Nvchteren Loth. Dat is, middel om op te staen, uyt de ziel-verderffelijcke sonde, van dronckenschap, tot een maetich, ende godtvruchtich leven
(1623)–Daniel Souterius– Auteursrechtvrij
De achtentwintichste Predicatie.
| ||||
[Folio 246v]
| ||||
tot besluyt van allen desen by te brengen, ende te verclaeren. Want tot mydinghe vande dronckenschap is seer dienstelyck:
Die ghenaedighe God, die dus lange ons t'willen, om dit aen te vanghen, de macht om tot hier toe te geraecken ghegheven heeft, wil ons verder het volbrengen gheven Ga naar margenoot+, door Iesum Christum, Amen. | ||||
1. Remedie. Het bedencken van de cortheyt des levens.OM noch verders van de sonde des dronckenschaps, vervreemt, Ga naar margenoot+ ende voor die selve verschrickt ghemaeckt te worden, dat yeghelyck by hem overlegghe den corten tydt zijns levens, op desen aertbodem: Welck leven vergeleecken wert in den Psalm. 90. by eenen voorbyvlietende water: by eenen droom: by hoy: Onse daghen zyn eener hantbreet by ons, Ga naar margenoot+ ende ons leven is als niets voor ons, ô hoe gansch niet zyn alle menschen, die doch soo seeckerlyck hen dencken te leven! onse daghen vergaen, Ga naar margenoot+ als een schaduwe, ende wy verdorren, als een gras. Wat behooren wy uyt de cortheyt onses tydts, ofte levens te besluyten? Wy en sullen daer uyt gheen oorsaecke nemen, om te leven nae onse boose lusten, nae de Wereltsche ghenuchten, om des hertens begheerlickheden te volbrenghen, ghelyck de boose menschen doen, die daer segghen: Ga naar margenoot+ Laet ons eten, | ||||
[Folio 247r]
| ||||
ende drincken, want morghen sullen wy sterven. Item, Ga naar margenoot+ Ons leven is een cort, ende moeyelyck dinck. Onse tydt is gelyck eene schaeduwe, die daer henen vaert. Wel aen, nu laet ons de ghenoechten, die voor de hant zyn, genieten. Ende hier uyt ist, dat sommighe noch huyden ten daeghe, haeren tydt verquisten in eten, drincken, ende in alle daeghe leckerlyck te leven. Andere in tuysschen, troeven, dobbelen, brassen, ende gulsich wesen, brenghen haer leven toe, daermede sy den Duyvel dienen, die wel wetende dat zynen tydt cort is, Ga naar margenoot+ is vol boosheyt, ende toornicheyt, ende doet anders niet, dan dat hy veel duysendt menschen met hem ter Hellen mochte slepen. Waer van wy ghewaerschout zijnde, so behoorden wy al anders de cortheyt onses levens te bedencken, ende tot een ander eynde, ons die voor ooghen stellen: Naemelyck, om ons te vermaenen, dat wy behoorden (om al het goet dat wy comen te doen, ende al het quaet te laeten vaeren) de gheleghentheyt waer te nemen, werckende de wercken des lichts, overmits dat de tyt niet altoos duyren en sal. De omstandicheyt des tyts, ghebruyckt de H. Gheest in zijn woordt tot gheen ander eynde, dan wy ghehoort hebben. Leest de H. Schriftuere, ende ghy sult bevinden in verscheyden plaetsen, dat de vermaeninghe tot de ampten des gheloofs, der boetveerdicheydt, ende der nieuwe ghehoorsaemheyt, door de aenmerkinghe der cortheydt onses tydts, versterckt worden. Wat ghy doet (seght Syrach) Ga naar margenoot+ bedenckt het eynde daerin, ende ghy en sult nimmermeer quaet doen. d'Apostel Paulus seght. Ga naar margenoot+ Dit segghe ick broeders, de tydt is voortaen cort, op dat oock de gene die wyven hebben, zyn als de ghene, die gene hebben, ende die weenen, als of sy niet en weenen, ende die blyde zyn, als of | ||||
[Folio 247v]
| ||||
sy niet blyde en waeren. Item, Heden ist, dat ghy zyne stemme hoort, soo en verhardt uwe herten niet. Ende versu. 13. Vermaent malcandren alle daghe, so langhe alst heden ghenoemt wort. De Godsalighe hebben in alle eeuwen dit ampt betracht. d'Apostel Petrus wetende dat de tydt nae by was, dat hy zijnen Tabernakel aflegghen soude, weckte hem selven op tot meerder neersticheyt in zijne beroepinghe, ende seyde: ,Ga naar margenoot+ Ick en sal niet ophouden u altydts sulcks te vermaenen so langhe als ick in desen Tabernakel ben, dewyle ick weet dat de aflegginge myns Tabernakels nae by is, gelyck onse Heere Iesus Christus my te kennen ghegheven heeft. Insghelycx door die selfde consideratie vermaent hy anderen sulcx te doen, segghende: Ga naar margenoot+ Want aller dinghen eynde nae by is: weest dan nuchteren, ende waeckt tot ghebeden. De Kercke bidt aldus. Ga naar margenoot+ Leert ons onse daghen tellen, dat is also te aenmercken de cortheyt, onseeckerheyt, ende ydelheyt onses levens, dat wy onse herten tot wysheyt mogen begeven. d'Apostel Paulus hier toe mede ons vermanende, segt. Ga naar margenoot+ So langhe wy tydt hebben, laet ons goet doen. Al of hy hadde willen segghen, broeders, de tyt onses wandels al hier is cort, laet ons toesien, dat sy ons niet onnuttelyck en ontgae, maer laet ons sien dien corten tydt wel te besteden. Hierom dan, beminde, Ga naar margenoot+ den tydt die noch overich is, laet ons die leven nae Godes wille, ende niet nae menschelicke begeerlickheden, om te wandelen in wellust, dronckenschap, brasserye, suyperye: Want so wie den tydt onser wandelinghe, ende vreemdelinckschap op aerden wel toebrenghen, soo sullen wy met den Coninck Hiskia mogen segghen. Ga naar margenoot+ Ghedenckt doch Heere hoe ick voor u gewandelt hebbe inder waerheyt, met volcomender herten, ende hebbe ghedaen, wat u behaeght heeft. Insge- | ||||
[Folio 248r]
| ||||
lycx met Paulo sullen wy, ten eynde onses levens ghecomen zijnde, moghen spreecken: Ga naar margenoot+ Ick hebbe eenen goeden camp ghecampet, den loop heb ick gheeynt, ick hebbe het gheloove behouden, Voort, so is my de croone der rechtveerdicheydt toegheseyt, de welcke my te dien daeghe gheven sal de Heere, die een rechtveerdighen Rechter is. | ||||
II. Remedie. T'overlegghen wat een Kint Godts toestaet te doen, ende te laeten.DE tweede Remedie, Ga naar margenoot+ ende antidoton teghens de dronckenschap, is de bedenckinghe van onse Christelicke waerdicheydt: want wy Christenen zijn 1. Ledematen des heerlycken, ende vereerlyckten Lichaems Iesu Christi. Wy zijn 2. Kindren Gods. Wie sulcx wel overdenckt, behoort hy niet te ghelijcke hemselven te behouden voor de wellust van dronckenschap? Ten betaemt niet datmen de ledemaeten Christi, tot hoere leden van de boose wellust maecken sal. Oock en moeten wy niet onse leden begheven tot der sonde, Ga naar margenoot+ om wapenen der ongherechticheyt te zyn; Maer dewyle wy ledemaeten Christi zijn, soo sullen wy ons selven Gode begheven, als die uyt den dooden levendich zyn, Ende daerom sullen wy onse leden Gode begeven, tot wapenen der gherechticheyt. Want de sonde en moet gheen overhant over ons hebben: Ga naar margenoot+ want wy en zyn niet onder de wet, maer onder de genade. 2. Ten anderen wy zijn kindren Godts: Ga naar margenoot+ Want wy zyn alle Godts kindren door den geloove in Iesu Christo: Ga naar margenoot+ want so vele van ons in Christum ghedoopt zyn, hebben Christum aengedaen. Dit is een groote uytnementheydt, ende weldaet Godts, jae can daer een grooter wesen? Hy die | ||||
[Folio 248v]
| ||||
een kint Gods is, die is een erfghenaem, Ga naar margenoot+ ende medeerfgenaem met Christo, ende dat van 'tConinckrijcke der Hemelen, ende van alle dinghen in Hemel, ende op Aerden. Ga naar margenoot+ Hy heeft den tijtel in desen leven, ende de besittinge sal hy in het toecomende leven genieten. Voort so wie een kint Godts is, die heeft de Enghelen Godts, Ga naar margenoot+ om hem te hoeden, ende te dienen tot zijnen goede, ende salicheyt. Die een kint Gods is, Ga naar margenoot+ diens Naeme is inden boeck des levens geschreven. Tot welcke uytnementheyt volght dit ampt: Dat die welcke Godts Kindren zyn, die moeten wandelen weerdichlyck haerer belijdenisse, ende beroepinghe. Die Gods kindren zyn, die moeten de verdorventheden des vleeschs laten vaeren, om met Godt, die heylich is, vereenicht te zijn. Die Gods kindren zijn, Ga naar margenoot+ die moeten als kindren des lichts, ende kindren des daeghs inden dage wandelen, schouwende de wercken vande kinderen der duysternisse, die hen niet alleen des nachts droncke drincken, als zijnde uyt den ghetaele vanden ghenen die het licht haten, Ga naar margenoot+ ende 'tquaedt doen in donckeren, maer mede als alle schaemte verloren hebbende, op den claeren dach in beestighe dronckenschap hen verlopen seer grouwelicken. Die Godts kindren zyn, die moeten de goedren, die God hen alhier vertrout, wel ghebruycken. God vertrouwt ons Lichaem ende Siele, dat een, heeft hy uyt de aerde ghenomen, het ander van boven ons toegesonden. Over welcke beyde partyen hy ons meesters, ende toesienders, directuers ende bewinthebbers gestelt heeft. Een groote trouweloosheyt sout dan by ons zijn, indien wy die selve misbruyckten, ofte waerloosden, daer wy veel meer moeten doen als goetaerdighe kindren, die de goedren van haren Vader vertrout, wel waernemen, ende soecken eerder te vermeer- | ||||
[Folio 249r]
| ||||
deren dan te verminderen. Die Godts Kindren zyn, moeten toesien dat sy ter gheenigher tydt, buyten de palen der soberheyt en gaen, maer haer ampt is, inden dranck geen wellusticheydt te soecken, alleen het vermaeck, ende voetsel des levens, ende de versterckinghe der swackheydt des lichaems, Ga naar margenoot+ als Paulus zijnen Timotheum vermaent, te doen. Wie hemselven aldus dat eerlyck ghebruyck des Wijns inbeelt, die sal seer licht vanden onmatighen stercken dranck hem afsonderen, daer door het lichaem ende ghemoet, jae de ziele selfs beswaert wort, te meer, om datter niet onbetamelicker en is voor den ghenen die kindren Gods willen zijn, dan dat sy in overdaet leven, ghelyck ter contrarie, niet en is met hare weerdicheyt beter overeencomende, dan dat sy hen bethoonen beminders, ende naevolghers van de deucht-vorderende maeticheydt, ende soberheyt. Weest dan gheene Onderdanen der sonde, ende des Sathans: draeght u selven als Conincks kindren. Hout de overhant over de lusten uwes herten, ende over de boose ghewoonten ende manieren deses Werelts. Ga naar margenoot+ Doe David de schapen zijns Vaders hoede, hy droech sich als een Schaep-herder: maer, doe hy van der schaeps-koye geroepen, ende tot een Coninck vercoren was, soo droech hy hem oock daer nae, Alsoo moeten wy doen, die van kindren des Duyvels, kindren Gods geworden zijn. Ende ist dat wy leven nae de lusten des vleeschs, ghelyck de Wereltsche menschen doen, so zijn wy waerlycks kinderen des Duyvels, Ga naar margenoot+ niet teghenstaende, wat belijdenisse dat wy doen. D'aenneminghe tot kindren Godts, is bewijs ghenoech, om ons te doen schouwen de wellusten, ende heylichlick te leven, gelyck den kindren, van so grooten Hemelschen Coninck betaemt. Indien eertydts | ||||
[Folio 249v]
| ||||
Antigonus de Sone Demetrij, Ga naar margenoot+ hem vanden Philosooph Menedemo liet beweghen, om niet te gaen tot een wellustich bancket, daer lichtveerdige vrouwen waeren, om dies wille dat de Philosooph, die sulcks hem was ontraedende, tot hem seyde: Ghedenckt dat ghy een Conincks Soon zyt, als of hy daermede hadde willen te kennen gheven, dat zijnen Naem, ende Tytel ghenoech was, om hem aller ondeucht, ende occasien der selver te doen myden. Sal niet veel meer een Christen door zijne titulen hem vermaent houden, om te schouwen die wellustighe hoere der vleeschelijcke begheerlyckheden, ende nae te jaeghen een leven, dat een kint Gods betamelyck is? Hy ghedencke waer van hy als een kint Gods belijdenisse doet, Te weten van een heylich gheloove, van een Christelycke ghereformeerde Religie, So en schickt het dan niet, dat hy een deformeert leven sal leyden, ende des Werelts lusten sal hanteeren. Want indien Agesilaus gheweyghert heeft, Ga naar margenoot+ aen te nemen seeckere giften van vele costelycke leckerheden, die hem, die van Thasiers sonden, voor reden zijner weygheringhe ghevende: Dat het niet betamelyck was, aen den ghenen die professie deden van de deucht, wellusten, ende leckerheden te ghebruycken. Hoe veel te minder staet het dan den Christenen, ende den kindren Godts toe, hen daer toe te begheven, als dewelcke professie doen vande Christelicke deucht, van 't alderheylichste gheloove, ende van de naevolginghe Christi, Want die Christi zyn, Ga naar margenoot+ die hebben haer vleesch gecruyst, met de beweginghe. | ||||
[Folio 250r]
| ||||
III. Remedie. Het voor ooghen stellen, van de hope des eeuwighen levens.D'Overdenckinghe des eeuwighen levens, Ga naar margenoot+ ende hope van de besittinghe van dien, is oock een crachtich middel, om den mensche vande dronckenschap, ende andere sonden te bewaeren, ende hem tot alle Godsaelicheyt, ende d'oeffeninghe vandien, op te wecken. Want wie en hoopt niet, dat hy met Abraham, Isaac, ende Iacob, sal hier nae dat Coninckrycke Gods besitten? Alle die dese hope hebben, die moeten haer oock onbevleckt houden van de vleeschelicheden, die teghens de Siele strijden. T'is wel waer, een Dronckaerdt wort tot de sonde verlockt door de ghenuchte, die hy neemt in zijne wellust, maer O onsalige genuchte, die daer na in een eeuwich Wee, ende treuren compt verandert te worden! Daer en tegen, die verwachte vreught, Ga naar margenoot+ ende ghenuchte die bereyt is nae desen, voor den ghenen die hier Godt sullen ghedient hebben, die is al anders in gheduyricheyt, in heerlickheyt: Want in dat eeuwich leven is een vruecht die noyt oore ghehoort, Ga naar margenoot+ noyt ooghe ghesien, noch menschelyck herte heeft connen bedencken. Daer is de stroom aller zijner gheestelicke wellusten. Daer is de Fonteyne, daer't leven uytgeput wort. Daer is de schoot Abrahams, daer Lazarus hem verblijt. Daer ist dat de heerlickheyt onses Salichmaeckers vertoont wort. Daer is de Zee des vredes, der vreuchden, ende der heerlickheydt. Insomma, daer is al't goet dat wy souden connen wenschen, hopen, ende ontfangen: ende wat Godt ons oock soude connen gheven: alsoo dat alle onse begheerten, ende alle zijne mildicheydt | ||||
[Folio 250v]
| ||||
daer in, haer eynde, ende volmaecktheydt hebben. Daer is meer dan ick soude connen segghen, ende dan alle menschen, ende Enghelen begrijpen connen. De ghedachte van soo groote vreught (die nae desen aen ons sal gheopenbaert worden) Ga naar margenoot+ behoorde voorwaer eenen yeghelicken tot de liefde des Godsaelighen levens (sonder welcke wy God niet sullen sien) te beweghen. Heeft het ghebruyck der vleeschelijcke wellusten, den Romeyn Curtium bewoghen (die hy maer voor een tydt van drie maenden mochte hebben, om daer nae met Lichaem ende Siele, met Peerdt en Man te springhen in een poel, ende diepen afgront, die haer binnen Romen, met groote verschrickinghe van alle man opende) Sal doch, ick bits u, het verwachten, ende ghenot van de Hemelsche ghelucksalicheydt, die een volcomen, ende eeuwichduyrende wellust aenbiet, niet ons beweghen, om alhier de sonden voorby te gaen, ende de Godsaelicheyt te betrachten? Wy en sullen niet so haest hooren spreecken van eenige schoone schilderye, ofte tapitserye, off wy sullen die selve begheeren, jae ons niet ontsien meer daer voor te geven alsse weert is, ten minsten dat wyse crijghen, hoewel nochtans dat maer al doode dinghen en zijn, ende het ghebruyck der selven ons maer voor eenen corten tyt dienen en can, Nu, onse God laet ons te kennen gheven een Hemelsche vreucht, een eeuwich leven, behoorde het verwachten, ende de hope van 't besit vandien, ons niet te beweghen, om die Werelt met haere boosheyt te versaecken? Behoorde sulcx ons niet te dryven tot een Godsaelich leven, verwachtende de saelighe hope, Ga naar margenoot+ ende verschyninghe der eerlickheyt des grooten Godts, ende onses Salichmaeckers Iesu Christi? Iae voorwaer, traght dan in uwen leven alhier, om een erfghenaem | ||||
[Folio 251r]
| ||||
van sulcke heerlickheyt aldaer in de Hemelen te worden, soo sal de sonde des dronckenschaps, u niet aenstaen, maer ghy sultse met een hatelicke genegentheyt verfoyen, dewyle sy die vyant is, die u van dese gelucksalicheyt soeckt te beroven. | ||||
Applicatie, ofte Toeeygheninghe.ENde hierom bidde ick alle Christenen, dese Remedien te willen bedencken, ten eynde sy haer voor de sonde des dronckenschaps, insgelycx, voor alle andere sonden hen selven mochten te beter bewaeren. Want de dronckenschap en past niemanden. 1. Noch Coninghen: want daer de Coningen tot stercken dranck gheneyght zijn, daer wort het recht der onnoselen haest vergheten. Ga naar margenoot+ Wee dat Lant, daer de Vorsten vroegh opstaen om te eten, Ga naar margenoot+ ende vol te suypen. 2. Noch Magistraten: want haer ampt is, ghelyck Seneca seyt, Ga naar margenoot+ den slaep haerer onderdaenen te beschermen door haer waecken, haer ruste door haeren aerbeyt, haer weldoen, door haer vernuftheydt, ende soberheydt, ende haer ledicheyt, door haere becommernissen. 3. Noch Oude Mannen: want aenghesien sy met een voet int graf gaen, ende't licht inde pype begint te branden, 't is meer dan tydt, dat sy alle wellusten uyt 't herte stellen, ende hen becommeren om te comen, daer sy een nieu licht mogen genieten, om daer in eeuwichlyck haer te verblijden. 4. Noch Leeraren der Kercke Christi: want daer de dronckenschap inden Leecken een groote faute is, daer is sy noch grouwelicker sonde in een dienaer des Euanghelij: Ebrietas in Laico crimen est, Ga naar margenoot+ in Sacerdote sacrilegium, quo alter animam suam praeforat, alter se prophanat, | ||||
[Folio 251v]
| ||||
& spiritum sanctitatis extinguit. Ebrietas enim mater est litium, furoris genetrix, petulautiae Magistra. Huic qui obnoxius est, homo non est, Hac qui laborat, non modo peccatum facit, sed ipse est peccatum. Haec enim est rabies volontatis, invitatus hostis, pernities honestatis, & pudoris iniuria. Vbi enim regnat ebrietas, ratio exulat, intellectus obtunditur, consilia deviant, & iudicia subvertuntur. De dronckenschap in een ghemeen man, is een vuyle faute, maer in een Leeraer der Kercke, is dronckenschap soo leelick een faute, al of het waere een Kerckrooverye. Ghene quetst syn Ziele daer mede, dese ontheylicht hem selven, ende bluscht uyt den gheest der heylicheydt. Dronckenschap is een moeder der twisten, een baerster der dullicheydt, meestresse der dertelheydt. Die de selve toeghedaen is, en is geen Mensche meer. Die met dese sonde besmet is, doet niet alleenlick sonde, maer is de sonde selfs. Want dronckenschap is een wtsinnicheydt in den wille. Een ghenoode Vyandinne, Verderfster der eerbaerheydt, Beroofster van alle schaemte. Want daer dronckenschap heersschet, reden wordt ballinck, t'verstant wordt stomp, raedt dwaelt, ende 'toordeel wordt t'eenemael verkeerdt. Hierom zijn daer Canones, Ga naar margenoot+ ende regulen ghemaeckt, door welckmen der Leeraeren verbiet Wijn te drincken. Ga naar margenoot+ 5. Oock en staet niet dat Vrouwen sullen droncke- drincken: want gelyck Hieronymus segt. Ga naar margenoot+ De Wijn is voor den Vrouwen als een fenyn. Ende ghelyck Ecclesiasticus spreeckt. Ga naar margenoot+ Een droncken Wijf is een groote plaeghe: want sy en can haer schande niet bedecken. 6. Noch mede en past de dronckenschap den Iongelinghen niet, want ghelyck het periculeus is, pur epi pur ocheteuein, als de Griecken spreecken, Ga naar margenoot+ ofte gelyck de Latinisten segghen: Ignem igni addere, dat is, vyer tot vyer te doen. Also ist mede gheheel hinderlyck, ende | ||||
[Folio 252r]
| ||||
seer sorghelyck voor den Ionghelingen (die door brant haerer bloyende jeught ontsteecken zijn) noch meer te willen doen branden, door den brant vande heete Wijnen: want door sulcke middel worden sy verweckt om oncuysheyt te bedryven, oock wel om hare jonghe crachten, wreedelyck tot schade haers naesten, aen te legghen. Insomma, tot wat staeten ende soorten ghy u keert, ghy sult bevinden dat in gheen van allen de dronckenschap behoort plaetse te nemen. Hierom vermaenen wy yeghelick seer ernstelick, dat hy dese byghebrachte Remedien (waer mede wy dit Tractaet besluytten) wil waernemen, ende int werck stellen. Wy hebben u in dese predicatie (beneffens alle de voorgaende remedien) voorgheleyt, 1. de cortheyt des levens. Die ghy oock daeghelycks ghenoech verneempt, int af sterven van uwen vrienden, Och, wordt daer door beweeght, om den tydt uyt te copen, Ga naar margenoot+ ende om den selven die noch overich is om te leven, Ga naar margenoot+ te besteden niet nae menschelijcke begheerlijckheden, maer nae Godts wille. Met Moyse biddende. Heere leert my sterven (ofte ghelyck de originaele text luydt) Ga naar margenoot+ leert my tellen myne daghen, op dat ick verstandich worde. 2. Wy hebben u mede voorghehouden de weerdicheydt der Christenen: Want wy zijn ledematen Christi. Wy zijn Kindren Gods. Ergo, draeght u als eene vandien toestaet, berooft u selven niet daer van. Die tijtlen vermaenen ons allen, ende eenen yeghelicken, hoe wy behooren onstraffelick te wandelen, ende door de oeffeninghe der deuchden, ende der Godsaelicheyt te blincken in Gods Ghemeente. Moyses met Godt op den Bergh OREB omgaende, Ga naar margenoot+ kreegh een glinsterende, blinckende aenghesicht, uyt welck voortschooten claere straelen, Insghe- | ||||
[Folio 252v]
| ||||
lycks wie op den heyligen Bergh Zion, dat is op den Bergh des Heeren, die daer staet in zijne Ghemeente, omgaet nae behooren, die selve moet voor den Heere blincken, ende zijn straelen der Godsalicheyt uytschieten, dat hy daer mede anderen voorlichte. 3. Wy hebben u voor ooghen ghedraegen de groote ghelucksaelicheydt, die alle hier nae sullen hebben, die Godt alhier sullen gedient hebben. Laet uwe begeerten tot de selve geneycht syn om te doden, de snode lusten tot dronckedrincken. Ende bevlyticht u uwer saelicheyt in soodaenigher maenieren, dat uwen eenighen lust sy te arbeyden om de spyse, ende dranck, die daer blyft, Ga naar margenoot+ ende duyrt tot den eeuwighen leven. Studeert ernstelyck om de verborghentheden deses Coninckrijcks te verstaen, Ga naar margenoot+ dat sal u niet dan profyt, ende stichtinghe aenbrenghen. Met ernst ghebruyckt u selven inde doodinghen uwer verdorventheden. Ga naar margenoot+ Soeckt het Coninckrijcke Godts Matt. 6.33. ende dat stantvastelyck Apoc. 22.11. biddende in den heylighen Gheest, ende u selven houdende in de lieffde Godts. Iudae. 20.21. ende dat sult ghy gheweldelyck doen, Matth. 11.12. Ootmoedelyck, Rom. 6.13. Ephes. 2.8.9. Volmaecktelyck hopende op de ghenaede Godes, dat die ons toeghebracht worde in de verschijninghe Iesu Christi: 1.Petr. 1.13. So en salder gheen twyffel aen zyn, of ghy sult, nae de aflegginghe deses Tabernakels, comen tot de onverderffelycke, onbevleckelycke, ende onverwelckerlycke erve, die in de Hemelen voor u bewaert is. 1.Petr. 1.4. Waer toe, om u een middel te gheven, ende een rechten wech aen te wijsen, ick in desen predicatien gheaerbeyt hebbe, door't gunt ick teghens de Dronckenschap by ghebracht hebbe. Indien ick in desen te lanck schijne, denckt, dat de sonde des dronc- | ||||
[Folio 253r]
| ||||
kenschaps wel sulcks is verheysschende, als zijnde een oude sonde, die langhen tydt gheduyrt heeft, ende noch blyft in de Werelt. Men can van een sonde niet te veel ophalen, Ga naar margenoot+ ende te langhen tyt bestraffen, die nemmermeer op en hout, ende nemmermeer nae behooren ghebetert en wort. Die Heere gheve, dat de Sondaer hem bekeere, op dat hy zijn snoode sonden verlaetende, Ga naar margenoot+ overvloedich werde in de kennisse, ende allen verstande. Op dat hy moghe de verscheyden dinghen onderkennen, op dat hy moghe wesen oprecht, ende sonder erghernisse, tot den daeghe Iesu Christi, vol vruchten der gherechticheydt, die door Iesum Christum zyn tot eere, ende prys Godts, Amen. EYNDE. |
|