Den Hout
(gemeente Oosterhout)
Dorp ontstaan in de middeleeuwen. De Houtse Heuvel, een grote driehoekige ‘plaatse’, vormt het middelpunt van het dorp. Rondom dit onbestrate en met bomen begroeide plein staat voornamelijk eenvoudige agrarische bebouwing; aan de noordoostzijde bevindt zich de kerk.
De R.K. St.-Corneliuskerk (Houtse Heuvel 10) is een driebeukige neogotische kruisbasiliek met driezijdig gesloten koor; de westtoren heeft een hoge, achtkante spits, gebouwd in 1877-'78 naar ontwerp van P.J. van Genk. De kapellen in het verlengde van de zijbeuken zijn toevoegingen uit 1904. Tijdens een in 1987 voltooide restauratie is de interieurbeschildering met schijnvoegen gereconstrueerd. Tot de overwegend laat-19de- en vroeg-20ste-eeuwse inventaris behoren onder meer een natuurstenen preekstoel (1888) door P. Peeters uit Antwerpen en een op doek geschilderde kruisweg (1883-'89) van de Antwerpenaar F. van Beers. De pastorie (Houtse Heuvel 8) stamt uit 1925.
Boerderijen. Van de agrarische bebouwing rondom de ‘plaatse’ van het dorp zijn Houtse Heuvel 27 en 43 goede voorbeelden van eenvoudige 19de-eeuwse dwarsgevelboerderijen. Windmolen ‘De Hoop’ (Ruiterspoor 8) is een ronde bakstenen beltkorenmolen uit 1837.
Auteursrechtelijk beschermd