Logo DBNL
De wolfjager. Deel 1 (1860)

De wolfjager. Deel 1

(1860)–August Snieders–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

IV.

Na die uitweiding, keeren wy naer de hut aen den boschrand terug: onze lezers kennen nu de voornaemste persoonaedjes dezer geschiedenis, en weten tevens om welke reden wy Nicolaes Cuyl, in de eenzame en uitgestrekte heide der Kempen, aentreffen.

De jongeling sliep nog altyd in den hoek van den haerd; nog altyd stond Arend Bout op eenige stappen van hem - trouwe en immer wakende schildwacht!

De morgenzon was aengebroken; een twyfelachtig licht verspreidde zich in de hut; de Wolfjager berekende dat het acht uren wezen moest, en in dergelyke berekening miste hy zelden eene minuet. Hy opende andermael de deur en luis-

terde; plotseling stiet hy den wolvenpels, die zyne ooren bedekte ter zyde, en leende het oor naer een dof gedruisch dat in de verte opsteeg:

‘Dat gerucht.....’ mompelde Bout en luisterde andermael ‘ik bedrieg my niet; het is een ruitertroep, welke de hut nadert. Binnen een kwartier zullen zy hier zyn.’

Arend keerde in de hut terug.

‘Hola, edele heer!’ riep hy met eene forsche stem.

Cuyl sprong regt.

‘De bende nadert.’

‘Het zy zoo’ zeide de edelman ‘wy zullen vertrekken.’

‘Onmogelyk, zy zitten ons te digt op de hielen.’

Hannibal kwam uit zyne warme en broeijende wolvenpelsen gekropen, en voegde zich by zyne reisgenooten.

De Wolfjager beklom de ladder, welke naer den hooizolder geleidde, stiet het dakvenster open en staerde over het eindelooze sneeuwveld, dat nog met eene flauwe schemering bedekt was. Hy luisterde op nieuw:

‘Zy naderen!’ hervatte de gids. ‘Kom op, edele heer, en overtuig u zelf.’

Boven gekomen staerde de edelman in de aengewezene rigting, doch, hoewel hy zeer duidelyk het gedruisch van den hoefslag waernam, onderscheidde hy nog niets dat op eenen ruitertroep geleek. Hy zag niets dan hooge boomen, met het

sneeuwkleed omhangen of hongerige kraeijen, welke over dat Siberische winterveld heendreven. Eindelyk rustte zyn oog op eene zwarte massa, welke inderdaed langzaem over de vlakte heenschoof en zich allengs al duidelyker liet opmerken. Toen de bende goed in het gezigt was, zeide Bout:

‘Zy is voor het minste dertig man sterk. Ziet gy dien ruiter links van den troep, die half slapend op zyn bruin paerd schynt te hangen? Dat is don Velasquez.’

‘Gy heb het oog van eenen arend, Bout! De troep schynt lustig te zyn, te oordeelen naer de onstuimige gebaren van dezen en het schaterlagchen der anderen.’

‘Inderdaed! De manschappen hebben waerschynlyk te Herenthals rust-uer gehouden, en zich aen den wyn en het keurige gerstenbier wel gedaen. Welnu, des te beter; dat zal ons ontslaen van een al te langdradig bezoek.’

Bout ging naer beneden.

‘Wat is uw voornemen, Arend?’ hervatte de jongeling.

‘Blyf, edele heer en laet de ongenoodigde gasten ongemerkt voorby trekken.’

De Wolfjager sloot de deuren en het kleine venster, ruimde alles uit den weg wat het verblyf van iemand vreemds in de hut kon doen vermoeden; doofde in den haerd de laetste vuervonken uit, en legde twee takjes gedroogden palm

kruiselings op de tafel. Dan klom hy snel naer boven, trok de ladder omhoog en liet de zolderluik toevallen.

De ruitertroep was nog slechts op geringen afstand van de hut verwyderd. De paerden stapten moedig door de sneeuw, al bewees de zware damp, dien zy van zich gaven en van tyd tot tyd uit de breede neusgaten bliezen, dat zy het moeijelyk hadden. De ruiters, warm in hunne mantels gewikkeld, klapten, schaterden, lachten, of vloekten op de helsche sneeuw, de nypende koude en het duivelsche land in het algemeen. Het waren Spaensche en Waelsche krygsknechten, en Arend Bout had den bal niet misgeslagen, toen hy zeide, dat zy zich aen den wyn en het gerstenbier hadden wel gedaen: de drank had by eenigen, en zelfs by het opperhoofd, de tong ofwel uitnemend losgemaekt, ofwel met verlamming geslagen. Voor hen uit stapte een tenger mannetje, met rood pinhair en onder wiens lange wenkbrauwen een paer schelmsche oogen vonkelden. Het was Claes-Arië, de gids, de eigenaer der hut aen den boschkant. Hy luisterde niet naer het gevloek en getier, dat achter hem opsteeg en ging, de handen in de broekzakken en met vasten stap voort, als was hy gewoon zulk een glibberigen weg te betreden en in zulk woest gezelschap te leven.

‘By mynen patroon!’ riep een der ruiters in gebroken Neêrduitsch, zoodra hy de hut bemerkte; ‘laet ons dat

hok in brand steken en onze verkleumde vingers een oogenblik aen het vreugdevuer warmen!’

Hannibal werd, by het hooren van die woorden, bleek als een lykdoek; hy sidderde niet van koude, maer van louteren schrik. Het was inderdaed ook geen streelend vooruitzigt om levend geroosterd te worden! De staljongen zag beurtelings naer zynen meester en naer den Wolfjager; doch geen van beiden scheen acht op die pogchery te slaen en zy deden zelfs alsof de bedreiging hun niet aenging.

De woorden van den ruiter, welke spoedig in den troep vertaeld werden, waren niettemin welkom en zy werden met een luid gelach onthaeld. De lont vonkte reeds; doch het gebiedende woord van een Spaenschen ruiter, die naest don Velasquez reed, deed het vuer weêr uitdooven.

‘Laet ze dat kot maer ten vure doemen, Baldès!’ mompelde don Velasquez, met eene stotterende tong en een half gesloten oog, hetgeen genoegzaem bewees, dat by hem de roes op verre na niet voorby was; integendeel, de Spanjaerd scheen nog smoordronken te zyn.

‘Wy zyn niet op brandschatting, kommandant!’ gaf de aengesprokene ten antwoord, op eenen toon die iedereen moest overtuigen, dat deze krygsman ten minste het bewustzyn van zynen pligt had.

Men hield voor de hut stil. De gids opende de deur;

eenige der ruiters welke afgestegen waren volgden hem, in de hoop van ten minste hunne bibberende ledematen door een goed vuer te verwarmen.

‘Eene ledige kluis!’ mompelde de eene ruiter.

‘Ha! de vogels zyn weg gevlogen!’ tierde de tweede.

‘Geen sprankel vuer!’ bulderde de derde.

‘Geen slok wyn!’ klonk eene vierde stem.

‘Peis! myneheeren’ zeide de gids ‘gy zyt hier in myn huis!’ en toen zyn scherp oog het teeken der palmtakjes op de tafel gezien had - het teeken, dat de Wolfjager ter plaetse was en op dat oogenblik eene andere zaek diende dan hy - wendde hy zich om en riep de ruiters toe: ‘Gy ziet, myneheeren, dat hier weinig vet te schuimen is en het beter ware ons voort te spoeden, ten einde des te eer goeden sier te kunnen maken in het vrolyke Lier.’

‘De heiboef heeft gelyk!’ schreeuwde de eerste ruiter.

‘Neen, by Sint Polycarpus, myn patroon!’ riep een tweede ‘ik wil drank en vuer hebben, of ik zal dien schurk van een' sneeuwtrapper in zyne eigene deur opknoopen.’

Een gedruisch van verwarde stemmen deed zich buiten de hut op. Ruiters en gids snelden de deur uit; een der Spanjaerden had een ligt gehinnik in het ledige huis meenen te hooren; zyn scherp oor had welhaest de plaets geraden van waer dat geluid kwam. Een kreet van verwondering

ontsnapte aen zynen mond, toen hy in den stal een overheerlyk zwart paerd bemerkte. Muro schudde de manen, stak fier den slanken kop in de hoogte, weidde zyn brandend oog over de groep paerden heen, en scheen hinnikend zyne natuergenooten te groeten.

Don Velasquez bereed een ellendig, mager en afgemat ros, inderdaed eenen zoo trotschen hidalgo onwaerdig; zyn besluit was ook spoedig genomen. Hy steeg van zyn paerd en het rapier trekkende, zeide hy gebiedend:

‘Aen my die buit, en van wien dat paerd ook wezen moge, ik beschouw het als het myne. Zael op, Fernando’ riep hy eenen zyner knechten toe. ‘Indien de eigenaer zich in deze krocht bevindt, dan daeg ik hem uit my dezen eigendom te komen betwisten.’

Niemand verscheen; geene stem klonk zelfs ten antwoord.

Het bevel van don Velasquez werd met spoed ten uitvoer gebragt, en nadat Arabella als eene nietsdeugende pry afgekeurd en der verwisseling niet waerdig aenzien werd, besteeg de Spanjaerd, niet zonder moeite, den van ongeduld trappelenden Muro. Hy scheen het te voelen - de fiere draver, dat het zyn meester niet was die den toom hield!

De gids stond te beven als een riet; men wilde van hem weten wien dit paerd behoorde; meer dan tienmael had de dolk van dezen of genen ruiter boven zyn hoofd geflikkerd

en was hem het woord ‘verrader’ dreigend in de ooren geblazen. De ongelukkige verzekerde, dat hy niet wist waeraen hy de tegenwoordigheid van dat vorstelyke paerd in de armoedige stalling moest toeschryven, en bood aen de gansche hut te doorzoeken, ten einde, zoo mogelyk, het raedsel op te lossen. Liever leverde hy dan toch zynen kameraed den Wolfjager, en de mannen die deze vergezelde in handen, dan er zelf zyne huid by in te schieten.

‘Ja, komaen, de hut doorzocht!’ riepen twintig stemmen te gelyk.

Aen dat voornemen ware zonder twyfel gevolg gegeven, zoo de stem van don Velasquez den aftogt niet bevolen hadde. Wat gaf het hem wien dat paerd toehoorde? Hy had het in eigendom genomen, en toen hy den eigenaer uitdaegde hem dezen te komen betwisten, had die zelfs den moed niet gehad voor hem op te treden.

Met tegenzin stegen de ruiters weêr te paerd.

‘Werp nu de lont maer in de krocht!’ riep don Velasquez uit, terwyl hy zich aen het hoofd van den troep plaetste, eene vergunning, welke door den woesten hoop met uitbundig gejuich werd onthaeld.

De gids wilde er zich tegen verzetten; hy bad, smeekte, dreigde zelfs; doch de Spaensche bevelhebber zat hem gedurig met de punt des degens in de lenden; hy dwong hem den

mageren ruin te bestygen en, zonder omzien, voorop te ryden. Een der knechten wierp de vonkende lont in het drooge stroo der stalling. Men hoopte welhaest het groote vuerwerk te kunnen bewonderen; hetwelk, in het midden van dat uitgestrekte sneeuwveld, een heerlyk gezigt moest opleveren.

Het gesprek der ruiterbende was gedeeltelyk tot op den hooizolder doorgedrongen. Bout had, met de oogen, herhaelde malen den edelman ondervraegd; doch deze bleef rustig. Toen Cuyl de bedreiging tegen den gids hoorde, wilde hy naer beneden gaen; doch nu op zyne beurt bleef de jager kalm en had den jongeling gerust gesteld. Bout had vast beraden zyn roer aen den schouder geplaelst, toen don Velasquez den diefstal pleegde; doch de jongeling had het wapen afgeweerd. Cuyl scheen zeker te zyn van 't geen hy beraemd had. Hannibal deelde niet in de kalmte zyner reisgezellen; tranen liepen hem over de wangen en zyne magere handen werden tot vuisten genepen, toen hy dien dronken Spanjaerd het paerd zyns meesters bestygen zag. Hy wenschte eenen oogenblik, uit den grond zyns harten, dat de Wolfjager vuer hadde gegeven en den bevelhebber als eene erwt naer beneden hadde doen rollen. Nadat de lont in de vlambare stoffe was geworpen, rukte Bout de luik open, sprong naer beneden, en terwyl de Spanjaerds dachten dat het vuer broeide, werd het integendeel onder den voet des Wolfjagers uitgedoofd.

De bende verwyderde zich.

‘Wat nu?’ zeide Bout bedenkelyk tot Cuyl, die, even als Hannibal, de schuilplaets verlaten had.

‘Ik moet myn paerd terug hebben!’ gaf de jongeling ten antwoord.

‘Dat is te laet; gy hebt belet dat ik u de gelegenheid gave....’

‘Geleid my langs eenen zyweg, opdat ik de bende op het vlakke veld weêr ontmoete.’

‘Dat is zeer goed mogelyk; de weg maekt een aenzienlyken draei, en aen gene zyde van het bosch strekt zich de heide uit.’

‘Op weg dan!’

‘Wat denkt gy te beginnen?’ waegde de Wolfjager in het midden te brengen.

‘Gy zult het zien. Tot straks, Hannibal!’ riep Cuyl den bevenden staljongen toe, die ditmael wel twee gulden had willen geven, om te weten wat er toch zou gebeuren.

Cuyl en Bout stapten het bosch in. De weg was uiterst moeijelyk; de grond was heuvelachtig en daerenboven met sneeuw bedekt; het kreupelhout was door ys omschorst en wild in-een gegroeid: het maekte, om zoo te zeggen, een grof en fantastisch weefsel uit, hetwelk de kolossale eiken- en beukenstammen aen elkander verbond. Een flauwe strael

der winterzon verlevendigde dat uitgestrekte, met bont- en kristalwerk versierde, tooverpaleis.

Bout kronkelde als eene slang door takken en struiken: men zag dat hy gewoon was om met de moeijelykheden, welke het bosch opleverde, te worstelen; Cuyl had integendeel veel moeite om hem te volgen. Niettemin, na verloop van een half uer, bevonden zy zich op geruimen afstand voor de bende en op den rand van het bosch.

‘Laet ons hier de ruiters afwachten!’ zeide Cuyl.

‘Ik ben gereed, edele heer!’ antwoordde de Wolfjager, en nam zyn roer van den schouder.

‘Wat is uw voornemen?’ hervatte de edelman, toen hy die beweging zag. ‘Wilt gy den stryd tegen dertig ruiters aenvangen, enkel om my Muro te doen weêr geven?’

‘Ieder schot is een man minder!’ verzekerde Bout.

‘Ik twyfel er geenen oogenblik aen; maer in myn oog heeft het menschenbloed meer waerde.’

‘Bah! het zyn immers maer Spanjolen!’ liet de Wolfjager er met verachting op volgen.

‘Gy zyt geen vriend van Spanje, naer het my toeschynt, Bout?’

‘Evenmin als gy, edele heer.’

De jongeling glimlachte.

‘De stryd is onevenredig, myn goede Arend’ hervatte

Cuyl ‘en hoeveel moed gy ook bezitten moogt, wy zouden ten laetste gedwongen zyn het onderspit te delven.’

‘Ik weet het.’

‘En waerom wildet gy dan den stryd aengaen?’

‘Die waegt, wint!’

‘Wonderlyk.... Neen, neen, geen bloed, Bout; wy zyn hier gekomen om te lagchen.’

‘Om te lagchen?’ onderbrak de Wolfjager ongeloovig. ‘Ik begryp er geene letter van!’

‘Hebt gy nooit, by voorbeeld in de Goude bloeme Camer te Antwerpen, een vrolyk esbattement zien spelen?’

‘By den nikker! ik geloof het wel.’

‘Welnu, verbeeld u dat gy hier in de komediezael zit, dat dit open plein de planken zyn, dat don Velasquez en Muro de twee hoofdrollen vervullen, en eindelyk dat ik de facteur ben - en gy zult een esbattement zien, dat u meer genoegen zal geven dan dat in de Goude bloeme Camer.’

‘Gy zyt vermakelyk met uwe geheimzinnige tael.’

‘Mistrouwt gy den goeden uitslag?’

‘Wy zullen zien.’

‘Pas op, Bout, de kluchtspelers naderen het tooneel. Zet u wat ter zyde, achter den boomstam.... zoo.... Let goed op.... Stil, terwyl de gordyn wordt opgetrokken zal ik een liedje zingen, dat het orkest moet vervangen.’

De bende was nog eenige honderde voetstappen van den boschrand verwyderd.

Cuyl stond, even als Bout, achter een zwaren eikenstam verborgen. De laetste kon kop noch staert krygen aen die dwaesheid, zoo als hy al die beweging noemde en, regt-uit gesproken, hy had gedacht dat zyn reisgezel een ernstiger man was. Uit voorzigtigheid hield hy zich dan ook maer gereed om, in geval het esbattement mogt mislukken, hetzelve door zyn wapen in een bloedig drama te veranderen.

Toen de ruiterbende, tot op den bovengemelden afstand genaderd was, begon de edelman inderdaed te zingen:

 
Bistu een crigher, oft bistu een boer1
 
Hoe siedi wt uwer cappen so suer?

De mannelyke stem klonk helder en schoon over de besneeuwde vlakte. Zy scheen Muro's gehoor te treffen; want eensklaps spitste het paerd de ooren; zyne oogen fonkelden al twee vuerkolen; het blies brieschend twee rookwolken uit de neusgaten; het hief de voorpooten hooger op en sloeg ze ongeduldig in de sneeuw neêr. Men zag gemakkelyk, dat de ruiter het moeijelyker dan te voren beteugelen kon.

De zanger ging voort en zong geheel het kouplet; doch vóór dat hy het nog geëindigd had, rekte Muro den slanken nek, stak den kop in de hoogte en hinnikte zoo bly en zoo schel, alsof hy de stem van den zanger wilde beantwoorden. Dan sprong het paerd eensklaps ter zyde, als wilde het naer den kant snellen van waer het gezang kwam; doch don Velasquez rukte het dier weêr in de baen. De ruiter vertoornde zich; de dronkenschap deed hem baldadig worden. Hy wilde het onstuimige dier met geweld beteugelen; maer nu steigerde Muro zoo hoog, alsof hy regt naer de wolken wilde vliegen; hy schokte zynen dronken beryder op en neêr, als ware hy een haverzak geweest. Nog een sprong - don Velasquez verloor het evenwigt, en daer bolde en tuimelde hy, met de beenen in de hoogte, in de sneeuw neêr.

‘Vrolyk, vrolyk, inderdaed!’ riep Arend Bout, luidkeels lagchend.

Muro gevoelde zich vry en rende hinnikend, als riep het edele dier zynen meester, de vlakte over, terwyl de ruiterbende halt hield en eenigen van hunne paerden sprongen, om den kommandant, die in de sneeuw lag te spartelen, weêr op de beenen te helpen.

‘Muro, Muro!’ riep de edelman, en terwyl hy den Wolfjager gebood zich weg te maken en hem aen de hut te wachten, ylde hy zyn trouwen draver te gemoet, wipte als een bliksem

in den zadel en met den hoed wuivende, riep Cuyl den tierenden en vloekenden Spanjaerd, uitdagend toe: par flammes et par feu! par flammes et par feu!1

‘Nicolaï Cuyli!’ bulderde de overste.

‘Don Velasquez, myn paerd heeft u eenen slag op de andere kaek toegebragt.’

Eenige ruiters dreven hunne paerden aen; doch het eene ros zakte diep in de sneeuw; het andere rolde met zynen ruiter op den grond, terwyl Muro over de vlakte heenschoof even als een der wilde paerden welke Mazeppa tot stoet dienden. Toen Cuyl langs den boom kwam waer de Wolfjager stond, riep deze:

‘Bravo, bravissimo! heerlyk gespeeld!’

Het zoo gezegde esbattement zou echter voor Arend Bout slecht hebben kunnen afloopen; de ruiters kregen hem in het oog en uit vier of vyf bussen werden hem de schuifelende kogels om de ooren geblazen - alsof dat andere deel van het auditorium het esbattement, hetwelk Arend zoo geestig had gevonden, integendeel wilde fluiten.

De schaterlach van den Wolfjager klonk als die eens dui-

vels den Spanjaerd in de ooren; uitdagend verscheen Bout zelfs een oogenblik in de vlakte.

‘Dood aen dien weerwolf!’ klonken meer dan tien stemmen, en nieuwe ruiters waegden zich op den verraderlyken grond, om tot aen den boschrand te komen. Toen zy dezen bereikten, was Bout in het digte kreupelbosch verdwenen. Cuyl had zonder toeval de hut bereikt, en ook Hannibal zat reeds meer dan een half uer in den zadel. Er was op dat oogenblik geen tyd om te lagchen. Arend luisterde en maekte de reizigers aendachtig op een doffen hoefslag die allengs al meer naderde.

‘Men komt terug!’ riep hy den edelman toe. ‘Sla het boschpad in, en wacht my aen het steenen kruis, dat gy op een uer afstand van hier zult vinden!’

‘Maer gy dan?’ onderbrak de edelman.

‘Wees niet bekommerd om my; ik moet het esbattement tot het einde toe naerzien.’

De twee ruiters reden het aengewezen pad in; Arabella scheen nieuwe krachten te hebben ingezameld en volgde trouw haren makker. De Wolfjager verdween op eenigen afstand van de hut, in het bosch. Cuyl en Hannibal waren uit het gezigt verdwenen. De hoefslag der paerden kwam allengs al nader, en weldra hielden een tiental ruiters voor de hut stil.

Een woest gehuil klonk tot op de plaets waer Bout tegen

eenen boomstam leunde. Het doel der Spanjaerds was voor den Wolfjager weldra geen geheim meer; eene dikke rookwolk en eene lichtlaeije vlam verhieven zich boven het dak; het vuer spreidde een purper-rooden gloed over het sneeuwveld heen.

‘De lafaerds!’ mompelde Bout en zyne vuist klemde zich vaster om het wapen. Gansch de hut was welhaest één enkele vuerklomp, waeruit gloeijende vonken knetterend opstegen, terwyl van tyd tot tyd een der balken, met een dof gekraek, naer beneden stortte. Het huis van Claes-Arië lag welhaest ten gronde: een vale stinkende rook, met gloeijende strepen doorregen, dreef in dikke wolken over de vlakte heen en verborg soms voor Bout's oogen het overschot van het gebouw.

Eindelyk werd de rook blauwer en dunner, en een zwart geraemte van balken verhief zich nog boven de vonkende puinen.

De Spanjaerds toefden geruimen tyd aen het afgebrande huis; eindelyk stegen zy weêr te paerd en reeds waren zy verre uit het gezigt verdwenen, toen Bout uit de diepe gedachte, waerin hy verzonken was, ontwaekte en onwillekeurig zyne schreden naer de puinen rigtte.

Waerom staet hy plotseling stil en ontsnapt een akelige kreet aen zynen mond? Waerom overdekt eene doodelyke

bleekte zyn mannelyk gelaet en schudt hy krampachtig zyn geweer?..... Aen den tak van den geblakerden boom, die voor de hut staet, hangt stokstyf een menschelyk wezen, en de Wolfjager heeft den armen gids herkend..... Het was die ellendelingen dan niet genoeg, den eigendom vernield te hebben - zy hadden zich nog door een laffen moord, op eenen weêrlooze gepleegd, willen wreken. Daerom juichten de schurken dan zoo dolzinnig rond die brandende wooning; daerom verwyderden zy zich zoo luidruchtig, als waren zy trotsch op hunnen behaelden zegeprael!

De gids was reeds dood; op zyne borst had men een stuk papier gehecht en er met eenen houtskool opgeschreven: ‘zoo straft men verraders.’ Wat verradery had Claes-Arië gepleegd? Dat wist de Wolfjager niet; dat hy bekwaem was om Geus en Spanjaerd, in een en hetzelfde oogenblik te verraden, daervan was Bout innig overtuigd. Echter was het al te erg iemand zoo onverwachts de eeuwigheid in te slingeren, zonder hem zelfs den tyd te laten zyn confiteor uit te spreken, te meer als men, gelyk Claes-Arië, niet altyd de ordonnantiën en plakkaerten des konings in eere had gehouden.

Bout had eenen traen in de oogen; want onder de uiterlyke ruwe korst lag er by hem eene edele ziel. In dat oogenblik kon hy niets doen dan voor de ziel van den ongelukkige bidden: want het lyk eens gehangenen aenraken - daer tegen

verzette zich het bygeloof, waervan de Wolfjager zoo min vry te spreken was als de overige Kempenaers van dien tyd. Bout maekte tot driemael toe het kruisteeken over den doode, ten einde hem van den nikker te vrywaren, en het hart met weedom, maer ook met haet jegens de plegers dier gruweldaed vervuld, verliet hy de akelige plaets om zich naer het steenen kruis te begeven.

De raven en kraeijen stegen klapwiekend uit het besneeuwde bosch op, en dreven welhaest in zwermen over de zwarte plek, welke het afgebrande huis in het midden der witte vlakte afteekende. ‘Straks welligt’ zoo dacht Bout ‘zal de wolf insgelyks, verlokt door den reuk, het bosch verlaten om zich op Claes-Arië te vergasten; en, wie weet of zyn gebeente nog wel op gewyden grond zal rusten?’

De twee reizigers bevonden zich ter bestemde plaetse; Hannibal had een onverzaedbaren lust om over het gespeelde esbattement te lagchen, te meer omdat alle gevaer nu voorby was. Cuyl zelf scheen in goede stemming - Bout alleen was somber, ingetogen, en nadat hy den edelman zeer laconisch gevraegd had, waerheen de reis zich eigenlyk rigtte en deze even laconisch had geantwoord: ‘naer het Godshuis van Postel’ hing Arend het roer op den schouder, en stapte voor de paerden uit.

‘En welk is de uitslag geweest van de terugkomst der

bende?’ vroeg Cuyl, na eene geruime poos het stilzwygen te hebben in acht genomen.

‘De hut ligt in puin en asch.’

‘Die ellendelingen!’

‘En het lyk van Claes-Arië hangt gevoelloos aen den tak van eenen eikenboom.’

‘Dat is eerloos!’ riep de edelman driftig uit, en hield plotseling de teugels van zynen draver in. ‘Bout, wy hadden dien ongelukkige ten koste van ons bloed moeten verdedigen.’

‘Gedane zaken hebben geenen keer.’

‘Was don Velasquez daer?’

‘Waerom?’

‘Omdat ik terug zou willen keeren en hem rekening vragen over die laffe daed.’

‘Hy was er niet....’ zeide de Wolfjager peinzend. ‘Voorwaerts, edele heer! Wy moeten die twee misdaden op de algemeene rekening schryven, die, God geve het, in de toekomst zal vereffend worden.’

‘Ja, dat geve God!’

De edelman werd even als de Wolfjager nadenkend; meer dan eens had de eerste den laetste eene vraeg willen doen; doch hy eerbiedigde het stilzwygen van Bout, wiens gedachte zonder twyfel rond het lyk van den armen Claes-Arië dreven.

De woeste en onbebouwde vlakte verdween; de weg liep door overschoone gedeelten van het Grootenhouts-bosch en langs welbebouwde landeryen; hier en daer lag eene eenzame hoeve, rond dewelke niets scheen te leven dan een waekzame bandhond. Eensklaps schoot er eene ranke ree uit de nabyheid van den weg op, en de vlugtelinge uit de vorstelyke warande rende de vlakte in.

‘Fyn wild, Bout!’ had de edelman geroepen.

De Wolfjager glimlachte, doch nam het roer niet van den schouder. Hy wees op den paelsteen, welke langs den weg stond en zeide: ‘Wy zyn op de vorstelyke jagt, en wie stroopt heeft kans, volgens edict en ordonnantie, naer de galeijen gezonden te worden.1’

Een schuchtere haes sprong byna onder de hoeven der paerden uit; konynen vlugtten door het krakende elzenhout;

eene vlugt wilde ganzen dreef kwakend over den beysden vischvyver; de ysvogel scheerde langs het dorre riet en lis.

‘Eene ryke jagt, Bout!’ hervatte Cuyl andermael.

‘De schoonste jagt die er in de Nederlanden bestaet, edele heer!’ en die woorden werden op eenen toon uitgesproken, welke genoegzaem aentoonden dat, in het stuk der jagt, Bout in zyn wezenlyk element was.

‘Welk zyn die torens, links van ons, Bout?’ hervatte de edelman.

‘Die van het kasteel der Vryheid.’

‘Een prachtig kasteel, niet waer?’

‘Inderdaed; dank zy der goede koningin Maria van Hongarye1. Vrede zy harer assche’ en Bout ligtte eventjes den wolvenpels op, die zyn hoofd bedekte.

‘Gy spreekt met eerbied van die vorstelyke vrouw, Arend.’

‘Wie zou het niet, edele heer! De Vryheid in het algemeen en Bout in het byzonder, zyn haer ten eeuwigen dage dank schuldig.’

Inderdaed, Turnhout was geene schaduwe meer van 't geen het was onder de regering dezer landvoogdes. Van 1518 tot 1521 heerschte in die stad eene pestilente ziekte, welke, blykens een octrooi, door Karel V den 20 april 1521 verleend, niet minder dan tien of twaelf duizend persoonen wegrukte; in 1548 werd de stad door een geweldigen brand geteisterd, waerdoor deels het raedhuis met drie-en-zestig huizen de prooi der vlammen werden. Kort nadien werd het decreet verleend, waerdoor de Vryheid aen de hoogergemelde koningin werd geschonken, en het is die edele vorstin, welke, zoo als de kronykschryvers1 zeggen, ‘met eene splendide hofhouding’ den behoeftigen ambachtsman deed herleven en den noodlydenden burger verkwikte.

Het kasteel werd vergroot, verfraeid en met vier torens voorzien; het inwendige werd met eene vorstelyke pracht versierd, en bevatte alles wat de weelde en den rykdom van die dagen bedenken kon. Het park, dat zich

aen de westzyde uitstrekte, werd welhaest in een aerdsch paradys herschapen. Kunst en natuer gaven er elkander de hand.

Fonteinen, wier water door onderaerdsche buizen, uit de ten noorden gelegene vennen, werd aengevoerd, schenen in hoogte met het lommerryke geboomte te willen wedyveren, en sprenkelden het water in gezevenkleurde droppelen naer beneden. Bruisend stroomde het voort om langs de geurige bloembedden weg te vloeijen, en allengs een effen spiegel te worden, waerin de marmerbeelden hunne eigene schoonheid schenen te bewonderen. Langzaem en byna onmerkbaer schoof het heldere water onder de neêrhangende en schaduwryke takken voort, slechts gerimpeld door de blanke zwanen, die er majestatisch ronddreven, of door de vorstelyke speelboot, met ryk getooide edelvrouwen en jonkers, welke zich by het vallen des avonds en als de zon haren laetsten purpergloed door de boomen van het park schoot, op den breeden vyver kwamen wiegelen.

In een bosch met hoogstammige boomen, dat zich achter het kasteel uitstrekte, schuilden herten en reeën; in de boomtoppen zong en minde rustig en ongestoord een talloos heir vogelen. De ooijevaer en de fazant bouwden hunne nesten in de warande; honderde kleurige duiven zwierden ongestoord rond haren hoogen toren, een wezenlyk paleis, in welks

onderverdiep pronkende pauwen, kalkoenen, eenden en hoenders hun verblyf hielden.

Regts van den ingang, op het wyde voorplein zaten de edele valken, door hunne rood gepluimde kappen geblind, geduldig te wachten, tot dat het der vorstinne behagen zou hen op hare koninklyke hand te laten rusten; aen de andere zyde hoorde men het gestamp en het gehinnik der paerden - geene strydrossen, neen! edele prachtdravers en ranke telgangers, bestemd om de lieve jonkvrouwen des hofs ter jagt of ter wandeling te dragen.

Slanke hazewinden sprongen en dartelden in kronkelende bogten over het plein; brakken en jagthonden rustten in hunne hokken, naest dewelke de jagtgereedschappen ‘garens, sacken, buydels’ ordelyk ten toon hingen; terwyl in een vertrek van het kasteel de muren overdekt waren met ‘bussen, pistolen, boghen, daggen, jagtmessen’ en wat verder tot het uitoefenen van dat koninklyke vermaek behoorde - en dat alles was doormengd met tropheën, samengesteld uit het gewei van herten, wolf- en vossenkoppen, met schilderingen, welke verschillende jagtvermaken voorstelden. Kortom, men zag genoeg dat de edele koningin eene opregte liefhebster was1,

en zy die uitspanning ook met eene vorstelyke pracht beoefende.

Als het jagtsaisoen aenkwam, was het hof te Brussel welhaest ledig, en Turnhout, Kleyn-Brussel geheeten, zag integendeel al de weelde der hofhouding voor zyn verwonderd oog ontwikkelen. Stoutmoedige en galante ridders, schoone en lieftallige edelvrouwen, jonge en blozende paedjes, onverschrokken pikeurs, valkeniers en jagers, voorgegaen door de landvoogdes, kwamen er hunne pracht ten toon spreiden.

Dan daverde het voorplein onder den hoefslag der paerden, welke hunne ruiters droegen of de staetsie-koetsen voerden; dan, alsof men daer het stof der staetkunde ten eenemale wilde afschudden, hield men vorstelyke feesten, waeraen de edele familiën, welke in de Vryheid woonden: van Leefdael, van Grobbendonck, van Immerseel, van Kinschott en anderen kwamen deelnemen. Geen wonder dat de stad in welvaert verkeerde. Overigens, de poorters werden ryk door den bloei der fabrieken, wier befaemdheid zich meer en meer verbreidde, en die in 1551 nog door nieuwe octrooijen, van wege den keizer, bevoorregt werden.

Ziedaer in het kort de stof waerop de Wolfjager onuitputtelyk scheen te zyn; hy, anders zoo koel, schilderde nu met geestdrift al dien bloei en welvaert zyner geliefde Vryheid af, en betreurde dat zy nu weduwe van al die pracht en dien

luister was. De edelman had aendachtig geluisterd en meer dan eens door nieuwe vragen doen blyken, dat het verhael van Bout hem belang inboezemde.

‘En mag ik nu ook weten, Arend, wat dank gy der vorstelyke vrouwe van Turnhout verschuldigd zyt?’ vroeg Cuyl.

‘Waerom niet? Doch ik moet myne levensgeschiedenis dan wat hooger opvatten.’

Hannibal dreef zyne merrie aen, om des te digter by den Wolfjager te zyn, en geene sylbe van 't geen hy vertellen mogt, te laten ontsnappen.

‘Myn vader’ zeide Bout, ‘was een potbakker, en toen ik een knaep van acht of tien jaren was, wilde hy my zyn ambacht doen aenleeren; doch het walgde my gedurig aen den huiselyken haerd gekluisterd te zyn. Ik drentelde in de straten der Vryheid, om de schoone ridders, edelknapen, de jagers met hunne horens, de valkeniers met hunne gepluimde valken, de knechten met de hazewinden en brakken te zien voorby trekken; ofwel, spottend met de strenge edicten en ordonnantiën ‘op het stuck der jaght’ dwaelde ik in de bosschen rond, ving konynen met buidels, hazen met stroppen, fazanten en patryzen met steekgaren en tirassen. Onaengezien het consistorie van den horen, schond ik de boomen met myne klimsporen en roofde de eijeren, en zoo min het zwanen-nest in het lis en riet, als het nest van de patrys was

voor my geheiligd. Geen strooper was zoo ryk in ‘venezoen’ als de kleine Bout, en hoe scherp de oogen van den warandhoeder en al zyne vorsters ook wezen mogten, konden zy er niet in gelukken den kleinen wilddief op te sporen.’

‘En nu zelfs lost gy geen schot meer op eene ree, die zich tot voor de tromp van uw roer durft wagen!’ merkte Cuyl glimlagchend op.

‘Andere tyden, andere zeden..... De ridders en grooten zyn niet allen even welwillend en meer dan eens, als ik den jagtstoet kwam zien voorby trekken en ik my te veel in denzelven waegde, werd ik door de zweep van den eenen of anderen terug gedreven. Dat stiet my tegen het hoofd en ik voelde, in zulk geval, dat het bloed my in het lyf kookte.

Eens ging de landvoogdes aen de koninginne-hoef ter jagt1. Ik zat op de helling van eenen heuvel om het jagtvermaek naer te zien; ik wilde den valk zien opstygen, neêrvallen en zyne prooi bemagtigen; ik wilde de ryke heeren en vrouwen op hunne fiere paerden over de vlakte zien rennen; ik wilde my verlustigen in het geroep der jagers, in het geschal der horens.

Dat was zeker een zeer onnoozel vermaek, en echter

er was een dier grooten, een knaep van myne jaren, die zulks niet duldde. Hy eischte dat ik de standplaets zou verlaten welke ik bezette; ik weigerde, en toen ik hardnekkig myn arm poorters-regt verdedigde, dreef hy zyn klein en driftig paerd aen, kronkelde my de zweep om de lenden, en ter aerde vallende, kwetste my het dier met den hoef aen het voorhoofd, terwyl de schurk lagchend heenreed, als ware hy voldaen toen hy myn bloed had zien vloeijen..... Van dan af begon ik de edelen met een slecht oog aen te zien.’

Cuyl glimlachte.

‘Het was niet zoo zeer de wonde welke my pyn deed, maer myne eigenliefde, myn hoogmoed was gekwetst. Ik had tegen dien kleinen Spanjaerd willen vechten; ik beken het, ik had in den beginne dorst naer zyn bloed. Hy had echter te veel voordeel op my; doch meer dan eens heeft my echter het denkbeeld gestreeld, dat ik hem ten minste in zyne beenen had kunnen byten! De eerste toorn ging voorby en ik wilde regt vragen aen de landvoogdes zelve. Ten dien einde ging ik acht dagen lang, met de bebloedde windsels om het hoofd, naer de kerk van Vosselaer, waer de edele vrouwe dikwyls kwam bidden1. Eindelyk gelukte het my hare aendacht op te wekken.

‘Mevrouw’ zeide ik ‘mag een groot heer een arm burgers-kind mishandelen, met de zweep slaen en onder den hoef van zyn paerd vertrappen?’

‘In 't geheel niet, myn beste jongen!’ was het antwoord en de landvoogdes, want zy was braef en edelmoedig, stond voor my stil.

‘Welnu, een uwer ryke heeren heeft my aen de koninginne-hoef zóó mishandeld, en als er nog regt in de wereld is, dan vraeg ik dat ik hem op myne beurt den hiel van mynen schoen op zynen voorkop mag zetten.’

‘Pas op, myn goede jongen, gy weet wel dat gy geen edelman van myn huis schaden moogt!’ liet mevrouw er op volgen, en lachte goedwillig met myne stoutheid.

‘Er is regt of er is geen regt?’ hervatte ik.

‘Zeker is er regt’ gaf de koningin, altyd met een zachten glimlach ten antwoord ‘maer gy moet u naer de dingbank wenden.’

‘De dingbank?..... Dat is één pot nat met al die groote heeren.’

‘Ziedaer’ zeide opgeruimd de landvoogdes, zich tot haren hofstoet wendende ‘ziedaer een jongen die inderdaed vry bloed in het lyf heeft’ - en zich weêr tot my keerende, hervatte zy: - ‘en zoudt gy den edelman nog kennen, die u mishandeld heeft?’

‘Zeer goed, mevrouw; laet my maer eens zoeken, dáér, tusschen al die ryke knapen.’

‘Welnu, zoek maer.’

‘Na ieder der aenwezigen van het hoofd tot de voeten bezigtigd te hebben, hield ik eindelyk voor eenen jongen stil, wien het rood der schaemte over de kaken schoot, toen ik hem met de woorden: ‘Dat is de deugniet, mevrouw’ aenwees. De koningin sprak den knaep aen, in eene tael, welke ik niet verstond; hy stamelde eenige uitleggingen; doch ik zag wel dat de vrouwe niet zeer te vreden was over zyne verklaring. Zy greep daerop in hare tesch en reikte my twee blinkende goudstukken toe; doch ik weigerde, zeggende: ‘ik wil geene goud-pleister op de wonde; ik ben geen schooijer!’ De landvoogdes zag my eenen oogenblik met belangstelling aen.

‘Hoe is uw naem?’ vroeg zy.

‘Arend Bout’ zeide ik.

‘Arend?..... Gy hebt den oogslag en de stoutheid van den koning der lucht. Wat deedt gy aen de koninginne-hoef?’

‘Ik kwam het jagtvermaek zien’ antwoordde ik.

‘Gy ziet dan wel gaerne jagtfeesten?’

‘O ja, mevrouw!’ riep ik uit.

‘Wilt gy er in deelen en komen plaets nemen tusschen myne jagtknapen?’ vroeg zy.

‘Van harte gaerne.’

‘Op eene voorwaerde’ en zy stak waerschuwend den wysvinger in de hoogte ‘dat gy uwe wraek tegen dien edelman daer zult vergeten.’

‘Ik aerzelde; doch het offer was te schoon en ik stemde toe. Mevrouw beval my den volgenden dag aen het kasteel te komen, en om het voorval glimlagchend, stapte zy met haren hofstoet de kerk in, terwyl ik als een hazewind regt over het veld heen, naer de wooning myns vaders rende, om hem de blyde tyding te boodschappen. Den volgenden dag was ik in dienst, en ik ben er in gebleven tot dat de edele koningin, met haren broeder, den keizer, naer Spanje vertrok. Zy ruste in vrede!’ en Bout ligtte nogmaels by die woorden zyne vervaerlyke wolvenmuts op.

‘Gy vertelt als een dichter!’ zeide Cuyl op gullen toon. ‘Uwe geschiedenis is inderdaed belangryk, en ik begryp dat gy eene goede herinnering aen de edele vorstin hebt bewaerd.’

De Wolfjager zweeg een oogenblik.

‘Ik ben haer alles verpligt’ hervatte hy peinzend. ‘Jaren zyn er reeds sedert dien voorby gegaen, maer haer beeld staet my nog altyd levendig voor den geest. My dunkt dat ik haer spraekgeluid nog hoor; ik zie nog hoe goedhartig zy glimlachte. Alles maekte een diepen indruk op my, en hoewel ik later, door myn gevaervol en avontuerlyk leven

in de bosschen, wilder en ruwer van inborst ben geworden, blyft de dankbaerheid toch altyd levendig in myn hart.’

‘Zyt gy alleen in de wereld, Bout?’

De Wolfjager schudde het hoofd.

‘Hebt gy eene vrouw?’

‘Niet meer; zy is reeds vele jaren dood.’

‘Kinderen?’

‘Eene dochter.’

‘Dat is een groot geluk voor u.’

‘Zy is zinneloos.’

‘Zinneloos zegt gy?..... Ik beklaeg haer en u.’

Bout stapte weêr even zwygend als des morgens, toen hy van de afgebrande hut kwam, voor de ruiters heen.

‘Arend’ vroeg Cuyl andermael ‘mag ik weten welk de oorzaek is van de zinneloosheid uwer dochter?’

‘Later’ morde Bout.

Eensklaps ligtte hy het hoofd op, en vroeg op eenen geheel anderen toon, 't geen genoegzaem aenduidde dat hy volstrekt van gesprek wilde veranderen:

‘Wilt gy dwars door de Vryheid ryden, edele heer?’

‘Ik verlang zooveel als het mogelyk is, alle onbescheidene oogen te vermyden.’

‘Dan regts ingeslagen.’

De Vryheid verdween welhaest uit het gezigt der reizigers.

De weg werd weêr moeijelyker, ongebaend en slechts schaers ontmoette men er nog eene boerenwooning. Cuyl hervatte het gesprek:

‘Zoo dat uwe Vryheid, sedert het vertrek der genadige vorstin, veel verloren heeft?’

‘Drommels! De tegenwoordige landvoogdes heeft geenen tyd meer om pleiziertogtjes naer onze Kempen te doen.’

‘En echter is Hare Hoogheid eene groote liefhebster van de jagt.’

‘Men zegt het.’

‘Als tienjarig kind volgde zy reeds hare tante, koningin Maria, in de bosschen en velden, en zy moet meer dan eens uwe uitgestrekte vlakten op hare hakenei doorrend hebben. Later, op de groote herten-jagten, heeft zy menig paerd ademloos onder zich doen neêrzygen1, zonder dat zy den moed opgaf om het vlugtende dier te bereiken..... Doch gy hebt gelyk’ ging de edelman op somberen toon voort ‘zy heeft voor het oogenblik ander wild te jagen.....’

‘Wild’ voegde Bout er spottend by ‘dat niet vlugt gelyk de reeën; maer dat staet en de jageres op hare beurt sidderen doet.’

Men bevond zich in de heide, die slechts hier en daer door

eenen mastenboom verlevendigd was. In het midden van een uitgestrekten plas, nu deels door ys bedekt, lag eene erf van eenige roeden groot en welke alleen door eene smalle strook grond met den weg verbonden was. Geheel die erf was met ruwe en spits-uitloopende pallisaden omzet. In het midden derzelve stond eene groep hooge boomen en onder deze een laeg boerenhuis, zeer schilderachtig uit keisteenen gebouwd en met riet gedekt. Veiliger dan daer kon men gewis niet woonen, te meer daer de eenige uitgang aen den weg, door een ruw maer sterk hekken en eene brug, welke langs den binnenkant kon ingetrokken worden, was afgesloten. Indien deze laetste voorzorg genomen werd, was de erf een eiland en het huis eene wezenlyke vesting.

Dit alles was der aendacht van de twee ruiters niet ontgaen; de zware stem van den bandhond op de erf had reeds, toen zy nog op eenigen afstand van de brug verwyderd waren, de aendacht opgewekt.

‘Van wie is deze erf, Bout?’

De Wolfjager ligtte eerbiedig het hairige hoofddeksel op en antwoordde:

‘Edele heer, gy zyt hier aen myne wooning; ik bied er u de gastvryheid aen.’

‘Ik aenvaerd, Bout.’

‘Gy zult er een goed vuer, een nederig avondmael, eene,

wel is waer, harde maer toch ongestoorde legerstede en bovenal een welmeenend hart vinden.’

‘Daervan ben ik reeds innig overtuigd.’

De paerden stapten de kleine brug over; de stem van den jager deed den wachthond zwygen. Welhaest werd de deur des huizes opengerukt en eene menschelyke gedaente kwam lagchend, gillend en dansend naer buiten gevlogen: het was eene vrouw, welke de stem van Arend Bout scheen herkend te hebben. Zoodra zy echter de vreemdelingen zag, trok zy schoorvoetend terug, en verschool zich achter eenen der zware beukenstammen.

Cuyl herinnerde zich dat de Wolfjager van zyne zinnelooze dochter gesproken had; hy vestigde, toen hy afgestegen was en zyn oog haer weêr ontmoette, een medelydenden blik op het meisje. In de gelaets-uitdrukking van Bout meende de edelman te zien, dat de ontmoeting van zyn kind op nieuw pynelyke herinneringen in hem deed opwellen, en alsof hy de gedachten van den vader eenige afleiding wilde geven, haestte hy zich te zeggen:

‘By myn patroon! Bout, gy hebt u hier eene onbereikbare schans getimmerd. Wilde men hier ongenoodigd binnenkomen, men zou u in den vollen zin des woords moeten belegeren.’

De Wolfjager antwoordde glimlagchend:

‘Ja, ja, ik ook heb myn kasteel, myne vischvyvers, myn park, myne warande! Hier ben ik heer en meester en wie my komt belagen, vindt achter de verschansing, een leger dat stryden zou op leven en dood.’

Bout wees op twee groote honden, die, met borstelige hairen en grommelend rond den vreemdeling draeiden, en slechts in bedwang gehouden werden door de ontzagverwekkende tegenwoordigheid des meesters.

‘En verder’ voegde Cuyl er by ‘een meester die met het roer omgaet, zoo eigen als de kloostervoogd met zynen roozenkrans!..... Wie zyn hier uwe vyanden?’

‘De vagebonden en de wolven. De eersten misgunnen my myne erf; de tweeden vinden ongetwyfeld dat zy my met dezelfde munt moeten betalen, welke ik aen zoovele hunner makkers heb toegeteld..... Doch treed binnen, noch de eersten noch de laetsten zyn te vreezen.’

Cuyl trad binnen, terwyl de Wolfjager den knaep behulpzaem was in het stallen der paerden. Het groote vuer dat in den haerd brandde, was den reiziger welkom. Eene zestigjarige, maer nog krasse vrouw, met een scherp oog en scherpe gelaetstrekken, en die Hannibal gewis aen eene volslagene tooverheks moest doen denken, stookte het vuer op. Toen Cuyl binnentrad had zy iets gemompeld, dat voor eenen groet kon doorgaen; doch aen al hare manieren

scheen hy te kunnen bespeuren, dat hy alles behalve welkom was.

Wat het vertrek aenging, het was met eene soort van landelyke pracht versierd: tusschen het glimmend tin- en kopergerief, hetwelk in de oude en met saterskoppen besnedene rek hing, zag men hier een Christus-beeld, daer buidels en stroppen; ginder den palmtak, den krans van dorre stroobloemen, of eenig jagtgerief. Aen den muer hingen eene bus, bogen, pylen, eene blinkende dagge, de weitasch en de jagthoren - kortom, gansch het toestel van den jager. Aen den haerd lieten een paer schoone hazewindhonden den slanken kop op de uitgestrekte voorpooten rusten. Toen de reizigers allen gezeten waren, rigtten zy zich op en legden vriendschappelyk den spitsen snuit op de kniën.

Bout was weêr stilzwygend geworden; de weinige woorden welke hy gesproken had, werden der oude schoonmoeder, want dat was zy, toegerigt, aen welke hy kortaf bevolen had het avondmael te bereiden. Slechts toen de zinnelooze, met eenen glimlach om de lippen, die veeleer een grynslach mogt heeten, den vader schuchter nader sloop en hem de wolfmuts van het hoofd wilde nemen, zeide hy vleijend:

‘Neen, Bela, neen kind! Uws vaders dagwerk is nog niet volbragt.’

Bela had regelmatige gelaetstrekken; hare verscheurde en

verwaerloosde kleederen verhoogden zelfs het schilderachtige dat ieder waernemer, in haer geheel moest opmerken. By tusschenpoozen blonken hare oogen van een wild vuer; hare wangen waren doodsbleek en des te bleeker, omdat gitzwarte lokken langs dezelve afhingen. Bela zette zich naest haren vader op een houten blok neder, en liet even als een der hazewindhonden, haer hoofd vertrouwelyk op zyne knie rusten. Bout streelde, met zyne knokkelige handen, Bela's wangen en hairlokken. Er lag iets byzonder treffends in die liefde-bewyzen, welke vader en dochter elkander toestuerden.

Het avondeten werd opgediend, hoewel de schemering nog pas begon te vallen. Men diende wild op, hetwelk Arend, niettegenstaende de strenge ordonnantiën en het consistorie van den horen, op zyne tafel niet scheen te willen derven. De honger is de beste keukenmeester, en Cuyl en Hannibal deden, zoowel als de Wolfjager, de schotel eer aen. De laetste had in den beginne geaerzeld zich aen de gemeenzame tafel te zetten, doch de edelman noodigde hem uit naest zich plaets te nemen. De zinnelooze zat in den hoek van den haerd en maekte, door vonkende takken snel rond te draeijen, vurige cirkels en slingers. De oude vrouw ging heen en weêr, zag scherp naer de gulzige vreemdelingen en mompelde ontevreden, dat die kleine,

leelyke bult ongetwyfeld eene maeg had als een korenzak.

Toen Bout zyn avondmael had genomen, stond hy op en wendde zich tot den edelman:

‘Gy zyt hier veilig, edele heer; rust hier uit tot morgen; by myne terugkomst zullen wy onzen togt voortzetten.’

‘Hoe, Bout, gy hangt het roer alweêr op den schouder?’

‘Ik heb dezen nacht nog een grooten pligt te volbrengen; ik keer terug van waer ik gekomen ben.’

‘Maer wat hebt gy daer nog aen te vangen?’

‘Claes-Arië, edele heer, heeft geen graf.’

‘Claes-Arië?’ morde de oude vrouw. ‘Wat raeskalt gy daer van Claes-Arië?’

‘De Spanjolen hebben hem tusschen hemel en aerde gehangen, en den rooden haen over zyn dak laten loopen.’

‘Goed loon!’ mompelde de oude.

‘Gy hebt ongelyk, moeder Aecht, dit te zeggen!’ liet Bout er streng op volgen.

‘Goed loon!’ hervatte de oude op hardnekkigen toon. ‘Claes-Arië was een van die rabauwen, die in St. Pieterskerk te Turnhout, de beelden hielpen neêrhalen.’

‘Wie zegt dat?’

‘Goed loon!’ herhaelde Aecht voor de derde mael. ‘Pas op, Bout, u ook zullen ze opknoopen en de roode haen zal boven ons hoofd kraeijen.’

‘Verdenkt men my van hetgeen men Claes-Arië ten laste legt?’ zeide de Wolfjager op verwytenden toon.

‘Neen, maer.....’ en zy wierp een achterdochtigen blik op Cuyl ‘maer gy haet de Spanjolen.’

Bout zweeg; hy wierp eenige geldstukken op tafel en by den klank van het metael verhelderde het gelaet der oude; zy sloeg hare handen op het blinkend geld, gelyk de roofvogel zyne klauwen op de weerlooze duif slaet.

Cuyl zag wel dat er een hemelsbreed verschil tusschen de denkwyze van schoonmoeder en zoon bestond; maer hy zag ook dat deze laetste het middel gevonden had, om de opbruisende drift der oude Aecht te doen bedaren. Met een achterdochtigen blik zag deze nog altyd naer de twee vreemdelingen, en op het oogenblik dat beiden met den rug naer haer gekeerd waren, sloop zy de deur uit, gewis om haren schat op eene geheime plaets te gaen verbergen.

‘Claes-Arië’ zeide Bout, zich tot den edelman wendende ‘Claes-Arië heeft ongetwyfeld eene groote rekening te vereffenen gehad, toen hy hierboven voor den grooten Rekenmeester verschenen is; doch daerom moet zyn lyk niet ten prooi blyven aen de raven, de wolven en den nikker.’

De edelman knikte.

‘Wilt gy gebruik maken van een onzer paerden?’ vroeg hy.

‘Dan zou de weg voor het minst driemael langer zyn dan nu. Bout weet den regten weg, door haeg en bosch, over veld en ysvlakte; - regt voort, gelyk de vogel of de wolk, die door het luchtruim dryven. Zyne beenen zyn sterk en onvermoeibaer; zyn oog scherp en waekzaem; daerenboven zal de goede God dezen nacht zyne beste lamp buiten hangen, om hem overal voor te lichten. Vaerwel, tot morgen!’

By deze woorden nam hy de dagge van den muer en stak ze in zynen gordel, wees Cuyl zyne wapens, indien hy zich tegen eenigen aenval te verdedigen had en ging heen.

Wy volgen den Wolfjager.

Bout verliet de erf, ging dwars over de heide heen en stapte het bosch in. De volle maen klom welhaest aen den hemel en schiep wonderlyke en fantastische tooverbeelden in het besneeuwde bosch. Het waren spoken in allerlei vormen, met allerlei houdingen en bewegingen. Hier dansten zy, daer stonden zy half achter de boomen verborgen, alsof zy den jager afwachtten; ginds hingen zy als Claes-Arië aen de takken der boomen: - het was alsof de graven open gebersten waren, en de dooden in hunne lykgewaden Sabbath hielden.

Doch dat alles trok de aendacht van den jager niet; hy stapte dwars door al die fantasiën der verbeelding heen, sprong hier over de beek, gleed ginder over den bevrozen

waterplas, schoof verder door het schuifelende riet, of liet, in den maneschyn, een oogenblik zyne lange zwarte gestalte op den top der duinen zien en verdween daerna in de dalen.

Het was omtrent middernacht toen hy zich weêr op de plaets bevond, welke hy des morgens verlaten had. De zwarte balken verhieven zich boven het wyde sneeuwveld, door de maen beschenen. Het lyk van Claes-Arië hing nog altyd aen den zwart geblakerden boom. Een dof en in den beginne nauw hoorbaer gerucht deed zich in de verte op: de Wolfjager stond stil en luisterde met ingehouden adem: ‘zy naderen!’ mompelde Bout.

Eene groep van vyf of zes wolven kwam, met den neus in den wind en den staert pylregt achteruit, over de sneeuw en regt op het verbrande huis aengerend. Het was alsof zy ten feest genoodigd waren op Claes-Arië.

Bout zag ze hunkerend naer de beenen van het lyk springen, neêrtuimelen en den sprong op nieuw wagen. Kalm en zoo weinig gerucht makende als mogelyk was, sloop de Wolfjager nader. Eensklaps davert zyn geweerschot: een der dieren stort stuiptrekkend ter aerde, maer het tracht niettemin zyne makkers nog te volgen; de andere wolven verdwynen, snel als de bliksem, in verschillige rigtingen.

Het was de gewoonte van den jager niet een zyner vyanden genade te geven; hy greep zyne dagge, sprong op het

monster toe, en ging eene worsteling lyf tegen lyf met het gekwetste dier aen. De stryd was kort: het stael plofte den wolf in de borst.

De wolven waren verdwenen; Bout stond alleen by het lyk des gehangenen. De bygeloovige vrees, welke hem des morgens beheerschte, had hem niet ten eenemale verlaten; maer Bout berustte in God, maekte driemael het kruisteeken over het zielloos ligchaem, klouterde op den boom en sneed het lyk af. Niet zonder huivering nam de Wolfjager het op den schouder, en ging den weg op die in de rigting van Herenthals, naer het naeste dorp geleidt. Daer wilde hy Claes-Arië's lyk op het kerkhof neêrleggen, opdat het den volgenden dag in gewyden grond zou mogen rusten.

Meer dan eens had de sterke Bout zynen last moeten neêrleggen: nu eens dwong hem de ontroering hiertoe, dan de vermoeijenis, en van tyd tot tyd loerden ook wel eens twee vurige wolvenoogen door het kreupelhout heen, dat den weg omzoomde.

Bout bereikte het kerkhof; hy stapte den dooden-akker op en legde Claes-Arië in het beenderhuis neêr. Hy rukte den ongelukkigen het papier van de borst, waerop de Spanjaerd het verschrikkelyke vonnis geschreven had, en in den maneschyn schreef Arend, met den hecht zyner dagge, in de sneeuw: ‘begraeft de dooden.’

Met kloppend hart bleef de Wolfjager nog een oogenblik het bleeke en yselyk verwrongen gelaet van den doode aenschouwen.

‘Claes-Arië’ mompelde hy ‘gy zult gewroken worden. Vrede zy uwer assche!’

Bout had zynen pligt volbragt, en ving den terugtogt naer zyne erf aen.


Vorige Volgende