Gerard Kornelis van het Reve en De groene anjelier

[Nader tot U]

□ Nader Tot U

Het kan best gek lijken, maar van Van het Reve's tweede brievenbundel, in 1966 gepubliceerd, hou ik minder. Continuïteit is er, jawel. Maar het komt mij als een gewilde continuïteit voor. Ik mis er het spontane schrijfgebeuren in, wat ik hét gebeuren in Op Weg Naar Het Einde vind. Flaptekst is flaptekst, zal je zeggen. Goed, maar met zijn kroontjespen schrijft Van het Reve met gulle eerlijkheid: ‘Het sukses van “Op Weg Naar Het Einde”, waarvan binnenkort de achtste druk verschijnt, heeft mij aangemoedigd tot het schrijven van een vervolg.’

Nader Tot U mist volgens mij het geserreerde en het complexe wat de lectuur van de eerste brievenbundel zo boeiend maakte. Het lijkt mij eerder een aanvulling dan een vervolg. De eerste bundel bevat feiten en me-

[p. 200]

ningen uit het leven van de Schrijvende Banneling op schrift gesteld tussen 16 augustus 1962 en 28 juli 1963. Op 167 dicht bedrukte pagina's lezen we nauwelijks één Reve-jaar. In Nader Tot U verzamelt de schrijver de schrijfmomenten tussen 21 mei 1964 en 2 november 1965 samen, wat een verloop van bijna anderhalf jaar betekent en dit gebeurt op 125 pagina's. Hij dikt zijn boek aan met een dertig gedichten, die qua inhoud nauw aansluiten met de epistolaire tekst en zelfs de titel aan het gehele boek geven maar qua vorm in feite een zelfstandige dichtbundel maken. Door een kwantitatieve afname van referenties naar tal van katholieke aspecten, die zo bepalend waren voor zijn herboren schrijverschap, lijkt me zelfs de titel Nader Tot U niet helemaal de lading dekken en eerder een etiket op een aantal aanvullende bladzijden, dan een gevolg van een uitgediept en gestructureerd doordenken. Mij lijkt het een vervolg op een succesnummer. Een voortreffelijk BisBoek. Dit durf ik vanzelfsprekend alleen onder zeker voorbehoud neerschrijven. Nuanceren moet ik in elk geval.