Teteringen
(gemeente Breda)
Akkerdorp ontstaan in de middeleeuwen. Het dorp heeft zich verder ontwikkeld uit een lintbebouwing langs de Hoolstraat en het Hoeveneind.
De R.K. St.-Willibrorduskerk (Hoolstraat 13) is een centraliserende kruiskerk met terzijde geplaatste toren en een grote vierkante viering, bekroond met lantaarn. De kerk verrees in 1926-'27 naar ontwerp van J. van Groenendael in een mengvorm van neoromaanse en expressionistische elementen. De oude kerk lag aan de overzijde van de straat op het nog bestaande kerkhof. De voorm. pastorie (Hoeveneind 3) is een eenlaagspand uit 1843 met empire-vensters en -deuromlijsting en een aangebouwd koetshuis. In later tijd is het pand nog in gebruik geweest als raadhuis.
Woonhuizen. Het 18de-eeuwse dwarse eenlaagshuis Hoolstraat 10 heeft een lijstgevel, een opkamer boven een kelder en een aangebouwd bedrijfsgedeelte. Hoolstraat 26 is een 19de-eeuws eenlaagspand. Hoolstraat 36 is een 19de-eeuws tweebeukig pand met aan de achterzijde een lage dakvoet. Het neoclassicistische herenhuis De Withof (Hoolstraat 86) dateert uit 1854.
Boerderijen. Rond Teteringen staat een aantal interessante langgevelboerderijen, waarvan het woongedeelte vaak ouder is dan het bedrijfsgedeelte. Bij Moleneind 12 dateert het woongedeelte blijkens de jaartalankers uit 1612. De Blauwe Hoef (Blauwhoefsedreef 1) dateert in de huidige vorm uit omstreeks 1800, maar heeft een waarschijnlijk 17de-eeuws, onderkelderd woongedeelte met kloostervensters in de zijgevel. Op het erf staan twee langgevelschuren. Andere langgevelboerderijen met een waarschijnlijk 17de-eeuwse kern zijn Hoeveneind 27 en Moleneind 10. De laatste is in zijn huidige vorm midden-19de-eeuws. Op het erf staan een Vlaamse schuur, een karschop en een bakhuis. De uit 1810 stammende langgevelboerderij Hoeveneind 7 heeft een uitgebouwde herenkamer uit 1708. De uitgebouwde herenkamer bij het woongedeelte van Hoeveneind 61 draagt in gemetselde cijfers de datering ‘1732’. Deze langgevelboerderij heeft een vrij hoog bedrijfsgedeelte; op het erf staat een Vlaamse schuur. Interessante langgevelboerderijen uit de tweede helft van de 19de eeuw zijn: Blauwhoefsedreef 5 (1868), Groenstraat 8 (1871) en Groenstraat 21 (1886).
Buitenplaatsen. De buitenplaats Rustenburg (Galgestraat 4) heeft een gepleisterd buitenhuis (nu ‘Huize Maria Rabboni’) met afgewolfd zadeldak. De buitenplaats is omstreeks 1788 gesticht. Eveneens ten oosten van het dorp ligt de buitenplaats Laanzicht (Laanzichtweg 60-66) met een buitenhuis in de as van de laan. Het huis dateert uit omstreeks 1790 maar is omstreeks 1870 verbouwd tot het huidige gepleisterde blokvormige landhuis met serre.
Auteursrechtelijk beschermd