Syons wijn-bergh

Inhoudende verscheyden schriftuerlijcke liedekens, uyt den Ouden en Nieuwen Testamente by een vergadert

[p. 188]

't Ses-en-dertighste liet.
Om te toonen dat men moet toesien om hier goet zaet te zaeyen, op dat in den tijdt des Oogsts daer van goede vruchten mochten ghemaeyt worden, &c. aant. ⁺

+ 036

Stemme. Komt te samen Batavieren, Of: Rosemont die lagh gedoocken, &c.

WIlt gy maeyen edel vruchten,
So moet gy zaeyen goet zaet,
Of anders is te beduchten,
Dat gy sult maeyen het quaet:
Want sulk zaet als men hier zaeyt,
Ten Oogst men de vruchten afmaeyt.

2. Wilt gy Oogsten liefde inne,
Soo zaeyt nu gerechtigheyt,
Om een dierbaer vrucht te winne,
Gelijck de Prophete seyt,
Daer en is geen beter zaet,
't Blijft als al ander vergaet.

3. Zaeyt ghy hier onder den doornen,
Soo lijdt gy 't perijckel groot,
Dat u zaet oock sal versmooren,
En lijden seer veel aenstoot:

[p. 189]

 

Hoe den dooren grooter wast,

 

Hoe de vrucht lijdt meerder last.

 

 

 

4. Wilt gy u tot zaeyen voegen,

 

Soo moet gy nu op het nieu

 

U landt ackeren en ploegen,

 

De voor-huyt seggen adieu:

 

Wilt gy maeyen het profijt

 

Van u vrucht noch ter Oogst-tijt.

 

 

 

5. Dan sult ghy brenghen u schooven,

 

Met vreughden al voor den Heer,

 

Niemandt en sal u berooven,

 

Daer en zijn geen dieven meer,

 

Die u sullen doen belet,

 

Haer macht is dan al verplet.

 

 

 

6. Wilt gy letten op dees' dingen,

 

Om naer een goet Landt te sien,

 

't Minste dat het sal voortbringen,

 

Dat sal wesen dry-mael thien,

 

De Heere geeft overvloet

 

Voor die hier sijn beste doet.

 

 

 

7. Maer die moeyt' en arbeyt plegen,

 

Op een steenachtigen grondt,

 

Of oock op betrapte wegen,

 

Selden dat 'er vrucht af komt,

 

't Eene zaet wort wegh gehaelt,

 

't Ander de Sonne verstraelt.

 

 

 

8. Prince, die nu hier labueren

[p. 190]

 

Om tegen den winter-dagh

 

Sijn vrucht t' hebben in de schuere,

 

Daer hy dan by leven magh:

 

Dies wensch ick tot den arbeyt

 

's Heeren zegen en beleyt.

Behoudt het goede.

In de Heilighe Schriftuere lesen wy, eygentlick ende oneygentlick van een ackersploeg, zaeyen en maeyen, ons ter leeringe voor geschreven eygentlick.

Siet Israel die na den vleesche is. 1 Cor. 10.18. Na de wet des vleeschelicken Gebodts. Hebr. 7.16. Doe wy kinderen waren ... dienstbaer ... onder de eerste beginselen der Werelt. Gal. 4.3. Uwen acker en sult gy niet met tweederley [zaet] bezaeyen. Levit. 19.19. Gy en sult uwen Wijngaert niet met tweederley bezaeyen: op dat ... d' inkomste des Wijngaerts niet ontheyligt en worde. Gy en sult niet ploegen met eenen Osse ende met eenen Ezel te gelijcke. Deut. 22. vs. 9. Eygentlick. Inde Propheet, Jerem. 26. lesen wy ter aensegginge van de straffe der Stadt Jerusalem, ende den Tempel, het Huys Gods. Micha ... heeft ... tot al 't volck ... gesproken, seggende: soo seyt de Heere der Heyrscharen; Syon sal [als] een Acker geploegt, ende Jerusalem [tot] steen-hoopen worden. vs. 18.

Den Propheet Hosea, mede vermanende tot bekeeringe van haer Afgoderye, boosheyt ende vermetentheyt, &c. segt,

Zaeyt u tot gerechtigheyt, maeyet tot weldadigheyt; braeckt u-lieden een Braeck-landt: dewijle het tijt is den Heere te soecken, tot dat hy kome, ende over u de gerechtigheyt regene. Gy hebt Godloosheyt geploeght, verkeertheyt gemaeyt, [ende] de vrucht des leugens gegeten: want gy hebt vertrout op uwen weg: cap. 10. vs. 12.

Den Propheet, Jerem. 4.3. Gods volck mede vermanende tot beteringe ende bekeeringe van hare verfoeyselen ende valsche Gods-dienst om voor te komen de seventig Jarige weg-voeringe, segt,

Soo seyt de Heere tot de Mannen van Juda, ende tot Jerusalem: braeckt u-lieden een Braecklandt: ende en zaeyt niet onder de Doornen.

In 't nieuwe Verbondt lesen wy ter leeringe ons voor geschreven van Acker, zaet, zaeyen, onkruyt, distelen, doornen, goede ende quade vruchten.

Het Koningrijcke der Hemelen is gelijck een mensche, die goet zaet zaeyde in sijnen Acker. Matt. 13. 24. Ende als de menschen sliepen. vs. 25. Met het ... gehoor hooren, ende geensins verstaen: ende siende geensins ... bemercken ... gelijck Jesai. 6.9. ende haer oogen ... toe gedaen, op dat sy niet t' eeni-

[p. 191]

ger tijdt met den oogen en souden sien, ende met den ooren hooren, ende met den herten verstaen, ende haer bekeeren, ende ick haer genesen. vs. 14. quam sijn vyandt en zaeyde onkruyt onder de terwe, ende ginck wech, Matth. 13.25. soeckende ... 1 Pet. 5.8.

Matth. 13.19. Als yemandt dat woordt des Koninghrijcks hoort, ende niet en verstaet, soo komt de boose, ende ruckt wech 't gene in sijn herte gesaeyt was. Dese is de gene die by den wegh bezaeyt is. vs. 20. Maer die in steenachtige [plaetsen] bezaeyt is, Dese is de gene die het woordt hoort, ende dat terstont met vreughden ontfanght. vs. 21. Doch hy en heeft geenen wortel in hem selven, maer is voor eenen tijdt: ende als verdruckinge of vervolginge komt, om des woordts wille, soo wordt hy terstont ge-ergert. vs. 22. Ende die in de doornen bezaeyt is, dese is de gene die het woordt hoort, ende de sorghvuldigheyt deser wereldt, ende de verleydinge des rijckdoms verstickt het woordt, ende het wordt onvruchtbaer. vs. 23. Die nu in de goede aerde bezaeyt is, dese is de gene die het woordt hoort ende verstaet, die oock vrucht draeght, ende voortbrengt, de een hondert, de ander tsestigh, ende de ander dertigh-[vout.]

Die het goet zaet zaeyt, Matth. 13.37. [Het] onverganckelijcke, het levende, ende eeuwigh blijvende Woordt Gods, 1 Petr. 1.23. is de Sone des Menschen, Matth. 13.37. Ende de Acker is de Wereldt, vs. 38. is door hem gemaeckt, Joan. 1.10. Het licht schijnt in de duysternisse ... Joan. 1.5. (gelijck Gen. 1.3.) ende de wereldt Joan. 1.10. in het boose, 1 Joan. 5.19. en heeft hem niet gekent, Joan. 10.

Paulus van de mededeelinge spreeckende Gal. 6.5. gebruyckende mede eenige woorden der Leeringe, afgenomen van zaeyen ende maeyen, seght, Die spaersamelijck zaeyt, (als een wreck, vs. 5.) sal oock spaersamelijck maeyen ... want God heeft eenen blymoedigen gever lief, vs. 17. Ende God is machtigh alle genade te doen overvloeyen in u, op dat gy

[p. 192]

in alles alle tijdt alle genoeghsaemheyt hebbende ... vs. 8. gelijck geschreven is, hy heeft gestroyt, hy heeft den armen gegeven: sijne gerechtigheyt blijft in der eeuwigheydt, vs. 9. Doch die het zaedt den zaeyer verleent, die verleene oock broodt tot spijse, ende vermenighvuldige uw' gezaeysel, ende vermeerdere de vrucht uwer gerechtigheyt; dat gy in alles rijck wordet tot alle goetdadigheyt ... vs. 11.

Paulus de genade ende verlichtinge des Euangeliums voorstellende, seght Hebr. 6.7. De aerde, die den regen, menighvuldigh op haer komende, indrinckt, en bequaem kruydt voort-brenght, voor de gene door welcke sy oock gebouwt wort, die ontfanght zegen van God: maer die doornen ende distelen draeght, die is verworpelijck, ende na by de vervloeckinge.

Paulus gebruyckende eenige woorden ter Leeringe van zaeyen en maeyen, seght Gal. 6.5. En dwaelt niet: God en laet hem niet bespotten: want soo wat de mensche zaeyt, dat sal hy oock maeyen. Want die in sijn selfs vleesch zaeyt, sal uyt het vleesch de verderffenisse maeyen. De vrucht der gerechtigheydt wordt in vrede gezaeyt ... suyver ... vreedsaem, geseggelijck, vol van barmhertigheden, ende van goede vrucht, Jacob. 3.17.