It wrede paradys

[p. 42]

De see fan Whakatane.
Teatske Wester-Zijlstra fan Kawerau, Nij-Seelân.

De ‘Bay of Plenty’ hat fan alles plenty: sinne en wolken, de blauwe loft mei syn allike blauwe spegel, de see. Hjir en dêr leit in plukje eilannen op 'e kime. Motiti, Karewa, Motuhora. In fleanmasine lûkt syn spoar yn it blau, in speedboat baut him nei mei it setten fan inselde wite streek op it wetter.

Dan leit dêr it djipgriene heuvellân fan Kamai Mamaku en Whakarewarewa. Wy ride dy kant út it suden yn. In oere letter is it ho! Wêr ha wy dizze wrâld earder sjoen! Is it sa dat hjir samar ynienen in stikje eigenst flak, geilgrien Fryslân-yn-de-maityd hinne kwakt is?

It Noardereilân fan Nij-Seelân tilt hjir op fan fee en blommen: keppels swartbûnte ‘Frisians’, noch genôch romte foar it giel fan in wat behindich útfallen hynsteblom, foar it wyt fan koweblomkes, foar it sulvergriis fan de bargeblommen. Mar der binne ek al brede stripen lân dêr't de keunstdong de kleuren úthelle hat. Dêr is it yngrien, en it missriet net.

De sinne stiet op in maitydsmiddei heech oan 'e loft yn dizze mylde kontreien. It is as rint de einleaze asfaltdyk rjochtút rjochtoan nei it paradys, de bermen oan wjerskanten wurde mei grutte bosken bremerheide opsierd. De giele brem. Yn 'e fierte begjint de loft te tillen; der sweeft in auto fier boppe it asfalt út. Krije wy him noch, of ha wy him hân?

It is ein novimber, sa stiet it wierliken op de kalinder, dat it is maityd yn it lân achter de Mamaku, Nij-Seelân.

[p. 43]

De keppels kij wurde grutter, folle grutter, ik tel formaasjes fan sa'n trijehûndert, fiifhûndert. Justjes platter fee as by ús yn 't Stienzer Aldlân of de Tsjongerfallei, mar mei deselde grutte jaren. En op de brievebussen steane, ferspraat tusken de Morrissons, Hunters, Stevenssons en Hogg's, de nammen fan al wer de soannen fan Douwe en Hiltsje Miedema, Wolter en Harmanna Kalma, Pieter en Geeske Bangma.

As no de âlde emigrantefamyljes fan Noard-Ingelân, Skotlân of Fryslân it beweare, of de oarspronklike bewenners, de donkerbrune Maori's, mar der wurdt al lang grute dat der in Skepper west hat dy't - doe't er de wrâld skepen hie - fan alles noch wat oer hie. Der wie noch wat see mei wite, giele en swarte strânen, der wiene noch prachtige fjorden, pankoekrotsen en net te min poerbêst greidlân oerbleaun. En stiennich heuvellân, en bergen mei en sûnder kraters, en hege Alpen. En fansels marren yn alle soarten en maten. Fan dat alles soe Er dus Nij-Seelân skepen ha.

It ferhaal wol der hjir wol yn, want in healoere fierderop begjint it asfalt samar omheech te bochtsjen en komt men yn rûch, noch altyd yngrien heuvellân. En dan in djipblauwe mar, en dan in bulterige kime mei hiel yn 'e fierte in besnijde top, in top dy't rikket, en dan foarby de fjoerspuiende berch in fulkanys lânskip, mei deun tsjin in boskrâne sa't it liket ferstoppe tsjettels mei siedend wetter. Hjir is de ierde ynienen lek slein. Mem ierde himet en pûst, lit alles brûze en siede. As der ergens nòch in lân is dêr't it Frysk folksliet foar skreaun is, dan is dat wol dit wûnderbaarlike lânskip achter de bosken fan Mamaku.

Soms begjint it hjir djip yn 't liif fan mem ierde op te spyljen, op te brekken, dan komt de ûnstjoer oer it lân, dan ploft de ierde hast útelkoar. Samar ynienen kin dat barre. No ja, de bern wiene al in pear dagen drokker, de rotten wiene begûn te wrotten, en guon âlde Maori's hiene ek al in deimennich wat lêst fan de mage hân en it ûnheil foarsein. Mar dat is dan licht achterneipraat. De ierdbeving. Sa'n trettjinhûndert jier lyn bygelyks, doe moat it goed raak west ha, doe ûntstie hjir de peilleas djippe krater dy't no de mar fan Taupo hjit. It wetter, wolle de Maori's wol ha, hat neitiid noch in ieu sean en rikke. In kôkjende mar. Tarawera.

Noch net safolle jierren lyn, Rinse Wester hat it net mear

[p. 44]

meimakke, doe wie it wer raak. De frou fan Rinse, Teatske Zijlstra, soe krekt har túntsje yn Kawerau ynstappe: ‘Ik soe te flowerjen.’ Ynienen foel se foaroer, kaam oerein, en se foel wèr en foel wèr. En doe't se dêr sa lei, seach se foar har de grûn iepentearen. De lucht fan bedoarne aaien kaam har temjitte, it wie as stonk de ierde út syn lilke azem. Swevel, dy't deselde rook jout as de stoom dy't út de natuerlike lichemsiepeningen fan mem ierde achter de Kaimai Mamaku komt.

Teatske besocht oerein te kommen, te flechtsjen. Letter dy dei giselen jammerjende ambulânseweinen op en del nei it sikehûs fan Tauranga. Oeral lei de grûn iepenskuord, dreau kôkjende modder by de heuvels del, stiene der stekpeallen bryk yn 't lân.

De ierde skokte nei as it lichem fan in al te wrak persoan dy't de leafde nochris bedriuwe woe. Doe't Teatske opnij oerein kaam en al dy skuorren yn 'e grûn sitten seach, doe begrypte se ynienen wêrom't Rinse sein hie dat er net begroeven wurde woe yn dizze grûn.

Ja, it paradys fan Mamaku en omkriten hat bytiden rare streken. Kom der mar net op in dei as it oan ien tried wei fûleinich reint. Dan begjint de ierde út syn fynste poarjen te stomen, dan sjochst de modder as yn ûnbidich grutte panfollen oanbaarnde brij kôkjen, dan is 't hjir hellich en bist yn 'e wille en naai út.

Net safier ôf leit Kawerau, in doarp dat net âlder is as it houtfabryk dêre, de Mill. Want Nij-Seelân fûn út, oan de bosk is wat te fertsjinjen. En yn dy kontreien wennet Teatske, deun by 't âldereinhûs, dêr't alle moandeitemiddeis bingo is.

Se rint nei de tachtich, rint noch linich, mar bytiden, seit se, rint it har ek wat troch. ‘Mei myn “mind” libje ik wer yn Fryslân.’ Dan ferkeart se samar wer yn de smelle stegen fan it âlde Grou, dan stapt se even letter by âlde Lútsen post yn it boatsje dat har oer Pikmar en Wide Ie nei Goaiïngahuzen fart. Want dêr wenne pake Binne. Der binne mominten, dan kin se yn 'e fierte it skerpe lûd hearre fan de splinternije Penta-oanhingmotor achter in heapream. Se heart dan de sobere muzyk fan it wetterlân. The Sound of the Thirties, it wiene de minne jierren dy't se no idealiseart, it wie de tiid dat har folk boer-ôf waard op Goaiïngahuzen, en dat drama joech de oanset ta fiere, fiere reizen.

[p. 45]

‘Dan mealt it mar yn my om, en op sa'n stuit, you know, dan rin ik mysels yn the road.’

En dan fertelt se it ferhaal.

‘De folksferhuzers, se wiene wol oan board fan de Waterman stapt, mar se wisten amper wêr't se hinne giene. De memmen fan de Brabânse Peel; ik hie der bewûndering foar, mar tagelyk ek begrutsjen. De hiele dei wiene se yn 't spier, ik sei tsjin Rinse, ‘wat binne dàt flinke froulju, wat binne dy goed foar de húshâlding.’ Ien minske wie derby, dat hie sân bern ûnder de tsien jier mei, en allegearre like gesechlik en skjin. Fan moarns ier oant jûns let wiene dy froulju yn 'e baan, èn mar sokkebreidzje.

Wêrom yn fredesnamme sokkebreidzje, freget men jin letter ôf. Fansels, se tochten: Nij Seelân dat is it lân fan de skieppewol, dus, sokkebreidzje! Dat set seadden oan 'e dyk.

Mar och stumper, de Kiwi-jeugd rûn ek doe al simmers en winters it leafst op bleate fuotten. It hie foar dy sloven sa goed wol west en lear earst in wurdmennich Ingels. Mar wa koe doe goed Ingels? Op 't belang dêrfan waard amper wiisd. En dochs, emigreare draait op broddelwurk út as men de taal net in bytsje leart.

Foar Rinse wie allinne al de reis op de Waterman in ûnferjitlik aventoer. Mei syn Earnewâldster en Grouster fiskersbloed wìè Rinse in Waterman. Hy hat fan Rotterdam oan Tahiti ta oan 'e reling stien, koe der mar net genôch fan krije.

Ja, wêrom woe Rinse fuort. Wy woene mear takomst ha, de earmoed fan de binnenfiskerij, fan Grou en Earnewâld, siet him noch yn 'e holle, de Westers hiene it net rom. En myn eigen pake wie dus wat raar boer-ôf wurden yn Goaiïngahuzen, heit moast by in oar. It wie in transfer dêr't noait mear oer praat wurden is.

Letter, hjir yn Kawerau, as Rinse nachts sa wurch fan de Mill thúskaam, haw ik wolris tocht, wêrom jonge, wêrom woest yn godsnamme safier fuort. Wêrom koest net by de wetterplysje bliuwe, wêrom hiest al sa gau de fûken oan 'e kant smiten. No't ik âld bin en allinnich, beprakkesear ik dêr faak op om. Lêsten dreamde ik dat Rinse noch in jonge wie, faaks wie 'k doe al fereale. Rinse, in grutte kreaze fint al, hie krekt in protsje fûken by in ynstek oan de Folkertsleat stean. En doe die my bliken, Rinse sliepte by de fûken. Ik fûn 't wol wat, mar de âlde fiskermannen seinen: ‘Dan is 't in

[p. 46]

echtenien!’ Doe't ik him de oare deis yn Grou op de Boerewâlshaven oankommen seach, glinsteren syn eagen. Dat byld, dy eachopslach, dy stiet my wer foar eagen. Rinse hie doe in prachtige gloede op 'e wangen. It wetter op, fiskje, dat wie blykber syn libben. Mar hy woe ek noch in oar libben.

It wie oarloch wurden, en hy moast foar de Dútsers ûnderdûke, en doe't nei de befrijing de tiden mar net oanlutsen, hat er wol hûndert kear de kaart fan Nij-Seelân op 'e tafel lein, en dan sei er, ‘sjoch, dêre Teatske, as ik yn dy kriten by de boer komme koe, dat like oars net sa raar,’ en dan wiisde er nei in stipke op 'e kaart dêr't flakby in mar lei. In kaart fol mei foar my noch freeslike nammen, hy wiisde nei de marren fan Taupo, Tarawera, Okataina, Rotarua, Kawerau. Dy leine ommers ek net safier fan de Bay of Plenty ôf. En dat, dy baai mei altyd moai waar seine se, dat wie wer sa'n namme; hy klonk Rinse as muzyk yn 'e earen.

Wy op de Waterman. Lân yn sicht. Panama. Tahiti. Letter tocht ik, dat wie eins al de earste Maori-namme. Doe, op in jûn, hiene Rinse en ik eefkes wetter genôch sjoen, it wie as krige it skip wat fan in gefangenis. Wy wiene wilens al in jiermennich troud, hiene trije fan de fjouwer bern by ús, mar mochten oan board net iens byelkoar sliepe. Wêr en hoe en wannear koene wy yn fredesnamme gemienskip ha?

Sa ûntstie der in frjemdsoartige sfear op dat skip. Froulju begjinne inoar dan nei te riden. Dat de spanning wie op 't lêst te snijen.

Der wie wol fertier oan board, mar it like wol dat de dûnsflier, earne yn 'e midskips, yn in oare wrâld lei. Mar op in jûn soe ien fan ús nije kunde op ús trije bern passe. Rinse en ik nei boppen, nei de ballroom. De pronk oan. Mar wy wiene noch net de earste treppen op of dêr rûgele ús lytse Gerrit út syn koai. Gûle, de hiele boel yn ûnstjoer. It hie minder beteare kinnen, mar mem koe net fuort. En tegearre lizze, dat koe ek net. Doe sei Rinse, ‘dit ding fart my net hurd genôch.’

Manlju giene mei de oanboazjende spanning oan board trochstrings minder stikem om as de froulju. En, as de kniper op 'e skine kaam, wiene se ek sa bretaal wol. Sa wie der in gernier, it wie mar in behindich mantsje, in gernierke mei de frou fan 'e Bitgumer

[p. 47]

kanten. Dy minsken wiene al wat âlder en blykber ek net alhiel ûnbereizge, en dat keardeltsje helle op in jûn de frou fan ûnderen, gie mei har nei 't foardek dêr't altyd wol in pear matroazen omheisteren, en hy sei tsjin ien fan de mannen dat hy en de frou yn 'e sloep moasten.

‘De sloep strijken of laten hangen,’ frege de matroas spytgnyskjend. ‘Hange late!’ sei de gemier. De frou wie wat oan 'e swiere kant, dat it waard in hiel gewrot om mei dat minske troch al dy touweboel yn 'e sloep te kommen, en it koste de gemier ek noch in ryksdaalder, mar foar dat bedrach wie de matroas yn elk gefal genegen en hâld in skoftke de wacht.

De oare deis wist de hiele boat fan de success-story fan de gemier. It wie as hie it libben nije Perspektiven krigen, mar it gros fan de froulju wie fansels dochs mei gjin stôk yn ien fan de sloepen te krijen.

Sa hat elke boatfol emigranten, die letter bliken, op dit stik fan saken, syn anekdoaten oplevere. Der wie by ús in man oan board, dy kaam achter De Jouwer wei en hy wie ek mei de frou in nij libben begûn. It wie in persoan dy't it iiskâld melde koe. Dat wie ek noch it gefal doe't hy en dat minske nei in wike of fjouwer sis mar it binnenbrantsje goed begûnen te fielen. Doe liet de man him op in jûn tsjin Rinse ûntfalle, ‘it soe my safier is 't hinne net ûngelegen komme as ik even mei de frou in eintsje it lân mei djippe greppels yn koe.’ Mar op de oseaan wiene gjin djippe greppels.

Op Friezejûnen komt it Grutte Ferbod foar manlju en froulju op de emigranteboaten gauris oan 'e oarder. By de manlju draait dat fansels al gau op ôfwaaid praat út. Guon skeppe op, sizze nei safolle jier dat se gewoan altyd by de frou oan board lein ha, mar dan lige se. Of, sizze se, se hawwe it op 't foardek dien, of op 't húske, en gean mar troch. Op ien Friezedei frege ien fan de mannen oan de hiele ploech hiel serieus hoefolle spantsjes fuortendaalk njoggen moanne nei oankomst yn Wellington, Auckland of Christchurch in lytsen krigen hiene. No, dat wie hiel wat pearkes oerkommen. Of ûntkommen, it is mar krekt hoe't men it belibbet. De Baby Boom fan de Waterman en al dy oare emigranteboaten. ‘Dat woe 'k mar sizze,’ sei de enkêteur.

[p. 48]

Ik woe net emigreare, ik hie net meiwollen, fan de earste dei ôf dat it wurd emigreare foel haw ik yn 'e kont hongen. Mar mei Rinse wie der gjin hâlden oan. By him wie it in soarte fan oerdrift. As er it ferklearje woe, sei er: ‘It is my hjir te fol,’ mar dat wie 't fansels net. ‘Wy komme hjir net foarút,’ sei er ek wolris.

It wie in Twellegeaster dy't him de kop gek makke hat foar Nij-Seelân. ‘Amearika is in prachtlân, Australië is noch moaier. Mar dat alles kin net yn 't skaad stean by Nij-Seelân’. De loft wie dêr blauwer, it gers griener, de iel grouwer. Doe gie ek al it ferhaal dat God de ierde skepen hie en der fan alle moais noch wat oerbleaun wie. It âlde ferhaal.

Rinse hie noch noait in ko by de sturt hân, mar dyselde wyks hat er by in Toppenhúster boer it melken mei de melkmasine leard. Want by de boer, dêrmei soe it wol begjinne moatte.

Wy wiene net de iennichsten dy't yn 'e ban rekken fan emigrearen. It siet yn Nederlân ein jierren fjirtich, begjin fyftich knap op slot mei de ekonomy. Wat fertsjinne men doe! Mar Rinse wie mei hege sifers by de wetterplysje kommen en wy hiene it net min. Ik sil jo fertelle, Rinse siet wol lingte oan, hy mocht der wol wêze yn syn nij unifoarm.

Hy hie in soad foar my oer, dat kin 'k mei rjocht en reden sizze, mar hy hold de kop derfoar doe't ik sei dat ik net woe. En it kaam hjir op del: Hy krige my dêr't er my ha woe. Earst fansels yn Snits, mar dat wie ek prachtich, hy wie dêr ommers krekt by de wetterplysje kommen. In fiskerssoan by de wetterplysje, wat wol men mear.

Ik wit noch, it wie op in jûn doe't er wer oer emigrearen begûn, ik hie krekt it Grutsân yn Snits del west te boadskipjen. It wie dêr sa gesellich, de winter kaam oan, der wie nije ferljochting kommen. En dêr seach ik foar de etalaazje fan de radiowinkel allegearre minsken stean. ‘Se sêge,’ sei in frommeske, ‘der komt un radio, dêr kenne se ok deur siën.’ Ik ha letter wolris tocht, de tillevyzje kaam der yn Fryslân al oan, en wy moasten fuort. It hat noch lang duorre ear't wy it hjirre, oan de Bay of Plenty, oan tiid krigen om nei de tillevyzje te sjen.

De boat lei al yn Rotterdam, Rinse hie syn unifoarm al ynlevere, doe wie der ien yn Grou dy sei: ‘Dat sa'nien as Rinse Wester

[p. 49]

ek fuort wol, hy kin hjir wol ofsier wurde by de wetterplysje. En dêr oan 'e oare kant fan 'e wrâld moat er ûnder in oar stean, en dat leit de Westers net.’ Dat seine se.

No, se koene wol ûnder in oar stean, de Westers, want alles went, oan 't hingjen ta. Nei't ús pake Binne fan de pleats rekke wie, hat myn folk altyd ûnder in oar stean moatten. En Rinse syn heit, Gerrit, hat ommers ek wol ûnder in oar stien. No ja, it hat der wolris om spand. Doe't skoanheit te Grou as jachtskipper mei âlde Hidde Halbertsma de mar op moast, sei baas Hidde, 'Gerrit, dat rifke kin der wol út.’

‘Dat rifke,’ sei skoanheit, ‘dat kin der wol út, mar ik hâld it deryn, want daalk kinne wy it net mear sjouwe.’

Doe liet âlde Halbertsma him jilde. ‘Derút dat rif, Gerrit.’

‘Klear,’ sei Gerrit Wester doe, 'wa't it breed hat sil 't aanst bryk hingje litte,’ en hy sette it túch foar fol. Noch gjin kertier letter, doe sei âlde Halbertsma, ‘wy moatte leau 'k foar twa reven fierder, Gerrit.’

‘Nee, mynhear, jo ha it krigen sa't jo it ha woene. Al sille wy hjir no ek mei de hiele brot fersûpe, sa't it spul der no by stiet sa bliuwt it derby stean!’ Mynhear Hidde wie oan 't krús ta wiet, mar hat letter gjin ferkeard wurd oer skoanheit sein, nee se koene letter noch altyd like goed.

Us boat kaam hjir oan, in âld bus brocht ús mei net mear as in pear Ingelse pûnen in tsjuster lânskip yn. En it wie mar in hiel lyts wentsje dêr't wy yn belânen. Licht, licht.

Hoe ûnwennich Rinse letter ek yn alle stilte west hat; gjin mins sil it witte. Miskien is 't by him wol tafallen, tink ik no wolris, it wie ommers in man hy prate as de optimist, hy koe fertriet oan 'e kant skowe. Hy hold it earst foar himsels doe't er in boer trof dy't al syn jild fersûpte. Beide kamen wy jûns let thús, ik fan 't skjinmeitsjen fan 't postkantoarke, hy fan dy boer. Hy rjochte syn hoop altyd op letter, as er mear frij krije soe en tiid krige foar syn boatsje op de see by Whakatane. En sa min wie letter it wurk op de Mill ek wer net. Mar ja, it draaide út op wurk binnendoar en dat lei Rinse net sa. Soms wie er wat koart, dan sei er: 'Do hiest, lykas ik, earst op Ingelse les moatten,’ dan hiene wy suver even wurden. Ik sei: ‘Doe't de Kanadezen der wiene, woe Anke Adema mei my op

[p. 50]

Ingelse les, en doe woest it net ha, doe wiest grif jaloers of sa. Doe mocht ik net, letter woe 'k net.’ It begrutte my dat ik it derút flapte, want doe waard er weak, hy sei, ‘wy kinne de klok net langer weromdraaie, Teatske, wy moatte foarút.’

Ik libbe fan de brieven fan myn susters, skreau trou werom, koe alles oan harren kwyt, ik ha sokke poerbêste susters hân, allegearre. Rinse libbe allinne mar fan hoop op letter. En doe, wer op in jûn, kaam er fan 'e Mill en hied er sa'n bytsje kleur op 'e wangen, mar ik tochte goed nijs foar him te hawwen, ik sei: ‘Der is skriuwen fan âlde mynhear Hidde Halbertsma!’

It wie as waard 'm in spjelde yn 'e kont stutsen, hy skeat oerein, pakte de brief, rûn nei 't ljocht, lies him, lei de brief op 'e tafel en gie wer sitten. Noch altyd skier om 'e holle. As wie 't de deadsbrief fan syn bêste freon.

‘Wat skriuwt mynhear Halbertsma,’ woe 'k witte.

‘Hy skriuwt - en hy lies foar- ‘Ik heb gehoord van Teatske haar onwennigheid, Rinse. Wel, als Teatske zo onwennig is dat ze het niet langer uit kan houden, dan moet je maar met haar terug komen, want de Westers hebben een plaats in mijn hart. 'k Heb wellicht plaats voor je op de zagerij alhier.’

Ik wol jo wol sizze, ik fielde eefkes gjin grûn mear ûnder de fuotten, wy seagen elkoar oan, it hert bûnze my yn 'e kiel.

‘No!’ sei 'k. Doe sei Rinse: ‘Ik kom net as de Verloren Zoon werom yn Grou.’ Hy gie wer stean en rûn nei de sliepkeamer.

Earst hiene wy yn Nij-Seelân minder fertsjinne as by de wetterplysje, mar letter gâns mear. Wy wisten op dat stuit trouwens noch net dat men it yn Nederlân ek poerbêst begûn te krijen. Goed, ik hie sparre en sparre om mei ien fan de bern werom nei Fryslân te kinnen. Rinse holp my stikem, stoppe no en dan wat sparjild yn myn potsje. Want hy gunde it my sa. Hy sels woe net mei, hy koe letter wol, as wy it wat better dwaan koene. Ik hear it him noch sizzen, ‘in weromreis betsjut sa'n soad foar dy.’

Myn earste thúsreis waard foar my in moaie Fryske simmer. Stiiffol ferhalen kaam ik by Rinse werom, en doe die bliken, ik wìè thús. Myn ûnwennigens wie in stikhinne belune. Hy frege my noait rjochtút nei hoe't ik it hân hie, mar as ik deroer fertelde, oer

[p. 51]

't hurdsilen, Grouster merke, de skipke-optocht foar de bern, skûtsjesilen, dan seach er my oan mei grutte eagen, dan wie 't as waard 'm lij wetter yn 'e earen getten.

It wie op in sneon, en hy hie allinne op de ree fan Whakatane fiske. Meastal kaam er mei ferskillende soarten fisk thús, mar no hie er ien fisk fongen, in wûnderbaarlik grutte fisk. ‘Dizze fisk, Teatske, ik wist dat er bestie, en no haw ik him dan mei eigen hannen fongen, it is de fisk fan de Bay of Plenty.’ Ut 'e skroeven wie er, de fiskerman wie wer beleanne, en ik gunde it him sa.

De jûns op bêd sei er ynienen, ‘ik wol hjir net begroeven wurde.’

‘Dêr hoege wy it no net oer te hawwen,’ sei 'k.

‘Ik wol as jiske útstruid wurde,’ sei er, ‘net oer it lân útstruid, mar oer de see fan Whakatane.’

It wie net folle letter, doe kaam er út 'e lette jûnstsjinst thús fan de Mill, en hy seach der mar wurch út, it wiene ek sokke lange dagen; se hiene kompjûters op 't bedriuw krigen, hy begrypte dy dingen net, mar hy die as wie er och sa op 'e trie, hy sei ‘sjoch wat ik hjir ha, in folder, der stiet in reis mei in lúkse boat nei Amsterdam yn, wy geane noch ien kear tegearre mei de boat op en del.’ Ik sei, ‘dat dogge wy!’ en hy sei ‘dat mei ús wol barre.’

Dy nachts waard ik wekker, fielde it fuort wol, dit is net yn 'e oarder. Ik luts it ljocht oan, en dêr lei er, hy wie stoarn. Hoe slim it ek wie, ik kin sizze, hy hie deselde foldwaning oer him as doe't er dy jûns thúskaam mei dy frjemde grutte fisk út de see fan Whakatane.

Wy hawwe it dien sa't er it sa graach ha woe, in ienfâldige útfeart. De muzyk fan rôlje, rôlje wetterweagen waard draaid; foar de Maori's dêr't wy earst by op 't doarp wenne ha, wie dat hiele nuvere muzyk. Mar der wie ien dy't sei, ‘ik koe wol hearre dat it oer de see gie, oer krekt sa'n see as dy fan Whakatane'.’