Gerard Kornelis van het Reve en De groene anjelier

□ Affirmaties

In zijn voorlaatste brief bevestigt G.K. van het Reve dan maar nogmaals dat zijn (nakende) bekering tot het katholicisme in feite een bekering is tot het hernieuwde schrijverschap. Treffend is op éénzelfde bladzijde het met mekaar in verband brengen van beide aspecten.

‘Veel, zeer veel is niets dan schijn geweest en pas nu, op de drempel van wat misschien een nieuw leven gaat worden, zie ik dit eindelijk in.’⁽¹²¹⁾ Wat het ‘nieuw leven’ is, omschrijft hij niet nader. Wel weten we dat hij de facto al katholiek is en het in 1966 de jure wordt. De Wedergeboorte heeft, zoals ik al stelde, twee gezichten: de bekering tot het katholicisme en de bekering tot het definitieve schrijverschap. Helemaal binnen de katholieke terminologie sluit hij immers deze uitspraak op de net geciteerde aan: ‘De ergste menselijke zonde is de bereidheid zich in een hoek te laten trappen.’ Uit die hoek komt hij met zijn manifest homoseksuele schrifturen.

(121) Ibidem, 129.

[p. 185]

Om niet opnieuw gekatalogeerd te worden, katalogeert Van het Reve zich dan ook zelf, weldra, als een romantisch-dekadent schrijver en binnen dit eerste nieuwe boek als een ‘burger-schrijver’. Door de esthetische ironie immers kan hij, als hij dat ooit wenst, dat etiket weer uitwissen.

Op Weg Naar Het Einde is G.K. van het Reve's boek dat mij het nauwst aan het hart ligt! Omdat het zo chaotisch lijkt, zo oeverloos, zo onuitputtelijk, vind ik het zijn beste. Het bevat de totale Van het Reve. Straks zal hij zich opsplitsen: het verleden en de eindeloos voorbij trekkende wolken van de herinnering zullen zijn volgende bepalen; naar de synthese toe zal hij schrijven in De Taal Der Liefde en een limpide, tijdeloze schriftuur zal hij betrachten in Lieve Jongens.