Logo DBNL
Friesche lusthof (1966-1967)

Friesche lusthof

(1966-1967)–Jan Jansz. Starter–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[30] Trou-Dicht,

Ter eeren Ioncker Doco van Iongama, en Iuffrou Liskia van Eysinga.*

 
Aurora had noch nau haer Paerden in de wagen1
 
Gespannen, om de nacht van 't blaeu gewulf te jagen,
 
Op dat de blonde Son, des Hemels hooghste glans,
 
Sijn Henxten alle vier moght brengen aenden dans,4
5
Om soo den blyden dagh aen landen ende steden
 
t' Ontdecken, doen ick ben na buyten toe ghetreden,6
 
Na buyten, daer 't gesicht, om 't heugelijcke groen,7
 
En d' ooren, om 't gehoor der vog'len was te doen,8
 
Daer is het blinde wicht, vrou Venus dart'le jonghen,9
10
Eer ick daer eens om dacht, my om den hals gespronghen,10
 
[31] Vriend (sprack hy) wat hebt ghy nu weder inde kop?11
 
Com, kom, ghy moet met my voort na den Hemel op.12
 
Hy had het nau geseyd of hy is opghevloghen,
 
En droegh my met een swinck, uyt aller menschen ooghen,14
15
Tot inden Hemel toe, den Hemel vanden Goon
 
Daer setten hy my ne'er, heel dicht by Venus throon,
 
Die rondom was beset met Iongmans en Iongh-vrouwen,
 
Die in den Echtenstaet haer noch begheven souwen,18
 
Ick sagh vast om end' om, beteuterd en bevreesd,19
20
Want in den Hemel had ick noyt voor heen geweest.20
 
Och! (docht ick) wat is dit? stracx komt hier een van allen,21
 
En schopt my hier van daen, o bloed! hoe sal ick vallen.22
 
Cupido sagh my aen, ick stond voor hallef dood,
 
Dies quam hy na mijn toe, en seyd', ‘ghy hebt gheen nood,24
25
Ghy syt onsichtbaer gansch, u lijf heb ick bestreken,
 
Dus luysterd neerstigh toe na al dat ick sal spreecken,26
 
Op dat ghy levendigh (wanneer ghy neder daeld)
 
Den menschen myne deughd en wetenschap verhaeld.
 
Sy schilderen my blind, wulps, dartel, onbescheyden,29
30
Onwetend', en gheneyghd om yeder te verleyden.
 
Maer nu, nu sult ghy sien, eer ghy van hier weer gaet,
 
Dat alles wat ick doe in recht en re'en bestaet:32
 
Mits is hy na syn Moer eerbiedighlijck ghetreden,33
 
En sprack haer lieflijck aen met Goddelijcke reden,34
35
Die ick eerst niet verstond, maer namaels heb geleerd35
 
Daer van heeft hy verlof op 't heuschelijckst begeerd,36
 
[32] Doe keerden hy hem om na d'Ed'le iongelingen,37
 
Die besigh waren elck met sonderlinge dingen:38
 
Een eyscht hy van haer voort een wack're Iongeman,39
40
Wiens naem ick rechtevoort niet wel bedencken kan,40
 
Maer 'k had hem (so my docht) gesien meer op der aerden,
 
Met dien begon het wicht dees reden aen te vaerden:42
 
O, Ed'le Iongeman, hoe komt; dat met de min43
 
Tot heden noyt en was bekommerd uwe sin?44
45
Gedenckt ghy dan u ieughd, u aengenaemste iaren45
 
Dan sonder alle vreuchd dus heen te laten varen?
 
Dat hoop ick nimmermeer, ick bid dat ghy u tydt47
 
Dus sonder minnery, de hooghste lust, niet slyt.48
 
De vryerlycke staet, een vyand van de rusten,49
50
De born van Achterklap, d' onschaecker aller lusten,50
 
Wat brengt die anders in, als nydt, verdriet en rou?51
 
Maer alle vreughden syn te soeken in een Vrou.
 
Waer-op de Iongman we'er, maer swarelyck te vinden,53
 
Daerom gedenck ick my niet aen een Vrou te binden,
55
Ick klaegh nu nimmermeer, ick leef nu gansch gerust,55
 
Ick doe al wat ick wil, en wat my selven lust,
 
Maer, neem ick my een Vrou, so moet ick hare sinnen
 
Steets volgen, so ick wil, dat zy my sal beminnen,
 
Myn vryheyd is dan wegh, en hoe krygh ick die weer?
60
Want wie een Vrouwe heeft, heeft in 't gemeen een Heer.60
 
En dat en diend my niet, een ongebonden leven61
 
Sou ick niet om al 't goed des werelds willen geven,62
 
[33] Noyt isser grooter vreughd van d' Hemel afghedaeld.
 
Ach! (sey Cupido) vriend hoe veer syt ghy verdwaeld!64
65
En hebt ghy dan noch noyt ghelesen van te voren
 
Dat vrouwen tot de troost der mannen zijn geboren?
 
Daerom heeft de Natuer, (die alle dingh bestierd)67
 
Haer met een wesen, dat aentreck'lijck is, vercierd.68
 
Een lieffelijcke vrou, verçierd met brave deughden,69
70
Wat isset anders, als een schat-kist aller vreughden?
 
Hoe aengenaem! hoe schoon! hoe soet is haer gelaet!71
 
Waer in der mannen troost, gelijck gheschreven staet.
 
O die een brave vrou bekomt van d'Heer der Heeren,73
 
Voorwaer hy heeft een schat die niet is te waerdeeren.
75
Het is syns levens vreughd, de haven van zijn rust,
 
De borne, de fonteyn, de woonplaets van zijn lust,76
 
Een koffer daer in hy al zijn verborghentheden77
 
Op 't alder veylighst mach betrouwen en besteden,78
 
Een sorghe voor syn huys, een trooster in syn druck,79
80
Een voedsel van zijn lof, een stroom van syn geluck,80
 
Een soeten breydel, een versachster van zijn toren,81
 
Wanneer hy yemands haet heeft in zijn borst gesworen.
 
Een troost, een hulp, een sorgh, in sieckte, smart, en nood.
 
Een trou Med-gesellin tot d'uyre van de dood.
85
Wanneer hem eenigh ramp of onheyl komt bestryen,85
 
Sy weet hem vriendelijck te troosten in zijn lyen,
 
Al was hy noch soo droef, de loncken van zijn vrou87
 
Die strijcken van zijn hart de nevels vande rou.
 
[34] Ick swygh noch vande vreughd, waer met sy onder 't laken
90
Sijn droevigh herte kan verquicken en vermaken,90
 
Haer lodderlijck gegluer, haer lieffelijck ghewoel91
 
Ontfonckten wel zijn borst al waer hy noch soo koel,
 
Zijn ad'ren en zijn bloed, doet sy van vreughde rysen,
 
Wie isser, die de re'en niet dwinghd een vrou te prysen?94
95
Maer dat noch 't meeste is, de kind'ren die sy teeld,95
 
Waer met ghy na u dood word weder afghebeeld,
 
De erven van u schat, die soetigheden souwen97
 
Beweghen u alleen, een vrou daerom te trouwen.98
 
Wel Iongheman, hoe dus? hoe staet ghy nu soo stil?
100
Veracht ghy wat ick prijs? hoe hebt ghy 't inde wil?100
 
Waerop de Ionghman weer: hoe soud'ick dat verachten101
 
Dat uwe Godheyd prijst! dat sal ick my wel wachten,
 
Maer dit 's de swarigheyd, waer vind ick soo een maeghd,103
 
Die dese deughden, die ghy noemd, in 't herte draeghd?
105
Ick weet wel dat een vrou, die hare man in waerden105
 
En alder eeren houd, een pronck is vander aerden,106
 
Maer hoe bekom ick doch soo lieven licht voor mijn,107
 
Dewijl sy nu ter tijd soo slim te vinden syn?108
 
Waer op Cupido weer, wild daer geen sorg voor dragen,109
110
Ick sal u soecken een die u wel sal behagen,
 
Een spiegel vande deughd, een Lust-hof, daer een man
 
Met alderhande vreughd sich in vermaken kan,
 
Wiens schoonheyd van gelaet, wiens welgestelde leden,113
 
Wiens heuscheyd in 't gespreck en aenghename seden,114
115
[35] Wiens wijsheyd, aerdigheyd en treffelijck geslacht,115
 
Dc braefste van het land heeft tot haer min gebracht,116
 
Die d' een na d' ander vast al hebben slip ghevangen117
 
En niemand mocht tot noch haer lieve min erlanghen118
 
Dan ghy, soo ghy de strijd met moedigheyd aenvaerd,119
120
Ghy sult verwinner syn, want s'is voor u bewaerd.120
 
De Iongman danckten hem, en heeft hem voord gebeden121
 
Dat hy in alder yl wou na de Iuffrou treden,
 
En syne min soo soet, soo schoon haer draghen voor,
 
Dat sy op syn versoeck hem geven mocht gehoor.
125
Waer op Cupido, dat mooghd ghy my wel vertrouwen,125
 
Mids keerden 't wicht hem om nae d'edele Iuffrouwen,126
 
En saghse naerstigh aen, ten lesten riep hy een,127
 
Die d' overste van al den hoop te wesen scheen,128
 
Wiens voorhooft hoog en wit, wiens lodderlijcke oogen,129
130
Wiens hayren kruyf en blond, vol Prinçelijck vermogen,130
 
Wiens wangen als een roos, wiens welgestelde kin,
 
De stuerste van de wer'ld sou dwingen tot de min.
 
Tot haer, sprack 't arge wicht, sult ghy u straffe sinnen133
 
Niet van de soete min eens laten overwinnen?
135
U jonge jeughd vergaet, en houdt u voor gewis
 
De tijd die eens verloopt, onwederroeplijck is,
 
O dese schoone le'en van d'Hemel u ghegeven!
 
Suld ghy die sonder lief verslyten al u leven?138
 
Dat waer gants teghen re'en, ghy syt versocht nochtans139
140
Tot min vaeck, van de bloem der braefste Ionghemans,140
 
[36] O keerd u sinnen om, want dus in eenigheden141
 
Mooght ghy u schoone tijd niet troosteloos besteden.142
 
Gins staet den Iongeman daer voor ghy syt bewaerd,143
 
Ick wenschte selver u met hem te sien ghepaerd,144
145
Ach! als ick overdenck wat treffelijcke gaven
 
In zyn deughdsame borst vergaerd zyn en begraven,146
 
So schrikt mijn Godheyt selfs, want ick had noyt gemeend147
 
Soo veel deughds in een mensch alleen te zijn vereend,
 
Hoe aengenaem, hoe soet, hoe loflijck syn syn zeden,149
150
Hoe statigh zijn gelaet, hoe treffelijck syn reden,150
 
Hoe heusch is syne mond, ick sweer u dat gewis,
 
Al wat men aen hem siet aenmerckens waerdigh is.152
 
Die heb ick tot u min gansch yverigh gheraden,153
 
Betoond hem doch u gonst, ten sal u nimmer schaden,154
155
Hy is de goedheyd selfs, een onbequamen woord155
 
Heeft niemand uyt zijn mond zijn leven langh gehoord,
 
Ghy sult in alle vreughd verslyten uwe daghen,
 
En van de nachten sult ghy u oock niet beklaghen.
 
Hoe staet ghy dus en dut? wat vreughde had een vrouw,159
160
Als sy haer met gheen man in 't end vereenen sou?160
 
En beter man als hy, en soud' ick naulijcx meenen,161
 
Dat u den Hemel selfs op aerden kan verleenen.
 
Dus seght my 't jawoord toe, want of ghy u beraedt,163
 
Ick merck wel wat ghy wild alleen uyt u ghelaedt.164
165
Doe werd de maeghd beschaemd, en sy begon haer woorden
 
Maer wat: sy sprack soo sacht dat ick het naulijcx hoorden,
 
[39] Dan eynd'lijck liep het wicht weer na de Ionghman toe,167
 
En broght hem by de Maeghd, doe ging (so ick vermoe)168
 
Het vryen heftigh aen, dat merckt' ick aen haer zeden,169
170
Hoewel ick niet een woord kon hooren van haer reden,170
 
Die sy oock nau te recht gevangen hadden aen171
 
Of het vergulde rad begon sterck om te gaen,172
 
Dat boven Venus hoofd stond çierelijck te blincken,
 
Wat dat beduyden moght en kon ick niet bedincken,174
175
Ten waer Cupido selfs my had ghewesen dat175
 
De tyden stonden al geschreven in dat radt,176
 
Hoe langh elck minnaer was gedwongen om te vryen,
 
Eer hy yets in de gonst moght van zyn lief bedyen.178
 
Neemd (seyd hy) acht daer op, want als het radt staet stil,179
180
Soo is het vryen uyt, de minnaer heeft zyn wil.180
 
Ick saght gestadigh aen, verwonderd van het wenden,181
 
En dacht, wanneer sal 't rad dit draeyen doch eens enden?182
 
Ten lesten stond het stil, doe gaf het lieve paer
 
Malcanderen de hand en 't hylijck dat was klaer.184
185
Terstond begon 't Musyck den Hemel door te brallen185
 
Soo soet, dat ick daer van ben inde slaep gevallen,186
 
En doen ick wacker wierd, doe sagh ick eens rondom,187
 
En ick bevond my op der aerden wederom,
 
Ick liep voort na de stad: daer wierd my voorghehouwen189
190
Dat Doco Iongema Lisck Eysinga sou trouwen.
 
Ick was daerom verheughd, en docht doe oock met ien191
 
Dat is het selde paer dat ick t'hans heb ghesien,192
 
[38] O Bruydegom en Bruyd, van d'Hemel dus gesegend,
 
Ick wensch dat alle vreughd des werelds u bejegend.194
195
Dat nijd, noch list, noch twist, dat weelde, vreughd, noch leyd,195
 
Soo langh ghy adem hebt u trouwe liefde scheyd,196
 
Ick wensch dat ghy te saem mooght leven Nestors jaren,
 
En sonder ongeval vergrysen uwe hayren,198
 
En u kinds kinderen volwassen in de deughd,199
200
Met blydschap en met vreugd noch beyd aenschouwen meughd.
 
Nu Musa stil, houd op, de Bruygom sit te loeren,201
 
Wanneermen eens de Bruyd sal naer het bedde voeren.202
 
Op dat hy, na beloft van Venus kleyne soon,
 
Voor zijn getrouwe min genieten mach de loon.204
205
Nu ruymt een weynich op ghy edele Iuffrouwen,205
 
Wild tegen haren wil de Bruyd niet langer houwen:
 
Maer geeft haer eenen soen, en gaet daer dan mee voord,207
 
En neemtse hier van daen, en brenghtse daerse hoord,
 
Na 't aengename bed dat ghy hebt doen bereyden
210
Met lovers en met kruyd', ter eeren van haer beyden,
 
Het ende van haer smart, 't beginsel van haer vreughd211
 
En schickt dat ghy haer op die wijs haest volgen meughd.212

Vorige Volgende