Friesche lusthof

(1966-1967)–Jan Jansz. Starter– rechtenstatus



[pagina 220]
[142] Bruydt-Lofs-Gedicht, Ter eeren Dominicus Ornia, Ende Margarita Boners.Ga naar voetnoot* Na dat de bruyne nacht met haer gestarde rockenGa naar voetnoot1 Het çierelycke blauw des Hemels had betrocken,Ga naar voetnoot2 En d'heldre dageraed met haer saffrane kleedGa naar voetnoot3 De boodschap vande dagh weer aen de menschen deed: 5[regelnummer] Heeft Morpheus zijn wolck, zijn mistigh kleed getogen Van myn beneveld' en noch sluymerende ogen,Ga naar voetnoot6 De sorgeloose slaep verliet mijn, en ick sagh Door 't venster in mijn hof, hoe d'heughelijcke dagh Syn flauwe (niet-te-min seer aengename) stralen 10[regelnummer] Liet op 't bedoude groen en 't koude Aerdrijck dalen:Ga naar voetnoot10 Dies sprong ick van mijn bed, verlatende myn rust,Ga naar voetnoot11 Afkeerigh van 't gemack, beswangerd met een lust,Ga naar voetnoot12 En brandend' yver om yet çierelycx te dichten,Ga naar voetnoot13 Waer met ick yemand mocht vermaken ofte stichten.Ga naar voetnoot14 15[regelnummer] Ick schoot mijn kleeren aen, ick maeckte mijn gereed; Maer ick was nau gekemd, gewasschen en gekleed,Ga naar voetnoot16 Of 'k hoorde voor de deur van myn gesloten kamer Dry sachte klopjes met een kleyn Metalen hamer:Ga naar voetnoot18 [143] Wel (docht ick) wat is dit? ick opende de deur, 20[regelnummer] Doen stond Cupido daer met boogh en pylen veur:
[pagina 221]
Ick seyde: wellekoom myn soete Speelgenoodtje,Ga naar voetnoot21 Waer komt ghy doch van daen? komt in myn kleyne Goodtje,Ga naar voetnoot22 Hier heb ick Brandewyn met Suycker en Muscaet, Cupido, dat 's een dranck die sich wel drincken laet, 25[regelnummer] Besonder smorgens vroegh: nu hartje waerom loopje?Ga naar voetnoot25 Komt sit wat by mijn neer, ick breng dy eens een soopje:Ga naar voetnoot26 De brandewijn is warm, die gloeyt in onse borst, Die reynighd onse maegh, die hoed ons voor de dorst.Ga naar voetnoot28 Hoe slechtjes zijt ghy noch (sprack 't wichtjen) in u praten;Ga naar voetnoot29 30[regelnummer] Waer saeghd ghy dat de Go'on oyt droncken ofte aten? Sy hebben niet van doen, sy hoeven spijs noch dranck,Ga naar voetnoot31 Dies weet ick voor die gaef en gonst u weynigh danck,Ga naar voetnoot32 Ghy kond met dese kost mijn Godheyd niet vermaken:Ga naar voetnoot33 Dat ick hier by u kom geschied om and're saken: 35[regelnummer] Dus luysterd naerstigh toe tot ick het u vertel.Ga naar voetnoot35 Wel sit dan (seyd ick) wat soo lang op die schabel,Ga naar voetnoot36 En leght u boogjen neer, u wonderbare flitsen,Ga naar voetnoot37 Die maeghden koelen, en der minners hert verhitsen,Ga naar voetnoot38 Nae 't u behaeghlijck is. De minne-Godt sat neer,Ga naar voetnoot39 40[regelnummer] Hy leyde op mijn disch zijn lieffelijck geweer,Ga naar voetnoot40 En is aldus met mijn in het gespreck getreden. 't Is u noch wel bewust, hoe ick onlangs geleden,Ga naar voetnoot42 U brocht op een Palleys, in 't midden vande Zee, Daer ick u al de pracht mijns Moeders toonen de'e,Ga naar voetnoot44 45[regelnummer] [144] Hoe dat voor hare deur veel klagende MinnarenGa naar voetnoot45 Met briefjens in haer hand gestadelycken waren,Ga naar voetnoot46 Die sy my reyckten toe wanneer ick binnen tradt,Ga naar voetnoot47 Op dat ick van myn Moe'r haer loopens eynd verbadt,Ga naar voetnoot48 Met meer omstandigheyd te langh om te verhalen:Ga naar voetnoot49 50[regelnummer] En hoe ick eynd'lyck u brocht in de gulde zalen, De zalen vol geneughd, de zalen vol geluck,
[pagina 222]
't Begin van 's Minnaers vreughd, en 't eynde van haer druck:Ga naar voetnoot52 Alwaer ghy saeght een rey van vrolycke Gelieven, Die geestigh haer geluyd ten Hemel toe verhieven,Ga naar voetnoot54 55[regelnummer] En bloncken van çieraed, van wien ghy 't eerste PaerGa naar voetnoot55 Wel kond, en vraeghden myn wat dat te seggen waer:Ga naar voetnoot56 't Syn Minnaers (seyd' ick) die het eynd van haer verdrieten En d'aenvang van haer vreughd gereed syn te genieten,Ga naar voetnoot58 Haer pleyt is inde sack, haer loopen is gedaen,Ga naar voetnoot59 60[regelnummer] En 't vonnis van haer recht sal tot haer vordeel gaen,Ga naar voetnoot60 Doen opende de deur, de deur van Diamanten,Ga naar voetnoot61 Daer ghy myn Moeder saeghd omringd aen alle kanten Met Raden wys en oud, wiens namen ghy wel weet,Ga naar voetnoot63 Vermidts ick u dies tydts daer van de wete deed;Ga naar voetnoot64 65[regelnummer] Partyen wierden inge-eyscht, om hare sakenGa naar voetnoot65 t'Ontdecken, door haer Rechts-geleerden en Veur-spraken:Ga naar voetnoot66 Die quamen voor den dagh, en pleyten op de rol,Ga naar voetnoot67 Waer op myn Moeder selfs het vonnis wysen sol:Ga naar voetnoot68 Sy sat op haren Throon, sy hoorden met en tegen,Ga naar voetnoot69 70[regelnummer] En liet het daer na van de Reden overwegen;Ga naar voetnoot70 [145] En vindende dat Paer, in afkomst, deughden, le'en,Ga naar voetnoot71 Ieughd, schatten, liefd, verstand, en oock van sinnen een:Ga naar voetnoot72 Wees sy d'een d'ander toe, en wensch[t]en haer te samen Van d'aldereerste uur dat sy te samen quamen, 75[regelnummer] Tot op haer sterfdagh toe, geluck, voorspoed, geneughd, En nae haer beyder dood, den Hemel tot haer vreughd. Doen hoorden ghy terstond Trompetten en Schalmeijen, En saeghd de gantsche Raed door d'after-deure scheijen.Ga naar voetnoot78 Wy keerden wederom nae d'eerste gulde zael, 80[regelnummer] Daer was des Minnaers rey veranderd al-te-mael:Ga naar voetnoot80 Wel (seyd ghy) wat syn dit nu weer voor nieu Vertoners,Ga naar voetnoot81
[pagina 223]
Is 't Douwe Ornia met Margarita Boners Niet, die in 't eerst gelit van dese Reye staet? 'k Loof nau dat hare trouw op 't uyterst swanger gaet.Ga naar voetnoot84 85[regelnummer] Cupido was dat waer! mocht ick dat vast geloven! Ick sweer u dat den Heer, den Opper-Heer hier boven, Gevoeghelijcker Paer noyt t'samen heeft gevoeghd,Ga naar voetnoot87 Daer my en al de Werld heeft beter aen ghenoeghd.Ga naar voetnoot88 In deughden beyd volmaeckt, in çierelijcke leden, 90[regelnummer] In heuschen ommegang, in treffelijcke zeden,Ga naar voetnoot90 In schatten, afkomst, staet, in vrienden groot en ryck,Ga naar voetnoot91 Iae wat de Wereld heeft: malkander soo gelyck, Dat noyd den Hemel ded' gelycker Paer vergaren,Ga naar voetnoot93 Wiens vreughde groeijen sal met 't groeijen van haer iaren. 95[regelnummer] Derhalven bid ick u, dat als haer saeck bepleyt Word voor de Throone van u Moeders Majesteyt, [146] Ghy u daer oock vervoeght, om naerstich nae de redenGa naar voetnoot97 Te luysteren, op dat ghy al d'omstandigheden My vriendelijcker wijs weerom verhalen meught: 100[regelnummer] Ick sal u eeuwigh weer sijn danckbaer voor die deughd.Ga naar voetnoot100 Ick nam het willigh aen, ghy badt dat ick niet sloften,Ga naar voetnoot101 Nu om u te voldoen in 't punct van mijn beloftenGa naar voetnoot102 Ben ick weerom ghekeerd, om u te doen verstaen,Ga naar voetnoot103 Hoe dat de saeck is in het pleyten toegegaen.Ga naar voetnoot104 105[regelnummer] De Raed die was vergaerd, de bancke wierd ghespannen,Ga naar voetnoot105 Daer wierden ingheheyst twee treffelijcke mannen.Ga naar voetnoot106 Veurspraken van dees twee ghelieven, dien de Re'enGa naar voetnoot107 Afvraeghden, wie daer was versoecker van hun tween,Ga naar voetnoot108 De Iongman of de Maeghd. Des Iongmans Rechtsgeleerde 110[regelnummer] Sijn ooghen daedlijck nae de wyse Reden keerden;Ga naar voetnoot110 En seyden, dat bin ick, die van mijn Meesters zijdGa naar voetnoot111
[pagina 224]
Bid, dat ghy nu den draed van syn verdriet af-snijd,Ga naar voetnoot112 En hem tot synen Bruyd, de schoone Maeght verliendt,Ga naar voetnoot113 Dien niemand meer als hy, door reyne liefd verdiendt, 115[regelnummer] Waer op de Reden tot des dochters Advocaet. Wat Ionck-vrou ist, die haer soo dapper bidden laet?Ga naar voetnoot116 Ondeckt ons haeren staet, deugd, afcomst, schoonheyd, schatten:Ga naar voetnoot117 Doen sprack de voorspraeck tot de Heeren die daer satten,Ga naar voetnoot118 Margrieta Boners ist, de pronck van onse jeughd,Ga naar voetnoot119 120[regelnummer] De roem van onse Stadt, de woonplaets van de vreughd,Ga naar voetnoot120 Wiens Vader rijck in eer, deugd, schatten, wijsheyd, vrienden,Ga naar voetnoot121 Dat treffelijcke ampt in synen tijd, bedienden, [147] Van Generael Commijs, tot troost van die hem vroom,Ga naar voetnoot123 Tot schrick van die hem droeg gansch tegen redens stroom, 125[regelnummer] Die nae dat hy hem so in d'eerst', als laetste daghen,Ga naar voetnoot125 Had als een voorbeeld van de vroomheyd selfs ghedragen,Ga naar voetnoot126 Verciert met alles wat den Heer oyt menschen gaf,Ga naar voetnoot127 Met onverwelckbaer roem gedaeld is in sijn graf. Nae latende dit beeld begaeft met alle gaven, 130[regelnummer] Die oyt Natura heeft in 't menschlijck rif begraven.Ga naar voetnoot130 Haer blonde hayren daer de blonde Phoebus self Sijn blonde glans van haeld, tot pronck van 't blau-gewelf: Sijn gulde kettens, die de sinnen en 't vermoghenGa naar voetnoot133 Der Iongmans vleuglen, die haer yverich be-oogen.Ga naar voetnoot134 135[regelnummer] Haer poeselachtig vel, verwind de schoonheyd vanGa naar voetnoot135 De blanckste schuymen, die de Zee opwerpen kan,Ga naar voetnoot136 Wanner sy is versteurt, en d'onbewogen rotsenGa naar voetnoot137 Schijnt met haer golven vol onstuymicheyts te trotsen.Ga naar voetnoot138 Haer voorhooft hoog en breed, is een yvoren veld, 140[regelnummer] Waer in Natuer ten thoon haer rijcke gaven steld. De lieve lidtjes van haer lieffelycker oogjes:Ga naar voetnoot141 Syn Peerle deckseltjes, omringd met goude boogjes,Ga naar voetnoot142
[pagina 225]
Besluytend onder haren kas een Sonne-schyn, Waer voor Apolloos glans beschaemd sou moeten syn, 145[regelnummer] Haer oogjens teyst'ren als twee held're morgen-Sterren,Ga naar voetnoot145 Het welck den wysten mensch syn sinnen sou verwerren:Ga naar voetnoot146 't Schynd dat de vreughd, ia dat de voncken van de min Daer houden hun Palleys en schoonste schou-plaets in. [148] Iae dat Cupido self daer çierlyck sit te proncken, 150[regelnummer] En schiet syn pylen door haer lodderlycke loncken,Ga naar voetnoot150 In yder Minnaers hert, sy trecken elcx gemoet Veel stercker na haer toe als zeyl-steen 't yser doet.Ga naar voetnoot152 Saeghd ghy in 't witte Melck oyt twee Provinçe-Rosen,Ga naar voetnoot153 Soo siet haer wangen aen in 't schoonste van het blosen:Ga naar voetnoot154 155[regelnummer] En seght my dan eens of de blonde Dageraet Oock schoonder bloost, als sy van hare bed opstaet?Ga naar voetnoot156 Haer neusje welgemaeckt op 't çierelijckst verheven,Ga naar voetnoot157 Daer d'Asem soet van reuck soo traeghjes uyt komt sweven,Ga naar voetnoot158 Dat 't schijnd dat d'Asem self seer nood verlaten sou,Ga naar voetnoot159 160[regelnummer] Haer schoone woonplaets in soo overschoonen Vrou. Haer lipjes als Corael, ia als de karsjes gloeijen,Ga naar voetnoot161 Wanneer sy naulycx ryp in 't schoonst syn van haer groeijen, Daer tusschen dryft en sweefd soo honigh-soeten dou, Dat Ganimedes dat voor Nectar keuren sou.Ga naar voetnoot164 165[regelnummer] Haer tandtjes kleyn en gaef als twee yvoren rijen Op 't alder-çierlyckst in haer roode mondtje vlijen,Ga naar voetnoot166 Haer wel-gemaeckte kin, de buurman vande Mond, Kleyn, maetlyck breed, verçierd met een verheven rond.Ga naar voetnoot168 Maer als ick op haer hals myn geest en myn gedachten 170[regelnummer] Volkomentlycken voed, waer by sal ick die achten?Ga naar voetnoot170 Waer sal ick doch haer glans by vergelycken recht?Ga naar voetnoot171 By een pylaer van Peerl, Albaster is te slecht,Ga naar voetnoot172 't Schynd dat Natura die met vlyt heeft willen draeijen,Ga naar voetnoot173 Om daer des werelds vreughd en wellust in te zaeijen,Ga naar voetnoot174
[pagina 226]
175[regelnummer] [149] Daer heeft sy çierlyck op verheven, doch niet hoogh, De kleyne aderkens als een lazuren boogh.Ga naar voetnoot176 Haer boesem sou een mensch in syne sinnen krencken,Ga naar voetnoot177 De reste sietmen niet, daer mach elck 't syns van dencken.Ga naar voetnoot178 Maer wat haer reysigh lyf, en wat haer lichaems stal,Ga naar voetnoot179 180[regelnummer] Haer geestige gebaer, haer middel aerdigh smal,Ga naar voetnoot180 Haer handtjes kleyn en sacht die 't witste wit beschamen,Ga naar voetnoot181 Daer ghy siet warme snee met sacht yvoor versamen,Ga naar voetnoot182 Daer beeckjens stromen door van helder blau Saphier. Belangd; wat is het min als Hemelsche playsier?Ga naar voetnoot184 185[regelnummer] Haer lange vingertjes met Amatiste entjes,Ga naar voetnoot185 Onsteken als een lont de sulpher-heete Ventjes.Ga naar voetnoot186 Haer kleyne voetjes, die sy nae haer wille set, Syn Prinslyck, 't welck sy toond in aerdigheyd van tret,Ga naar voetnoot188 In 't kort Vrou-Venus, als men recht sal overleggenGa naar voetnoot189 190[regelnummer] Haer schoonheyd met u glans, men moet nootwendigh seggen: Ghy sijt den Hemel tot des schoonheyds pronck gebaerd,Ga naar voetnoot191 Sy is des werelds roem, en 't çiersel vander aerd,Ga naar voetnoot192 In deughden opgequeeckt, in treffelycke zeden,Ga naar voetnoot193 Niet min uytmuntend als in cierelijcke leden:Ga naar voetnoot194 195[regelnummer] Soet-vloeijende van tael, heusch, minlyck van gelaet,Ga naar voetnoot195 Seer ned'righ van gemoed, en deftigh van gewaed,Ga naar voetnoot196 In 't groeijen van 't verstand, in 't bloeijen van haer iaren, In 't soetste van haer tyd om met een man te paren. Doen sweegh de Voorspraeck; en de gulde Reden sprack, 200[regelnummer] Voorwaer dat waer een Maeghd die geen çieraed ontbrack.Ga naar voetnoot200 [150] Wie, en hoedanigh is de Iongman, dien de Goden Uyt liefde, tot de liefd van dese Maget noden?Ga naar voetnoot202 Het is Dominicus, 't is Ornia die haer (Sprack 's Iongmans Advocaet) volgd deugdelycken naer.Ga naar voetnoot204
[pagina 227]
205[regelnummer] 't Is Ornia die haer geplaetst heeft in syn sinnen,Ga naar voetnoot205 Die, als syn eygen siel haer eeuwigh sal beminnen, 't Is Ornia, wiens deughd en wandel onbevleckt, De Iongmans tot een spoor en tot een voorbeeld streckt, Wiens Vader oud in deughd, en nutte wetenschappen,Ga naar voetnoot209 210[regelnummer] Met lof geklommen is op d'Eers beroemde trappen;Ga naar voetnoot210 Die tot syn sterfdagh sich een trouwe Raeds-verwant Getoond heeft voor syn Stadt, tot nut van 't Vaderland: Van dat hy eerst het ampt met waerdigheyd bekleeden,Ga naar voetnoot213 Tot dat hy inde dienst des Ampts is overleden, 215[regelnummer] Hy syn hulpsame raed en daed haer noyt ont-trock,Ga naar voetnoot215 Dies was syn dood de Stadt een droevigh ongelock. Nae dat dees droeve dood had Ornia gescheyden Van synes Vaders troost, wiens raed hem plach te leyden: Waer toe begaf hy hem? niet tot de wulpsigheyd,Ga naar voetnoot219 220[regelnummer] Die meest de ionge ieughd in sulcken toeval vleyd:Ga naar voetnoot220 Niet tot de ledigheyd, maer tot de naerstigheden,Ga naar voetnoot221 Om so de witte deughd met arbeyd nae te treden,Ga naar voetnoot222 Der talen kennisse, en des geleerdheyds spoor, Hy tot het wit, waer hy na doelen wou, verkoor.Ga naar voetnoot224 225[regelnummer] En nae dat hy hier lang in de Latynsche sprake Geschept had al syn lust en opperste vermaken.Ga naar voetnoot226 [151] Nae Vranckryck heeft hy sich gewend, die tael geleerd, Dat weeligh land doorsien, en is weer t' huys gekeerd,Ga naar voetnoot228 Met goede kennisse van spraken ende Steden, 230[regelnummer] Wtmuntend in de deughd en alle brave zeden,Ga naar voetnoot230 T'huys synde, hoe heeft hy syn leven aengesteld?Ga naar voetnoot231 Heeft hy oock ydelyck verquist syn Ouders geld?Ga naar voetnoot232 O neen: maer heeft syn tyd met naerstigheyd versleten,Ga naar voetnoot233 Om 't houden 't geen hy wist: wat hy niet wist te weten, 235[regelnummer] Hovaerdigh, noch gemeen, niet gierigh nochte ry:Ga naar voetnoot235 Als een die niet aenvangd, of heeft daer reden by:Ga naar voetnoot236
[pagina 228]
Heusch in syn omme-gang, en deftigh in syn wesen,Ga naar voetnoot237 Waeruyt men magh het boeck van syn gedachten lesen.Ga naar voetnoot238 Beleeft by yeder een, voorsichtigh wat hy spreeckt,Ga naar voetnoot239 240[regelnummer] Wat eyscht ghy van een man dat dese man ontbreeckt? Van vrienden treffelijck, en treffelijck begoedight:Ga naar voetnoot241 Wiens voorgang in de deugt, elck tot de deugde moedight,Ga naar voetnoot242 Van goedertieren aerd, van 's lichaems brave stal,Ga naar voetnoot243 Van Frische leden, iae in kort geseyt, van al 245[regelnummer] Het gheen den Hemel oyt verleenden aende menschen, Op 't loffelijckst versien. Hoe sou de maeght dan wenschenGa naar voetnoot246 Bequamer man als hem? Die haer soo seer bemind,Ga naar voetnoot247 Dat hy sijn levens lust aen hare liefde bind.Ga naar voetnoot248 Hier sweegh de Veurspraeck op, doen antwoorden de Reden.Ga naar voetnoot249 250[regelnummer] De maeght sal wis in Vreughd haer tijd met hem besteden:Ga naar voetnoot250 Maer seght my Voorspraeck, die dees dochters saeck bewaerdGa naar voetnoot251 Heeft oock sijn liefd' in haer een weder Liefd gebaerd?Ga naar voetnoot252 [152] Vermagh sy hem oock wel? Sy siet hem altijd garen,Ga naar voetnoot253 En laet de Reden selfs wat red'lick is, verclaren,Ga naar voetnoot254 255[regelnummer] Gaf hy tot antwoord weer. Partijen gingen uyt,Ga naar voetnoot255 Doen quamen weder in de Bruygom en de Bruydt,Ga naar voetnoot256 Tot wien mijn Moeder sprack, Deughtsame jonge lieden U hertens wil en wensch sal naer u wensch gheschieden, Margrieta ghy liefd hem, ghy Ornia lieft haer,Ga naar voetnoot259 260[regelnummer] Weest dan in Godes naem noch liefelijcker paer, Den Hemel gun u soo veel vreughts en heyls te samen, Als aen de blauwe Lucht oyt gulde sterren quamen, Hier med' verdween den Raed, en ick vloogh yligh voortGa naar voetnoot263 Naer uwe woningh toe om u te houden woort.Ga naar voetnoot264 265[regelnummer] Nu dan vaert wel weerom, wilt alle traegheyt staken,Ga naar voetnoot265 En tracht een Bruylofts dicht tot haren lof te maken:
[pagina 229]
Mits ging Cupido deur en liet mijn gansch verheught,Ga naar voetnoot267 Iae tot de ooren toe bedoven in de vreught.Ga naar voetnoot268 Om 't brave Huwelijck soo wijselijck besloten.Ga naar voetnoot269 270[regelnummer] Och dat sy doch te saem soo veel ghelucx genoten,Ga naar voetnoot270 Als drupplen waters, jae als sanden sijn in Zee!Ga naar voetnoot271 En Haertjes op het Vee! noch wensch ick yvrig mee,Ga naar voetnoot272 Dat gonst van groot en kleyn, aensienlijckheyt van statenGa naar voetnoot273 Veelvuldigheyt van schat, haer nimmer magh verlaten, 275[regelnummer] Dat hare liefde groey, en dat haer vreught vermeerGa naar voetnoot275 In welvaert, voorspoed, deughd, Godtsaligheyt en eer. Finis.	voetnoot* Het huwelijk vond plaats te Leeuwarden 21 april 1620 met Margriete Boner. voetnoot1 bruyne: donkere; gestarde rocken: kleed met sterren. voetnoot2 betrocken: bedekt. voetnoot3 saffrane: saffraankleurig. voetnoot6 beneveld: door slaap bevangen. voetnoot10 bedoude: bedauwde. voetnoot11 dies: daarom. voetnoot12 beswangerd met: aangestoken door. voetnoot13 yet çierelycx: iets fraais. voetnoot14 mocht: zou kunnen; vermaken: behagen. voetnoot16 nau: nauwelijks; gekemd: gekamd. voetnoot18 kleyn: kleine. voetnoot21 soete: lieve. voetnoot22 in: binnen. voetnoot25 besonder: vooral; hartje: liefje. voetnoot26 ick breng dy eens een soopje: ik neem een slok op Uw gezondheid. voetnoot28 hoed: behoedt. voetnoot29 slechtjes: dwaas, onnozel; noch: nog altijd; wichtjen: schepseltje. voetnoot31 niet: niets; van doen: nodig; hoeven: behoeven. voetnoot32 dies: daarom; gonst: genegenheid; weet danck: ben dankbaar. voetnoot33 kond: kunt; mijn Godheyd: mij, die een God ben; vermaken: behagen. voetnoot35 naerstigh: ijverig, nauwlettend. voetnoot36 sit: ga zitten; schabel: voetbank. voetnoot37 flitsen: pijlen. voetnoot38 maeghden: meisjes; koelen: koel maken; verhitsen: verhitten, doen gloeien. voetnoot39 nae 't u behaeghlijck is: al naar het u behaagt. voetnoot40 disch: tafel; geweer: wapen. voetnoot42 bewust: bekend; onlangs geleden: kort geleden. voetnoot44 daer: waar; toonen de'e: liet zien. voetnoot45 hoe dat: hoe. voetnoot46 haer: hun; gestadelycken: aldoor. voetnoot47 wanneer: toen. voetnoot48 verbadt: zou afsmeken, door vriendelijk verzoek zou verkrijgen. voetnoot49 omstandigheyd: vijven en zessen. voetnoot52 druck: verdriet. voetnoot54 geestigh: opgewekt. voetnoot55 bloncken: schitterden; çieraed: versierselen. voetnoot56 kond: kendet; te seggen waer: te betekenen had. voetnoot58 genieten: verwerven. voetnoot59 haer pleyt is inde sack: hun zaak is in kannen en kruiken. voetnoot60 tot haer vordeel gaen: tot hun voordeel strekken, goed voor hen aflopen. voetnoot61 opende: ging open. voetnoot63 Raden: raadsheren; wiens: wier. voetnoot64 vermidts: daar; dies tydts: toentertijd; de wete deed: op de hoogte bracht. voetnoot65 wierden: werden; inge-eyscht: opgeroepen, gedaagd. voetnoot66 t'ontdecken: bloot te leggen, te ontvouwen; Veur-spraken: advocaten. voetnoot67 pleyten: pleitten; op de rol: in 't gerechtsgebouw. voetnoot68 selfs: zelf; sol: zou, moest. voetnoot69 met: voor. voetnoot70 Reden: Rede; van: door. voetnoot71 vindende: bevindende; le'en: leden. voetnoot72 schatten: bezit; van sinnen een: één van zin, geest, gemoed. voetnoot78 after-deure: achterdeur; scheijen: weggaan. voetnoot80 al-te-mael: geheel en al. voetnoot81 nieu: nieuwe; vertoners: betogers? voetnoot84 loof: geloof; nau: nauwelijks; hare: hun; op 't uyterst swanger gaet: op 't punt staat beklonken te worden. voetnoot87 gevoeghelijcker: beter bij elkaar passend. voetnoot88 daer my heeft aen ghenoeghd: waar ik behagen in heb. voetnoot90 treffelijcke: voortreffelijke; zeden: manieren. voetnoot91 schatten: bezit; staet: positie, aanzien. voetnoot93 ded': deed; vergaren: bijeenkomen. voetnoot97 ghy u daer vervoeght: gij u daarheen begeeft; naerstich: ijverig; reden: woorden. voetnoot100 deughd: dienst. voetnoot101 willigh: graag; badt: verzocht; sloften: zou treuzelen. voetnoot102 voldoen: bevredigen; in 't punct van: wat betreft. voetnoot103 weerom: terug; verstaen: weten. voetnoot104 hoe dat: hoe; is toegegaen: zich toegedragen heeft. voetnoot105 de bancke wierd ghespannen: de rechtzitting werd formeel geopend. voetnoot106 ingheheyst: ingedaagd. voetnoot107 veurspraken: advocaten; dien: aan wie; Re'en: rede; voetnoot108 afvraeghden: afvroeg; versoecker: hij, die aanspraak maakt. voetnoot110 keerden: keerde. voetnoot111 seyden: zei; van mijn Meesters zijd: uit naam van mijn meester. voetnoot112 bid: verzoek. voetnoot113 verliendt: verleent, geeft. voetnoot116 haer: zich; dapper: erg, zeer. voetnoot117 ondeckt: ontdek, openbaar; staet: positie. voetnoot118 satten: zaten. voetnoot119 de pronck: het sieraad, het puikje. voetnoot120 de woonplaets van de vreughd: de altijd blijmoedige. voetnoot121 wiens: wier. voetnoot123 tot steun van degene, die zich flink gedroeg, tot schrik van degene, die zich gedroeg in strijd met wat redelijkerwijs van hem verwacht mocht worden. voetnoot125 hem: zich. voetnoot126 vroomheyd: flinkheid. voetnoot127 verciert met: begaafd met. voetnoot130 rif: lichaam; begraven: ondergebracht. voetnoot133 gulde: gouden; kettens: kettingen; sinnen: gedachten, geest; 't vermoghen: kracht. voetnoot134 vleuglen: bevleugelen; be-oogen: bekijken. voetnoot135 verwind: gaat boven. voetnoot136 schuymen: vlokken schuim. voetnoot137 versteurt: vertoornd. voetnoot138 trotsen: trotseren. voetnoot141 lieffelycker: liefelijke. voetnoot142 peerle: paarlen. voetnoot145 teyst'ren: stralen. voetnoot146 wat de geest van de wijste mens zelfs in verwarring zou brengen. voetnoot150 door haer lodderlycke loncken: door middel van haar liefelijke blikken. voetnoot152 haer: zich; zeyl-steen: een magneet. voetnoot153 Provinçe-Rosen: rozen uit Provence. voetnoot154 in 't schoonste van het blosen: wanneer zij zo schoon mogelijk blozen. voetnoot156 oock: misschien. voetnoot157 op 't çierelijckst: zo fraai mogelijk; verheven: vooruitstekend; welgemaeckt: welgevormd. voetnoot158 reuck: geur. voetnoot159 seer nood: met grote tegenzin. voetnoot161 karsjes: kersen. voetnoot164 voor: boven; keuren: kiezen. voetnoot166 vlijen: passen. voetnoot168 maetlyck: met mate, naar behoren; verçierd met: voorzien van. voetnoot170 voed: te gast laat gaan, vergast; waer by sal ick die achten: waarmee zal ik die vergelijken. voetnoot171 recht: naar verdienste. voetnoot172 slecht: gewoon. voetnoot173 draeijen: draaien, beeldhouwen. voetnoot174 wellust: geluk; zaeijen: leggen. voetnoot176 lazuren: hemelsblauw. voetnoot177 in syne sinnen krencken: van zijn verstand beroven. voetnoot178 't syns: het zijne. voetnoot179 stal: gestalte. voetnoot180 geestige gebaer: bevallige bewegingen; aerdigh: bevallig. voetnoot181 beschamen: overtreffen. voetnoot182 snee: sneeuw; versamen: zich verenigen. voetnoot184 belangd: betreft; min als: minder dan, anders dan. voetnoot185 entjes: toppen. voetnoot186 Ventjes: jongemannen. voetnoot188 prinslyck: als van een vorstin; aerdigheyd: bevalligheid. voetnoot189 recht: naar verdienste; overleggen met: vergelijken met. voetnoot191 pronck: sieraad. voetnoot192 çiersel: sieraad. voetnoot193 opgequeeckt: grootgebracht, opgevoed; treffelycke zeden: edele manieren. voetnoot194 cierelijcke: bevallige. voetnoot195 gelaet: houding, manier van doen. voetnoot196 deftigh: ernstig. voetnoot200 waer: zou zijn; die: aan wie. voetnoot202 van: voor. voetnoot204 deugdelycken: in voortreffelijke kwaliteiten; volgd naer: navolgt, nabijkomt. voetnoot205 sinnen: gedachten, geest. voetnoot209 nutte: nuttige. voetnoot210 d'Eers beroemde trappen: de roemrijke trappen van de eer. voetnoot213 van dat hy eerst: van het eerste ogenblik af, dat hij. voetnoot215 hulpsame: behulpzame; ont-trock: onthield. voetnoot219 waer toe begaf hy hem: waar gaf hij zich aan (over). voetnoot220 meest: gewoonlijk; toeval: omstandigheid; vleyd: behaagt. voetnoot221 naerstigheden: ijver, werk. voetnoot222 witte: reine; nae te treden: te volgen, na te streven. voetnoot224 wit: doel; doelen: richten; verkoor: koos. voetnoot226 vermaken: genoegen. voetnoot228 weeligh: rijke; doorsien: bezichtigd. voetnoot230 brave zeden: goede manieren. voetnoot231 aengesteld: ingericht. voetnoot232 oock: misschien. voetnoot233 met naerstigheyd versleten: ijverig gebruikt. voetnoot235 gemeen: (te) gemeenzaam; nochte: noch; ry: verkwistend. voetnoot236 een: iemand; niet: niets; reden: een bedoeling. voetnoot237 deftigh: ernstig; in: wat betreft; wesen: gelaat. voetnoot238 waaruit men zijn gedachten kan opmaken. voetnoot239 voorsichtigh: lettend op. voetnoot241 van: wat betreft; begoedight: wat bezit betreft. voetnoot242 moedight: aanmoedigt, aanspoort. voetnoot243 van 's lichaems brave stal: wat het lichaam betreft flink van gestalte. voetnoot246 op 't loffelijckst: zo voortreffelijk mogelijk; versien: voorzien. voetnoot247 bequamer: passender, aangenamer; als hem: dan hij is. voetnoot248 hare liefde: liefde voor haar. voetnoot249 hier ... op: hierop; antwoorden: antwoordde. voetnoot250 besteden: doorbrengen. voetnoot251 bewaerd: verdedigt. voetnoot252 gebaerd: gewekt. voetnoot253 vermagh: mag (lijden); altijd: stellig; garen: gaarne. voetnoot254 selfs: zelf. voetnoot255 uyt: naar buiten. voetnoot256 in: binnen. voetnoot259 liefd: bemint. voetnoot263 hier med': hiermede, vervolgens; yligh: snel; voort: dadelijk. voetnoot264 om u te houden woort: om woord te houden tegenover u. voetnoot265 weerom: op uw beurt. voetnoot267 mits: inmiddels; deur: er van door. voetnoot268 bedoven: gedompeld. voetnoot269 brave: edele, voortreffelijke; besloten: gesloten, waartoe besloten was. voetnoot270 genoten: deelachtig mochten worden. voetnoot271 sanden: zandkorrels. voetnoot272 noch: verder; yvrig: vurig; mee: ook. voetnoot273 gonst: genegenheid; staten: positie. voetnoot275 hare: hun; vermeer: vermeerdere, toeneme.

Vorige Volgende

[142] Bruydt-Lofs-Gedicht,

Ter eeren Dominicus Ornia, Ende Margarita Boners.Ga naar voetnoot*