Berg en Dal
(gemeente Groesbeek/Ubbergen)
Dorp, ontstaan in de vroege middeleeuwen op een stuwwal. Over die stuwwal loopt de Oude Kleefse Baan, de verbindingsweg tussen het nabijgelegen Nijmegen en Kleef. Het dorp werd gekenmerkt door heidevelden en keuterboerderijen, maar vanaf circa 1820 ontwikkelde het zich tot villadorp. Ten noordwesten van de dorpskern is eind jaren dertig van de 20ste eeuw een kleine tuinwijkachtige uitbreiding ontstaan.
Het klooster Mariadal, voorheen ‘Koningsgaard’ (Oude Kleefsebaan 2) kwam in 1928 tot stand naar ontwerp van Ch. Estourgie in zakelijk-expressionistische stijl. Het hoofdgebouw bestaat uit een drielaags blokvormig middendeel met iets lagere zijvleugels en een laag voorhuis met kapel. De kapel is in 1983 ingrijpend gemoderniseerd.
Woonhuizen. Van het in 1927 afgebrande Huis Stollenberg resteert het in chaletstijl uitgevoerde laat-19de-eeuwse koetshuis, nu woonhuis
De Moerbij (Stollenbergweg 22). Een ander restant is het in vakwerkbouw opgetrokken
Chalet Stollenburg (Oude Holleweg 14), dat in 1874 werd vervaardigd en diende als Duits paviljoen van de wereldtentoonstelling in 1883 te Amsterdam. Bij de verplaatsing naar Berg en Dal rond 1883 is het gewijzigd tot een asymmetrisch woonhuis met verspringende bouwdelen; de onderbouw is naar ontwerp van D. Geysbeek Molenaar toegevoegd. De gepleisterde eclectische villa
't Huys te Schengen (Oude Holleweg 10) dateert uit circa 1880.
De Wychert (Oude Kleefsebaan 119), gebouwd in
Berg en Dal, Landhuis De Wychert
opdracht van G.S.H. Wendelaar, is een asymmetrisch landhuis uit 1907 met verspringende bouwdelen en een uitzichttoren. Het ontwerp van J.W. Hanrath toont een op het Hollands-classicisme geïnspireerde historiserende stijl. Chaletstijl-elementen vertoont
Oude Kleefsebaan 121, een eenlaags woonhuis met afgeschuinde hoeken uit circa 1910. De fabrikantenfamilie Jurgens liet rond 1913 de villa
Oude Kleefsebaan 130 bouwen in de stijl van de neorenaissance, waarschijnlijk naar ontwerp van Ch. Estourgie. Het huis
Mary (Watertorenweg 12) uit circa 1930 heeft expressionistische elementen.
De watertoren (Watertorenweg 31) is in 1929 gebouwd naar ontwerp van A. Busselaar en J.H.J. Kording. De in expressionistische vormen opgetrokken toren heeft een vierkante grondslag met afgeschuinde hoeken en een betonnen vlakbodemreservoir.
Auteursrechtelijk beschermd