Visvliet
(gemeente Zuidhorn)
Komdorp, ontstaan in de middeleeuwen uit een aan de Lauwers gelegen uithof van het nabijgelegen, verdwenen klooster Jeruzalem te Gerkesklooster. Het was in de 16de eeuw een van de grotere dorpen in Groningen. Tot in de 20e eeuw was de steen- en dakpanindustrie een van de belangrijkste bestaansbronnen.
De Herv. kerk (Heirweg 16), oorspronkelijk gewijd aan St. Philippus en St. Jacobus, is een gepleisterde eenbeukige kerk met driezijdig gesloten koor en dakruiter. De laat-gotische kerk is blijkens een stichtingssteen in 1427 gesticht door de abt van Gerkesklooster. Aan een uitbreiding naar het westen in het midden van de 16de eeuw - in opdracht van hetzelfde klooster - herinnert in het koor een gedenksteen uit 1557 met de wapens van Gerhardus Wiltinck van Dwingel. In de dakruiter hangt een klok uit 1630, gegoten door Hans Falck. Tot de kerkinventaris behoren diverse 17de-eeuwse banken, waaronder enkele familiebanken met spijlenfriezen in het koor, een door Jan de Rijk fraai gesneden preekstoel met klankbord (1714) en een door P. van Oeckelen gebouwd orgel (1869).
Woonhuizen. De net buiten het dorp gelegen monumentale eenlaags rentenierswoningen Heirweg 5 en Heirweg 12 zijn in de tweede helft van de 19de eeuw in eclectische trant gebouwd.
Boerderijen. In het dorp staat de boerderij met dwars geplaatst voorhuis E. Eisingastraat 21 uit het midden van de 19de eeuw. Ten noordoosten van het dorp ligt de monumentale kop-halsromp-boerderij Pieterzijlsterweg 5 uit omstreeks 1875 met koetshuis en twee schuren.
De poldermolen ‘Hilmahuister’ (Oude Dijk ong.) is een met riet gedekte achtkante bovenkruier op veldmuren, voorzien van een vijzel. De molen werd in 1868 gebouwd ter ontwatering van het noordelijke deel van de Hilmahuistermolenpolder.
Auteursrechtelijk beschermd