Logo DBNL
Friesche lusthof (1966-1967)

Friesche lusthof

(1966-1967)–Jan Jansz. Starter–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[83] Cupidinis Aenspraeck tot Helena.

 
Goddinne van u tijd, ten rechten waerd genoemd,1.
 
De grootste hovaerdy daer sich Natuer op roemd.2
 
Wtmuntende Princes, cieraed van dese landen,
 
Ghy die des Minnaers hert gelijck een vyer doet branden.4
5
O over brave vrou! dien d'Hemel heeft vereerd,5
 
Met alles wat oyt mensch heeft van de Go'on begeerd,6
 
Ick wensch u veel ghelux, ick die elck weet te wonden
 
Com hier aen u (o Son, de schoonheyd selfs) ghesonden8
 
Van een die u so seer, soo dapper heeft besint9
10
Dat hy u gunste meer als al de Werelt bemint10
 
Een moedich, edel spruyt, so braef gestelt van leden,11
 
Dat Venus selfs haer min sou graegh aen hem besteden,12
 
Wat 's lichaems schoonheyd roerd, te boven gaende wijt13
 
Narcissum, Paridem, ia yemand van sijn tijdt,14
15
In moedigheyd gelijck den grooten Alexander15
 
In wijsheyd en in deughd, Vlissem of een ander,
 
Had Venus de Goddin u Minnaer oyt gesien,
 
Ach! hoe gewilligh soud' sy hem haer minne bien,18
 
Ick heb wel eer ghekend mijn 's Moeders lief Adonas
20
Maer 'k sweer u by mijn throon dat hy niet half so schoon was.
 
Waer op de Juf-vrouw weer, wat is het voor een Man,
 
Die u so seer behaeght? hoe roemt ghy daer so van?22
 
De gheen daer ick van spreeck, en u dus raed' te minnen23
 
Is Fred'rick Inthiema (sprack hy) vol kloecke sinnen,24
25
Ghesproten uyt den Stam die voortijds inde Stadt25
 
Van Workum haer ghebiedt op 't hoochste heeft ghehadt,26
 
Wiens over groot-Vader Tiberius den ouwen
 
Ghenaemt, met grooter eer, deed' binnen Workum bouwen28
 
Een over-sterck Casteel van dof-steen op end' op29
30
Met klaer gegoten kalck gevult tot op den top,30
 
Waer van de mueren (so de Schryvers ons verklaren)
 
Wel ruym een vadem dick aen alle kanten waren,
 
Een treffelijck gebou, so hoogh, so sterck gewrocht,33
 
Datmen de gantsche Stadt, daer licht door dwinghen mocht,34
35
Een slot waer van men veel gewelds mocht sien geschieden,35
 
En om sijn heerschappy gevreest van alle lieden,36
 
't Welck om sijn groote kracht so dapper was befaemt,
 
Dat het van yeder wert Inthiema dwangh ghenaemt:
 
Voorwaer een grooten roem daer veel aen is ghelegen.39
40
Nu is hy insgelijcks van sijn groot-Moeders wegen
 
Ghesproten uyt den Stam en 't over Edel huys
 
Van Hauckama het welck wel eer het wreet gespuys
 
Den dollen swarten hoop, dat Friesland so quam plagen,
 
Heeft met ghewapend' handt gans inde vlucht geslagen,44
45
En so 't verwoesten van hun Vader-landt beledt,
 
Ja tot haer groote nut van dese Pest gered,46
 
Die segh ick een Casteel van overgroote krachten47
 
Met ys're deuren, en voorsien met diepe grachten,
 
In Scharl bewoonden 't welck door Friesland was befaemt,
50
En van een yeder Hauckanama wierd ghenaemt.
 
Nu dit en acht ick niet: want rechte Edeldommen51
 
En sijn die ghene niet die van hun ouders kommen,
 
Maer dat sijn Edel-lien: en eeren hun geslacht53
 
Die daden brenghen voort diemen recht Edel acht:54
55
En niet ghelijck een Boer, staech blyven t'huys te legghen,55
 
Maer maken datmen wijt weet van hun lof te segghen.56
 
Wat nut doet doch een kaers die men houd inde handt,
 
Al isse noch soo groot, wanneerse niet en brandt?
 
Die op sijn Ouders lof en daden hooch wil roemen,59
60
Ja sich daerom met pracht heel groot van Adel noemen,60
 
En rechten selfs niet uyt, die acht ick niet een beet,61
 
't Is of hem d'Esel met des Leeuwen huyt bekleet,62
 
Hy schijnt wel vry wat mans maer derft niet schoons bedryven63
 
Want 't is een Esel en het moet een Esel blyven.
65
Maer u, u Minnaer is al van een ander gheest65
 
En loffelijck gemoet gedreven staech gheweest,66
 
Want so men niet en kan bestoppen ware vlammen,67
 
So dicht of 't schijnt op 't laest, so gaet het mette stammen.68
 
Een rechten Edelman sal door sijn manlijckheyd
70
Doen blijcken 't geen in sijn gemoet begraven leyd,
 
De deughd maeckt Edel, en die dan recht na dien sin leeft,71
 
Betoont sijn Adel best, want 't vat geeft uyt dat 't in heeft.72
 
U Minnaer in sijn jeughd wierd door sijn vaêr van kant73
 
Om te studeren heen ghestuert naer Engelandt,
75
Maer 't was niet 't gheen hy socht, daer waren and're gaven
 
In sijn manhaftigh hart en eel gemoed begraven.
 
Hy trock (voorwaer ick beef dat ick het schrijf, want hoe?77
 
't Was in sijn ted're ieughd) recht naer Oostende toe,78
 
Na 't vreesselijck geluyd, en 't ysselijck ghedonder
80
Van 't brullende gheschut, o wonder boven wonder!
 
Hy komt eerst van sijn moer, en had noyt krijgh gesien,81
 
En komt stracx in het heetst sijn grootste proefstuck bien,82
 
Nu in dit wreed' Oostend', al waer men daeghlijcks velden
 
Soo seer veel Edeldoms en mennich duysent Helden,
85
In 't blick'ren van 't geweyr, in 't blaeck'ren van het vier,85
 
In 't springhen van het Cruyd, in 't dondrich schutsgetier,86
 
Daer heeft hy met sijn Broer (na dat ick het bereken)87
 
De Staten wel ghediend ruym ses-en-dertich weken,
 
Vrywilligh, sonder dwangh, van dat hy eerst begost:89
90
Tot dat hy weder[keerd]ende al op sijn eyghen kost,90
 
En is daer op het laetst, (niet door de gonst van vrienden,91
 
Maer om hun daden wil die het op 't hoochst verdiende,92
 
Om haer manhaftigheyd en onvertsaeghd gemoedt,93
 
Het welck den Adel op het klaerste blijcken doet)94
95
U Minnaer, Vendrich, die den yver daer toe porden,95
 
Sijn Broeder oock met een, een Capiteyn gheworden:96
 
En keerden, na dat sy daer hadden hooch geplant
 
Tropheen van hun lof, weer nae haer Vader-landt.
 
O loffelijcke roem! daer heeft noch ellif iaren
100
U Dienaer om sijn hooft, het Vaendel laten varen:100
 
Maer doen de Trevis quam, en daer gheen krijgh was meer,101
 
Doen gingh sijn eel gemoet (begeerig na de eer)102
 
Hem naer een ander landt te trecken dapper raden,103
 
Om daer oock blijck te doen van zijn manhafte daden,104
105
Want hier sijn ionghe ieughd te slyten in de rust,105
 
Was teghen sijn ghemoed, het stryden was sijn lust.
 
Hy koste niet ghelijck een Trevis Crijchsman leven,107
 
Dus heeft hy hem na 't land, daer 't Krijg was, weer begeven,108
 
En met Reynold, sijn broer, twee Coningen van macht,109
110
Als Capiteyns gediend, en steeds na eer getracht,110
 
Als Duyvels teghens haeren vyant, nyet ontsiende:111
 
Als Enghels haer getoond weer teghen alle vrienden.112
 
En doe de krygh ge-end, doen d'over-wreede twist,113
 
En 't bloedigh oorloogh door de vrede was beslist,
115
De Princen die zy daer als onvertsaeghde Helden,115
 
Beyd' hadden trou gediend te water en te velden,116
 
Die hebben haer met schat gantsch rijckelijck beloond,117
 
En voor haer trouwe dienst seer groote eer betoond,118
 
Dus trocken sy naer huys, en lieten daer tot glorie,119
120
Tropheen op gherecht, ten eeuwighen memorie.120
 
Sijn Broeders alle drie, daer hy de vierd van is
 
Die hebben haer ghetoond so loffelijck ghewis,122
 
Datmen recht segghen mach, en niemands lof vermind'ren123
 
So men 't Ros-Beyart had, hier hadmen vier Heems-kind'ren.124
125
En sulcken Minnaer trou, Goddin, behoort ghy die125
 
Te laten so vergaen ghelijck ick blijcklijck sie?126
 
Kan in een schoon gelaet so groote wreetheyt woonen
 
Gelijck ghy dagh op dagh schijnd tegens hem te toonen?128
 
Hem, segh ick, wiens gedaent de kuyssche iacht Goddin,
130
Ick late Venus staen sou dwingen tot sijn min?130
 
En die hem heeft altijt getoont ter goeder trouwen,
 
Een Hector inde strijd, een Paris by de Vrouwen?
 
Neemt daer, neemt daer een pijl geschoten in u borst,133
 
En 'k wouw dat ghy hem nu eens wederstreven dorst,
135
Ick wed ghy soud seer haest vernemen dat het sotheyd135
 
Waer, voor een sterflijck Mensch te streven tegen Godtheyd.
 
Wech was de Juffrou voort, wech was 't gebou, en hy137
 
(Te weten Cupido) quam wederom by my,
 
Seggende: Starter, hou, wat suft ghy daer beneden?139
140
't Was Fred'rick Inthiema dien ghy hier eerst saeght treden,
 
De Vrouw dien ghy om hoogh saeght sitten inde glans
 
Dat was de schoone Son Helena Husemans.
 
Dees twee sullen voortaen als man en wijf verkeeren:143
 
Dus dicht haer inder yl een Bruylofts Lied ter eeren,144
145
Een Bruylofts Lied daer in ghy niet met al vergeet,145
 
Van 't geen ghy hebt gesien, en wat ghy wyder weet,146
 
Laet ick u med begaen, ghy hoeft daer toe gheen tolcke.147
 
Mits was Cupido wech, en mits verdween de wolcke,148
 
Ick gaf my voort na huys, nam pen, inckt en papier,149
150
En schreef daer op het geen ghy hebt gelesen hier.
 
Wel dan, gewenste paer, dien d'Hemel heeft gesegend151
 
Met alles wat oyt Mensch op aerden is bejegend,152
 
Met schoonheyd, deuchden, roem, o eer van u geslacht!
 
Ter goeder uyr heeft Godt u beyden t'saem gebracht.
155
Ick wensch u dat ghy moocht so veel ghelucks bekomen155
 
Als sanden sijn in Zee, en bladen op de Bomen,156
 
[84] Ick wensch u dat de vreughd daer ghy nu in begind,157
 
Mach duren tot de dood u leven overwind.
 
En dat ghy, als een Pest, sluyt buyten uwe deuren
160
Quae tongen, die altyd doen ware Lieve treuren.160
 
Nu Muse stil, houd op, de lieffelycke Bruyt
 
Die wachter nae dat ick het met de geck besluyt.162
 
Iae wel Vrou Bruydt, ia wel, ick ben niet heel bedrogen,163
 
Ick sie het aen u neus, ick sie het aen u oogen
165
Ick sie 't aen u gelonck, en alle u gedaent,165
 
Dat ghy my tot het end van myn Gedicht vermaend.166
 
Ick ben (dus weet ick wel hoe dat een Vrou te moed is)167
 
Geboren in een Helm, ick sie meer als my goed is.168
 
Het veynsen is vergeefs, ick kan 't seer wel verstaen,169
170
't Is voor den kreupelen seer quaed om manck te gaen,170
 
Ghy wild nu oock (hoe wel u edel Hart vol vier is)171
 
Quansuys wat stemmigh sien, om dat het de manier is.172
 
Wat? 'k hoop niet, dat ghy zyt voor dese stryd vervaert,173
 
U Vaer was een soldaet, en die u heeft gebaerd,
175
Een Dochter van een Heldt, so dat ick na 't vermoen gis175
 
Dat ghy te meer wel weet hoe 't inde krygh te doen is.176
 
Nu Jufferkens wel aen, gaet met de Bruydt doch voort,177
 
En neemtse hier van daen, en brengtse daer sy hoord.178
 
De Bruydgom mist de Bruydt, nu wil hy van ons scheyden,
180
Wel moedigh Held, wy sullen u by haer geleyden,180
 
Gaet heen, gaet bluscht nu uyt het branden van u toorts,
 
Gaet sweet nu vrylijck uyt u sonderlinghe koorts,182
 
En als ghy in u vreughd lecht, denckt in u gedachten,183
 
O lieffelijcke Lam! dits voor mijn langhe wachten.
185
Nu Jufferkens wel aen, geeft haer den laetsten soen,
 
Het ghene dat ghy laet dat sal de Bruyd'gom doen,186
 
En schickt u daer wat na, soo veer ghy wel wilt varen,187
 
Dat dese Bruyloft mach een ander Bruyloft baren.188

Vorige Volgende