Vrouwelick cieraet van Sint' Agnes versmaedt
(1622)–Joannes Stalpaert van der Wiele–
AuteursrechtvrijUiiftiende GedichtDoor dit onverwachte Andwoord des Mageds de Minnaer zeer verslaghen, keerdt wederom te Koets naer huis met ziin ontzeide Geschencken. De Vader Symphronius ontsteldt zich grotelicks over de misluckte Vrijagie. Maer hebbende verstaen het Chrisdom des Mageds, doedt haer gevanckelicken leiden voor ziin Rechtbanck; Alwaer hi haer nae veel vergeefsche vleijngen, ter keure steldt; of | |
[pagina 134]
| |
behoudens haer Maegdom Vestael te werden; Of behoudens haer Geloof geleidt te werden ten Bordeele. Het eene ontzeidtze ganschelick; Het andere betrouwtze op de voorzigtigheid ende bewaeringe Goods. VVt Prudentio. περι στεφανῶμ Hymno ultimo.
EN kerende met een des Heren trouwe Bruid
De Maegdelicke leen, verloopt ter kamer uit;
Hem latend' op de vloer staen proncken met ziin Bagen.
De Voedster houdt noch ste'e: en ziende 'twanbehagen
Des Jongmans, arbeidt hem het beste datze mag
Te stillen het gemoed: maer d'onverwachte slag
Ga naar margenoot+En laet het haer niet toe. De man en toondt geenen zinnen:
Zoo is hem het verstand, met al wat hem van binnen
Is redens in de ziel, verandert end' ontsteldt.
Ga naar margenoot+Recht als een Rinder-osch die nu alree 'tgeweldt
Een reis of twee geprouft heeft van den staelen hamer;
Zoo ziet m' hem min of meer int middel van de kamer,
Doort andwoord van de Maegd, als door de hardste klop,
Staen draijen mettet hoofd, en zwieren mette kop:
Zoo lang tot dat hi nu te naeste bi van alle
Ziin manne-kracht ontbloot, en dreigende te valle,
Gestut bi doude Vrouw werdt op een zachte stoel.
Ze roupt het huis te zaem; end' als hi nu 'tgevoel
Weerom gekregen heeft, zoo zouckt m' hem t'onderrechten.
Dan hi en vat geen re'en, maer laet hem door ziin knechten
Weer leiden nae ziin Koets, en brengt ziin Vader thuis
Een doodtelicken haet opt Nazareensche Cruis.
Want ziende het gezigt ziins Zoons zoo zeer verslagen,
De muilen weer gelaen als vooren mette Baegen,
De Vrijeri misluckt, end' al wat datter was
Zoo ripelick beraen, geliickelick in d'asch;
Ga naar margenoot+Bestaet met gramme moed te vragen de waeromme.
Nu eens ziin grote goed, nu weer ziin magt te rommen:
Te vloucken hoog en laeg bi kancker, en bi pest,
Bi Styx en bi Cochiit, bi vier end' al de rest
Wat schrickelicken is, end uit het diep der hellen
Of uit de dickste lucht den menschen plag te quellen
| |
[pagina 135]
| |
Met evel of met moord. En wie is, zeidt hi, dan
Hier in de Roomsche Stad die opgeblaze man,
Die miins liefs Zoonen Bruid met giften durft bekoren,
Zoo zeer dat mi den Raed, en hem daer door verloren
De liefde bliven moet? wie is toch die hier leeft
Zoo magtig of zoo riick, die zulcke giften geeft,
Dat daer mee d'Eelste Held mi werdt gesteldt te rugge?
Of zeecker zou de Meit wel immermeer zoo stugge
Of knuistig siin van zin, datz' iemand jong of schoon
Zou stellen voor de min van sGouverneuren Zoon?
Voorwaer dat waer mi leid, en zou wel durven toonen
Miin magt om zulcken spiit te wreecken en te loonen.
Dan 'tsi hoe dattet si, 'ken zal nae laten niet
Te zoucken waert mi schort, en wie dat mi hier biedt
Den hinder die ons komt te springen voor de scheenen.
Men zeidt hem: Heer Prefect het ziin de NazerenenGa naar margenoot+
Die haer dus maecken op. Wi weten't harde wel.
Een volck dat door bedrog van d'Accheronsche hel
Zich zelven duncken laet, dat d'alder schoonste vrouwen
(Wie zoudt verdrieten niet!) wanneer z' haer maer onthouwen
Vant huwelicks verbond, en leven nae de wet
Van een gekruisten Man besne'en en onbesmet,
Bekomen het geluck van Christus iegen bedde.
Zoo datter wereld niet van giften of van wedde,
Hoe dier oock dat ze siin, gevonden werden kan,
Geen alder vroomsten Held geen alder schoonste Man,Ga naar margenoot+
Die zi voor dit partuir niet romlick en versmaden.
Zou dan dit Creatuir dus oock wel ziin beraden?
Roupt met onstelde zin den druistigen Prefect.
Helas! onzalig wigt wie heeft toch deze sect
Haer vande eerste knop haers levens ingeblazen?
Een sect, een snode Sect! die d'alder zotste dwaezen
Kan maecken op een kort van d'alder wiiste lui.
Docht is ons wel geluckt: Ick zal mi op de Trui,
Mids datze zoo ghi zegt oock is van deze facsi
Met des te meerder gronds vervorderen miin Achsi.
| |
[pagina 136]
| |
Daer diendt niet op verbeidt. Sa datmen stracks de Vlei
Gae haelen uit haer huis en voor miin Vierschaer lei:
Doort volste van de straet, het moet alzoo geschieden.
Schae baet een weinig schaemts; men kan't toch voor de lieden,
Ist dat z'haer nae bedaerdt, wel weerom maecken goed.
Men doedt, zoo hi beveeldt, de Maegd op staende voet
Dan leiden voor ziin banck. En nae dat hi met vleijen
Een wiil tiids heeft gepoogt haer vant geloof te leijen;
En zi daer tegens weer, door gunst van haeren God,
Met ziin besmeeckte tael gehouden heeft de spot,
Als een die met ziin Zoon haer biedt te groten schade.
Wel, zeidt hi, ist dat ghi dan immers siit beraede,
Te leven altiid Maegd end' u te houden kuisch,
Zeer wel ick ben te vreen; mids dat ghi 'theiligGa naar margenoota huis,
Daer het Troyaensche vier bewaerdt werdt, zult verkiesen.
Of anders zal ick u den maegdom doen verliezen,
End' op de staende voet doen slepenGa naar margenootb nae't Bordeel.
Daer ghi van onder af tot boven aende keel
Gedijen zult tot beuit van alder hande Pollen.
Verkiest dan een van tween, of laet u hier versollen
Naet wel geval van d'een en d'ander Roffiaen;
Of maeckt u een Vestael: en bidt Vrouw Vestam aen
Vrou Vestam die alleen alhier voor Patronersse
Der Maegden werdt gekent: de rest ziin maer zondersse,
Of immers niet geacht voor Maegden vant Gemeen.
Ziet hier eens 'tRomsche Recht geweecken van de re'en,
D'onzuiverheid bestemt, de eerbaerheidt vervallen.
Ziet hier de vierschaer eens; ziet hier de Rechters mallen
Naet voorschrift van den Prins. De Maegd dan even zeer
Bekommerdt voor't geloof als voor haer lieve eer,
Bevindend' haer omringt met knechten en Trauwanten:
Ga naar margenoot+Niet ander als een hart benauwt van alle kanten,
Wanneer het werdt gejaegt en romdom is bezet
Hier mette honde-jagt, daer mette gare-net,
En tusschen beiden in met vuerken en met speeren,
Zich niet en weet waer heen te wenden of te keeren;
| |
[pagina 137]
| |
Maer niettemin door nood gedwongen zich beraedt,
Te loopen daer het meindt te vinden 'tminste quaed:
Zoo zietmen evelleens de zuivere vrindinne
Des Heeren hier benauwt, en recht als staen verzinne,
Waer langs dat z' alderbest ontlopen zal de plaeg
Van d'Afgodinnen dienst, en d'alder schoonste baeg
Van't ongeraeckte liif noch even wel bewaeren.
Ach! zeidtze, Gouverneur, te recht zou'ck mi vervaeren
In een zoo snooden keur, daer me'e mi twaer geloof,
Of d'eerbaerheid door u gesteldt werdt tot een roof,
Ten waer mi Godes woord voor zeecker dede weten
Dat hi in geenen nood de zinen zal vergeten.
Neen,Ga naar margenootc hi vergeet ze niet; veel min zal hi noch d'eer
Die hem bevolen is der Maegden immermeer
Van u of uws geliick met kracht haer laten schenden.
Hi is haer al te nae, 'tsiin hem te goe bekenden.
Doedt mi vri wat ghi wilt, ontscheidt, bebloedt uw zwaerd:
Maer d'eer en kriigdi niet, die's mi te wel bewaerdt.
'Ken Vier Minervam niet. 'Tgeloof wil ick behouwen:
End even wel de min miins Bruigoms toe betrouwen,
Wanneer ghi met geweld mi sleept int Venus Huis,
Dat hi mi met geweld weer zal bewaeren kuisch.
Te meer ghi mi de le'en zult pogen te beklemmen:
Te meer weer Godes hand uw snode hand zal temmen.
Want weetGa naar margenootd dat ick van nu tot in de uir des doods,
Gestadelicken heb bi mi een Engel Goods.
Die mi met grote zucht, of iemandt mi wou deren,
De ziel zal houden staen, en tlichchaem zal verweren.
|
|