Herpen
(gemeente Ravenstein)
Dorp ontstaan in de vroege middeleeuwen op de overgang van zandgrond naar rivierklei, nabij het nu verdwenen kasteel van de heren van Herpen, die omstreeks 1360 hun domicilie verplaatsten naar Ravenstein. Daarbij ging de heerlijkheid Herpen deel uitmaken van het Land van Ravenstein.
De R.K. St.-Sebastianuskerk (Rogstraat 2) is een driebeukige kerk met een 14de-eeuwse toren, een laat-15de-eeuws, driezijdig gesloten koor en een neogotisch schip uit 1907, naar ontwerp van C. Franssen. De toren van drie geledingen heeft ondiepe spitsboognissen met driepastraceringen, een veelhoekige traptoren en een ingesnoerde naaldspits. Op het netgewelf van het koor kwam in 1907 een van de weinige bewaard gebleven laat-middeleeuwse gewelfschilderingen in Brabant te voorschijn. De sterk gerestaureerde schilderingen tonen rijke rankenmotieven met vele fantasiebloemen en daartussen heiligen en engelen met lijdenswerktuigen die Christus omgeven. Ook het wapen van de schenker, Philips van Cleve Ravenstein († 1512) is zichtbaar. In de doopkapel staat een 13de-eeuws doopvont van Namense steen met een kuipversiering van koppen en evangelistensymbolen, rustend op een (vernieuwde) schacht en voet. Het deksel met hijsinstallatie is van recente datum. De beelden van St. Sebastiaan en St.-Anna te Drieën zijn beide 15de-eeuws. De laat-15de-eeuwse calvariegroep in het torenportaal bevond zich oorspronkelijk op de triomfbalk; daar staat thans een gipsen kopie. De preekstoel werd in 1878 door J. Goossens & Zn. gemaakt voor de kerk te Bunnik (Utrecht).
Hoofd- en zijaltaren werden omstreeks 1907 uitgevoerd door H. van der Geld naar ontwerp van C. Franssen. De pastorie (Rogstraat 4) dateert van 1912.
Overlangel bij Herpen, R.K. kerk St.-Antonius Abt
Het herenhuis Rogstraat 1, met dikke gebogen vensteromlijstingen, verrees omstreeks 1870 als café, maar werd later burgemeesterswoning en woning annex beschuitfabriek Van Zuylen.
Overlangel. Dit oeverwaldorp ten oosten van Herpen ontstond in de vroege middeleeuwen aan een oude Maasarm. De R.K. kerk St.-Antonius Abt (Kerkstraat 20) is een vroegneogotische, eenbeukige kerk uit 1854-'55, gebouwd naar plannen van W.J. van Vogelpoel. De kerk werd gesticht door het wijnkopersgeslacht De Bruijne. Boven de ingangspartij bevindt zich een ranke vierkante toren met flankerende torentjes en achtzijdige lantaarn met unieke opengewerkte gietijzeren spits. In de toren hangt een door Michaël Burgerhuys gegoten klok uit 1622. Bij de kerk zijn de pinakels op de steunberen van de torengevel van gietijzer, evenals de traceringen van de zeer steile wimbergen en de vensterharnassen. Inwendig heeft de kerk kruisribgewelven van stucwerk op latten en kolonnettenbundels. Tot de inventaris behoort een gepolychromeerd houten Mariabeeld uit omstreeks 1735. Het orgel werd in 1858 gebouwd door F.C. Smits en is geplaatst in een neogotische kast met zinken hogels en kruisbloemen. De pastorie (Kerkstraat 18) dateert van 1886.