| |
| |
| |
XIV.
Het was de schoonste winterdag, die ooit over het dorp was opgegaen.
De lucht was helder, en geen windje bewoog dezelve. De Bloemvyver was met ys gevloerd, hetwelk zoo glad en effen was als eene glasruit.
In den morgen, terwyl de Bloem voor haer venster zat, had zy onophoudelyk het oog gehad op dien onmeetbaren ysspiegel, en op dien kring van zilveren berken, welke denzelven als in eenen onafzienbaren lyst, omgaven.
Dat schoone natuertafereel daer buiten, moest het meisje bekoord hebben; want in den namiddag, had zy zich in haren mantel gewikkeld, hare schaetsen genomen en zich naer het ys begeven.
Daer het een werkdag was, bevond er zich geen enkele schaetsenryder op den Bloemvyver; geene stippelsleê was op
| |
| |
de vlakte te zien; geen enkel kind was er op de lange glybanen. Sedert verscheidene winters, had het meisje geene schaetsen meer ondergebonden, dan wanneer zy in volle vryheid, zonder gezien te worden, konde rondryden: was het omdat de verwaende meesterknecht gewoon was haer overal op te volgen, en haer niet gerust liet, voor dat hy met haer hand aen hand, over het yspad konde heenzwieren?
Wy denken ja; en daerby zocht zy de eenzaemheid, zoo als al de meisjes, welke veel lyden en verdriet te verkroppen hebben.
Welgemoed bond zy dien dag hare schaetsen onder, en vloog in zwierige bogten, de vlakte op. De dienstboden van den Beukberg, die op den kant van den vyver stonden, bewonderden hare kunst, bleven haer nazien, zoo lang dat zy nog eene kleine zwarte vlek op het zilveren ys zagen heenzweven, en vroegen elkander in het heen gaen, of de Bloem ook een bezoek ging afleggen by den maker van den meikrans?
Intusschen verdween Coba achter het lange riet, hetwelk hier en daer zich boven het ys verhief, en bereikte weldra den overkant. Daer zette zy zich neder, bond hare schaetsen vaster, staerde met voldoening langs de baen, welke zy zoo even beschreven had, en reed op nieuw de vlakte in. Nu joeg zy langs den oever, en nam er vermaek in te zien, hoe de witte berken haer schenen voorby te loopen; dan ylde zy dwars over den Bloemvyver, en ging met een kinderlyk genoegen de plaetsen afzien, waer zy, by het galmen van
| |
| |
Evert's ossenhoren, zoo duizendmael gespeeld had. En dan stond zy elk oogenblik stil, om zich die dagen harer kindschheid te herinneren, toen zy nog niet wist, dat er later eens een tyd zoude komen, welke al dat eenvoudig geluk zoude doen veranderen in het bitterste lyden.
Zoo reed het meisje rond, in onmeetbare kringen over de eenzame vlakte, en bemerkte niet dat de hemel, die kort na den middag zoo helder was, langzamerhand nevelachtig was geworden.
Toen er weldra kleine, en daerna groote sneeuwvlokken nedervielen, begon de rydster in te zien, dat het tyd werd zich niet langer te vermaken, en huiswaerts te keeren. Zy was aen den overkant van het ys, regt tegenover den Beukberg; en ofschoon zy er meer dan een uer van verwyderd was, berekende zy slechts eenige minuten noodig te hebben, om dien afstand te doorloopen. Nu herbond zy nog eenmael hare schaetsen, en reed voorwaerts in de bedoelde rigting.
Middelerwyl was de nevel zwaerder geworden en de sneeuw hield niet op. Toch reed het meisje zonder achterdocht voort, toen in eens hare schaets over een rietpyl, dat reeds door de sneeuw bedekt was, heên sneed, haer deed struikelen, en neêrvallen. Zy had zich niet bezeerd, en lachte zelfs over den val, welken de beste ryder hier niet ontgaen konde; doch zy bemerkte met schrik, dat de koorden van hare schaets waren gebroken.
Gelukkig had zy, als eene bedrevene schaetsenrydster die zy was, de mogelykheid van dit ongeval voorzien, en weldra
| |
| |
met behulp van nieuwe koorden hare schaets in den vorigen toestand hersteld: eenige minuten later, vervolgde zy haren weg, en kwam kort daerna aen den rand van den Bloemvyver.
Doch hoe verschrikte het meisje toen zy bemerkte, dat de plaets, waer zy zich bevond, niet het punt was, van waer zy was opgereden; maer haer teenemale onbekend was! Zy had zich dus, na haren val op het ys, bedrogen in de genomene rigting. Een oogenblik stond zy stil, reed eenige minuten verder, en toen zy meende de streek, waer zich eene menigte wilde roozenstruiken door braemtakken slingerden, erkend te hebben, nam zy eene zydelingsche rigting.
Reeds bedekte eene dunne laeg sneeuw het ys; de nevel werd hoe langer hoe dikker en liet niet toe, op meer dan vyftig schreden afstands, van zich heen te zien.
Toen Coba op nieuw tegen den rand van den vyver stil hield, vond zy in plaets van de helling van den Beukberg eene zwarte heide, welke haer zoo bang maekte, dat zy zich ylings omkeerde, en zonder omzien terug reed.
Weldra stond zy voor de derde mael tegen den vyverkant stil: daer stonden lange ryen korte eikenstammen, waervan men het hout, voor takkebossen bestemd, had afgehakt; en het scheen haer toe, dat er op den oever geheele ryen soldaten, met zwarte beerenmutsen stonden, welke haer in het voorbyryden, achterna en voorbyliepen.
Het meisje gaf een geweldigen gil, en vlugtte het ys op; maer viel van vermoeidheid en schrik, niet ver van den boord des Bloemvyvers, neder.
| |
| |
Eenige minuten vroeger, kwam er iemand uit het dorp gegaen, die eene kleine sleê, aen twee stokken gestoken, op zyne schouders droeg. Aen den rand van den vyver, plaetste hy dezelve op het ys, en ging er toen opzitten; daerna drukte hy zyne twee stokken, waeraen scherpe yzeren pinnen staken, van weêrszyden in het ys, en gleed met de grootste snelheid voorwaerls: hy stippelde in de rigting der hut, achter den Bloemvyver, en kwam in korten tyd, langs de plaets waer de arme Coba was nedergevallen.
- Hulp! riep het meisje, geweld doende om zich op te rigten, en hare armen uitstekende naer de stippelsleê, welke daer voor haer heên dreef.
Op hetzelfde oogenblik zwenkte de sleê.
- O, help my! riep het meisje ik sterf.....
- Coba, gy hier? vroeg ontsteld de man, die van zyne sleê opsprong.
- Evert, zyt gy het? De Heer zy gedankt! weende zy.
- Coba, ach, wat ongeluk is u overkomen? vroeg Bierinck met bevende stem, en terwyl hy sidderend zyne handen uitstak, om het meisje op te heffen.
- Ziet gy niet, Evert, dat ik verdwaeld ben? nokte zy; dat ik..... Myne krachten zyn uitgeput..... Ik ben bang..... Ach, Evert help my.... Waer ben ik?
- Digt by myne wooning, antwoordde Bierinck, terwyl hy het arme meisje regt zette.
- Ik kan niet meer.... Myne leden zyn koud en stram! zuchtte Coba, en liet zich vallen in de armen van haren redder.
| |
| |
Deze wischte eenen traen van aendoening en medelyden uit het oog, plaetste zyne gezellin van voorheen op de slede, en stiet deze, zoo vlug hy loopen konde, in de rigting zyner hut voort.
Eenige oogenblikken later zat het meisje by een helder houtvuer, hetwelk in hare verkleumde leden de warmte en het leven terug bragt; aen haren voet zat Evert neêrgeknield, en bood haer de ververschingen aen, welke zyne arme hut bevatte.
Doch Coba scheen uitermate verlegen en onthutst; zy wendde haer oog van haren redder, en zag starlings in de vlammen van den haerd.
Evert ging voor het kleine kruisvenster slaen, en bewaerde het diepste stilzwygen; zyn hart klopte geweldig, omdat de kleine gezellin van zyne kinderjaren daer, op vier slappen van hem, aen het vuer zat. Coba beefde gelyk een rietpyl, omdat zy in de tegenwoordigheid was van hem, wiens naem nooit uit haer hoofd ging, en geen van beiden scheen den moed te hebben, om iets te zeggen van hetgeen er hun, sedert zoo langen tyd, op het hart lag.
Coba scheen in eene diepe mymering verzonken, terwyl zy hare oogen op een der wanden van de hut gevestigd hield: het was daer, dat zy onder een kruisbeeld, eenen krans ontdekte, waervan de bloemen ontkleurd en de bladeren verslenst waren; in eens sprong zy, opschrikkende omhoog, en gaf haer verlangen te kennen, terstond te vertrekken.
| |
| |
Onthutst en verlegen, had Evert gevraegd of hy haer naer den Beukberg mogt vergezellen; en met een stillen glimlach van toestemming, had het meisje wederom plaets genomen op de stippelslêe.
Bierinck had zyne schaelsen aengebonden, om den overtogt zoo veel mogelyk te bespoedigen.
De sneeuw had opgehouden te vallen, en de nevel was opgeklaerd; ook het gelaet der Bloem, hetwelk niet langer dan een half uer geleden, zoo bang en beneveld was, scheen op dit oogenblik, op te helderen met het weder. Haer hart klopte wederom vry, en er kwam een onbedwongen lach op hare lippen, toen zy de eikenstammen voorby gleed, welke haer, kort geleden, zoo bang hadden gemaekt.
Weldra zag zy, door de avondschemering, de witte muren van den Beukberg, en verzocht Evert een oogenblik stil te houden.
- Evert! zeide zy zacht, nadat zy was opgestaen, terwyl zy de hand van den jongeling in de hare drukte. Evert! herhaelde zy.
- Coba! zeide stil de jongeling, verlegen naer den grond ziende.
Er volgde een oogenblik van stilzwygen, welke de wederzydsche verlegenheid niet durfde breken.
- Evert, hernam de Bloem, zonder u had ik dezen nacht den dood gevonden op het ys.
- Ik zal er den hemel eeuwig dankbaer voor zyn! antwoordde de jongeling, dat ik.....
| |
| |
- Nooit zal ik vergeten, zeide het meisje, de hand van haren ouden makker vaster drukkende, wat gy heden voor my gedaen hebt.
- Hetgeen ik dezen avond heb kunnen doen, maekt my zoo gelukkig! antwoordde de jongeling.
Na eene poos stilzwygen, hernam de Bloem met bevende stem:
- Evert, die krans, welken ik in uwe wooning, onder het kruisbeeld gezien heb?....
- Is de lykkrans van het graf myns vaders, onderbrak haer de jongeling.
- Welken Coba's handen gevlochten hebben..... zeide het meisje.
- Ja; het was daerom dat ik denzelven, als eene herinnering mede nam, en als een heiligdom bewaerde..... O, zeg my, heb ik kwalyk gedaen?....
- Neen, neen! antwoordde het meisje; ik was dan toch niet geheel door u vergeten?
- Vergeten! zuchtte hy; o, indien gy wist wat ik geleden heb, omdat het niet in myne magt was, u te vergeten?
- Arme jongen! zeide het meisje stil, hare tranen afdroogende.
- Herinnert gy u den dag, hernam Bierinck, dat uw oom my uit het ouderlyk huis wegjoeg?
- Heyman is vreemd aen die wreedaerdige handelwyze, antwoordde Coba, treurig met het hoofd schuddende.
- Rig Stengel?
| |
| |
Zy knikte toestemmend ‘ja.’
- Rig Stengel! herhaelde Evert op bitteren toon, dan was hy het ook, en niet uw oom, die my eens van het feest op den Beukberg weg joeg?.... En dan waert gy het ook niet, Coba, die my door uwen meesterknecht, uwe geschenken terug vroegt, en my verboodt, voortaen aen u nog te denken?
- Ach, kunt gy dat gelooven? weende zy, haer aengezigt achter hare handen verbergende; hoe zoude ik dat kunnen gedaen hebben?
- Zoodat wy beiden zyn misleid geworden door een boosaerdigen list? vroeg Evert.
- Door Rig Stengel, was het antwoord.
- Rig Stengel! riep de jongeling; o, ik heb het altyd gedacht.... Dat is dan de belooning, voor al de weldaden, waermede ik zyne moeder overlaedde!
- Evert, beklaeg u niet over het gegeven brood; heb geen spyt dat gy aen eene ongelukkige eene plaets by uw vuer afstond, zeide het meisje, hare oogen ten hemel slaende.
- Gy hebt gelyk! antwoordde de jongeling; want zonder die arme vrouw had ik misschien de hoop uit myn hart zien verbannen; zonder haer had ik misschien dien lykkrans niet zoo zorgvuldig bewaerd, en.....
- En, vervolgde Coba, hem een onbeschryfelyken blik toewerpende; zonder dien lykkrans, Evert, had ik u heden gewis niet durven zeggen, wat my zoo langen tyd op het hart lag.
| |
| |
De jongeling knikte toestemmend met het hoofd, terwyl hy den liefdevollen blik van het meisje opving.
- O, zoude die goede, arme vrouw de waerheid gezegd hebben, toen zy my zoo dikwyls herhaelde, dat ik nog wel eens gelukkig zoude zyn? vroeg Evert, terwyl hy zyne twee handen in een sloeg, en zyne oogen smeekend omhoog hief.
- Gelukkig! zeide het meisje op eenen toon die een zekeren twyfel aenduidde; en tegelykertyd wierp zy haer oog in de rigting van den Beukberg, als huisde dáér iemand, die dat woord uit Evert's levensboek zoude wegschrabben.
Evert vatte haer denkbeeld, en zeide:
- En ben ik niet reeds gelukkig, Coba, u te zien, te spreken, na u op het ys gered te hebben? Ben ik niet reeds gelukkig genoeg, na zoo lange verwydering, u te hooren vragen: ‘of ik u dan niet vergeten had?’
- En wat zeide moeder Stengel nog meer? vroeg het meisje met hare naïve stem.
- Dat God, om iemand gelukkig te maken, niet veel noodig heeft; dat een verslenst boomblad genoeg is.
- De lykkrans! zeide Coba stil, als getroffen over die oplossing.
- Nog heeft zy my gezegd, ging Evert voort; doch neen, ik mag u niet herhalen, wat my myne oude gezellin somtyds zegt.
- Is het een ongeluk? vroeg de Bloem bekommerd.
Evert schudde, ‘neen.’
- Zeg dan....
| |
| |
- Dat de Bloem van den Beukberg nooit de vrouw zal worden....
- Van Rig Stengel? vroeg Coba, onderbrekend.
- Dat zeide zy; antwoordde de jongeling.
- Neen! riep het meisje, nooit zal Coba de vrouw worden van hem, wien zy nooit bemind heeft! - en stil en verlegen liet zy er op volgen - aen u, Evert, gaf ik immers eens den ring, welken.....
De jongeling konde niet antwoorden; zyn hart was te vol, en terwyl er een diepe zucht uit zyne borst opsteeg, zakte hy neder op zyne kniën, voor het meisje, dat op de stippelsleê zat, en haer hoofd in hare handen geborgen hield.
Gedurende eenige oogenblikken, bleven beiden in die houding en hernamen toen hun gesprek, met die ongekunstelde eenvoudigheid en zedige vryheid, waeraen hunne harten voorheen gewoon waren. Wat hadden zy elkander niet te zeggen, na een afscheid, hetwelk de omstandigheden zoo wreedaerdig lang gerekt hadden? Wat was er in dien tyd al niet omgegaen, hetwelk zy elkander moesten mededeelen? Hoe veel viel er niet te beslissen, en welke voorzorgen had men niet te overleggen, tegen al de moeijelykheden, welke er van alle kanten konden opryzen?
Met tegenzin hadden de jonge lieden eindelyk hunnen weg op het besneeuwde yspad hernomen, en kwamen weldra aen den voet van den Beukberg. Terwyl de Bloem, hare schaetsen aen de hand dragende, de helling opklom, en Evert, met zyne stippelsleê, in eene tegenovergestelde rigting ver- | |
| |
dween, kwam Rig Stengel uit het dorp naer huis terug.
Op dat oogenblik, herinnerde hy zich de bedreiging, welke hy na den meinacht, van het verloopen jaer gedaen had, en terwyl zyn oog een bliksem wierp naer de kleine slede, die daer heêndreef, zwoer hy andermael dezelve te zullen uitvoeren....
Zoo lang het dorp, dorp was, heugde het niemand, dat er een nieuws met meer spoed in de buerten was rondgeloopen, dan ditmael, hetgeen er op den besneeuwden Bloemvyver was voorgevallen.
Daer de spinningen, by den voortdurenden winter sterk bezocht werden, was de gebeurtenis op het ys, het onderwerp van alle gesprekken.
Voorheen, toen Evert nog den rooden tabaksbuil aen zyne vest had hangen, en nog uit de meerschuimen pyp met zilveren beslag rookte, was de geest, die in de spinningen heerschte, niet gunstig aen de betrekkingen van den armen Bierinck, met de weelderige Bloem van den Beukberg. Thans waren de gemoederen geheel omgekeerd: de genegenheid, welke de goede Coba, het medelyden hetwelk de brave Bierinck inboezemde, en de afkeer, welken allen gevoelden voor den boosaerdigen Stengel, hadden deze omkeering bewerkt.
|
|