Doornspijk
(gemeente Elburg)
Het tegenwoordige dorp Doornspijk ontstond na 1829 bij een toen gebouwde Herv. kerk aan de pas aangelegde Zuiderzeestraatweg. Het oorspronkelijke dorp Doornspijk met een middeleeuwse kerk werd toentertijd opgeslokt door de Zuiderzee.
De Herv. kerk (Zuiderzeestraatweg West 104) is een forse zaalkerk uit 1829, mogelijk ontworpen door A.M. Sorg. De kerk is in 1950 uitgebreid tot een kruiskerk. De neoclassicistische voorgevel heeft een portaal met dorische pilasters, een fronton en een houten klokkentorentje. Het eenvoudig gestucadoorde interieur bevat een gemarmerde houten orgelgalerij op ionische zuilen. Tegenover de kerk staat een eenvoudige pastorie (Zuiderzeestraatweg West 77) uit circa 1870.
De Geref. kerk (Zuiderzeestraatweg West 84) is een recht gesloten kruiskerk voorzien van een forse hoektoren met tentdak, gebouwd in 1923-'24 in expressionistische stijl naar plannen van P.H. van Lonkhuyzen.
Klarenbeek (Zuiderzeestraatweg West 67). Deze waarschijnlijk in de 18de eeuw gestichte buitenplaats heeft als kern een gepleisterd rechthoekig landhuis met lagere zijvleugels. De voorgevel heeft een portiek op twee dorische zuilen, de achtergevel heeft een middenrisaliet met driehoekig fronton en een erker. Het corps de logis werd in 1842 gebouwd voor H.F. van Meurs, terwijl de beide zijvleugels in 1919 zijn toegevoegd. Het nabijgelegen koetshuis dateert uit 1841. Het geheel ligt in een langgerekt landschapspark met serpentinevijvers uit circa 1820, dat omstreeks 1920 is gereorganiseerd.
Woonhuizen. Het gepleisterde neoclassicistische herenhuis De Varenkamp (Zuiderzeestraatweg 63-65) is rond 1850 gebouwd. Het uit dezelfde tijd stammende pand Zuiderzeestraatweg West 75 heeft een vergelijkbare vormgeving.
Boerderijen. Langs de Zuiderzeestraatweg staandiverse 19de-eeuwse hallenhuisboerderijen van het Veluwse type, zoals Zuiderzeestraatweg West 139 (1853), Zuiderzeestraatweg West 154 (1859), met inwendig een oorspronkelijke ‘heerd’ en verder een in 1893 vernieuwd stalgedeelte, en Zuiderzeestraatweg West 111 (1878), met op het erf een oude roedenberg en wagenschuren.
Doornspijk, Herv. kerk
Auteursrechtelijk beschermd
