijen zoals: Kerkplein 4, Keistraat 1 en Keistraat 8 (1861, schuur 1877). De in 1866 vernieuwde boerderij Dorpsstraat 4 heeft een houten niendeur met opschrift in gotische letters uit 1598.
Windmolen ‘De Ster’ (Molenweg 15) is een achtkante stellingkorenmolen