Leerzaame zinnebeelden
(1714)–Adriaan Spinniker–
Auteursrechtvrij
[pagina 102]
| |
't Kan niet verzaaden. Idelheid der idelheden, zegt de Prediker, idelheid der idelheden, 't is al idelheid. Pred.i.2. Waarom weegt gylieden geld uit voor het geene geen brood is? en uwen arbeid voor het geene niet kan verzaadigen? Esai.lv.2. Wat baat het eenen mens, zo hy de geheele waereld wint, en lyd schaade van zyne ziel? Matth.xvi.26. | |
[pagina 103]
| |
Op het XXIVste zinnebeeld.Een vlytig reiziger, in 't wand'len van zyn' wegen,
Gevoelde zich genegen
Tot spyze, die hem voên en 't hert versterken mogt
In 't vord'ren van zyn' tocht.
Hy zag een open veld, daar koorenaaren groeiden,
Die schoon en lustig bloeiden,
Als of een groen tapyt, door wakk're hand bereid,
Lag over 't land gespreid.
Hier dacht hy, tot zyn' vreugd, de rechte stof te ontmoeten,
Die zijne lust kon boeten,
En dankte 't goed geluk, dat hem dus onverwacht
Aan deezen akker bragt.
Straks viel hy aan het werk, en plukte met behaagen,
Zo veel zyn arm kon draagen,
En zeeg op aarde neêr, om met het voedzaam graan
Zyne eetlust te verzaân.
Maar ach! hoe vond de man zich in zyn' hoop bedroogen!
De bolster afgetoogen,
Was 't binnenst van den halm, tot innig hertsverdriet,
Een louter ledig niet.
Hier tussen, wyl hy zich vergaapte aan 't lustig wezen,
Aan 't plukken, en aan 't leezen
Der aaren, had de zon haar' dag reis afgedaan,
En de avondstond kwam aan.
Dus bleef hy onverzaad, zyn arbeid zonder vruchten;
En 't hert begon te duchten,
Of hy de plaatse, daar hy gaarne weezen wou,
Naar wens bereiken zou.
Maar of hy zyn gemoed liet op zich zelv' verstooren,
En klaagde, 't was verlooren:
En voort te spoên, of dus zyn' hoop haar oogmerk won,
Was 't eenig, dat hy kon.
| |
[pagina 104]
| |
Zo iemand, die dit leest, in 't hert mogt overleggen,
Wat dit verhaal wil zeggen,
Die leene zyn gehoor naar 't geen hem myn gedicht
Tot onderwys bericht.
De reiziger verbeeld den stand van veele mensen,
Die steeds in 't herte wensen
Naar 't geen den honger van hun ziel verzaaden mogt
Op hunnes levens tocht.
In die begeerte komt de waereld hen te vooren,
Gelyk een veld met kooren,
En bied hem het genot van eer, en overvloed
Van weelde, schat, en goed.
Die praalen met een' glimp van liefelyk vermogen,
En streelen hert en oogen,
Beloovende aan de ziel, in stil gemak en rust,
Al wat haar' neiging lust.
Zo laat zich het gemoed, door 't vleijen van de zinnen,
Allengskens overwinnen,
Naar maate dat het een of ander voorwerp meest
Kan werken op den geest.
Veroverd door den schyn, die 't hert kan verrukken,
Geeft zich de mens aan 't plukken,
En zaamelt 's waerelds goed, gelyk een groot gewin,
Met alle krachten in.
Doch alzo weining als de leêge halm genoegen,
Den reizer toe kon voegen,
Zo weinig vind de mens den trek van zyn gemoed
Verzaad door 't aardse goed.
Geene eindelooze lust kan vergen[o]eging smaaken
Uit eindigende zaaken.
En schynt zy eenigzins door zulk genot voldaan,
't Is idelheid en waan.
Hoe hooger zich een mens in staat ziet opgeheven,
Hoe hooger hy wil zweeven:
| |
[pagina 105]
| |
Hoe grooter haave en schat hy zich ziet toegebragt,
Hoe hy naar meerder tracht.
En wat toch is de vrucht, die hier uit op komt ryzen?
In de oogen van de wyzen
Is de eer een enk'le wind, en noodloos goed een pak
Van zorg en ongemak.
Of komt vernoeging uit de wellust voortgevlooten?
O neen. Te min genooten,
Voldoet zy niet: te veel, moet walging, smert, en pyn
Haar' vrucht en einde zyn.
Noch blyft des mensen hert aan 't veld der waereld kleeven,
Tot dat de dag van 't leven
Verloopen is, en hy elk oogenblik den nacht
Der naare dood verwacht.
Dan gaan zyne oogen op; maar ook in hert en wezen
Bekommering en vreezen,
Of de ingang van de stad, daar 't zyn' begeerte op munt,
Aan hem zal zyn vergund.
Doch of hy dan de lucht vervult met droevig klaagen,
En, treurig, en verslaagen,
Zyn heul en toevlucht neemt tot Gods barmhertigheên
Door zuchten en gebeên,
't Is 't eenig middel, dat zyn herte ziet voor handen,
Maar dat geen' wisse panden,
Geen' vasten grond van hoop op 't alvolmaakte goed
Kan geeven aan 't gemoed.
Elendigen, hoe dus verbysterd in uw' zinnen,
Dat ge, om een niet te winnen,
Uw' jaag-tyd naar het heil, dat zonder einde staat,
Zo dwaas vervliegen laat?
Leert, leert by tyds den aard van 's waerelds goed bekennen,
Op dat ge u moogt gewennen
Haar' nooding te versmaân, en met geveste schreên
Uw pad recht uit te treên.
|
|