De fortuinzoekers

[p. 11]

I.

Kent gy het dichtstuk van mynen broeder, Doctor J. Renier Snieders, waerin hy den reusachtigen beukenboom, op het buitenverblyf van eenen zyner vrienden, afschildert?

Ik herinner my dikwyls de strophen, waerin hy van den dorpeling spreekt, in zyne betrekking tot den eeuwen-ouden boom:

Hy kent hem van zyn jongste jaren,

Toen hy met vlugge kinderhand

Uit zyne kruin de vogels roofde,
Of aen zyn zusje een noot beloofde,

Gevonden op den waterkant.

[p. 12]

 

Hy zat als jongling in zyn schaduw,

 

Verteerd door ongekende smart,

 

En kwam op zyne schorse snyden

 

Den naem, die hem zoo diep deed lyden,

 

Den naem zoo lief aen 't lydend hart.

 

 

 

O beuk, gy zyt de vriend des grysaerds,

 

Die somtyds aen uw' wortel rust.

 

Hy komt er aen 't verleden droomen,

 

En voelt zyn hart dan overstroomen,

 

Van jeugdgevoel en levenslust.

 

 

 

Maer kindren stoeijen rond uw' wortel,

 

Gy hoort des grysaerds laetsten zucht,

 

Gy laet hen allen, allen achter

 

En leeft en groeit; gy blyft de wachter,

 

De trouwe wachter van 't gehucht.

En datzelfde had men kunnen zeggen van den beukenboom, die, ter zyde van het dorpje Bladel, zyne kruin boven al de rond hem staende boomen uitstak. Hy scheen te wedyveren met den nederigen dorpstoren, wie van beiden het naeste by de wolken komen zou. De armpjes van drie knapen konden nauwelyks zyn regtopgaenden stam omspannen; de schaduw, welke zyne kruin van zich goot, besloeg eene oppervlakte, welke het knaepje niet omrennen kon, zonder op 't einde ademloos neêr te zygen.

Iedereen had den majestueusen boom lief, en

[p. 13]

de dorpeling wees hem fier den vreemdeling aen, als een wonder van Gods schepping.

Des morgens, als de zon uit het oosten hare stralen op den beukenboom wierp, scheen zyne kruin, door dauwdroppels bepereld, een onmetelyke tuil, met diamanten sterren en bloemen doorzaeid, en des avonds, als de laetste gloed zyne bladeren en takken bestraelde, was hy als door een fluweelen mantel, met purper gouden vlammen, omhangen.

Als het winter werd en zyne takken met sneeuw en ys werden omschorst, scheen hy eene bruid in haer lykkleed te wezen; als het stormde, scheen hy eene godheid te zyn, in toorn ontstoken, zoo dreigend sloegen zyne takken dooreen, zoo bulderde het in zyne kruin.

In den winter gelyk in de lente; in den zomer gelyk in den herfst, was de beukenboom de vergaderplaets van de schooljeugd en de jongelingschap.

Aen de eene zyde, en niet verre van den boom, strekte zich eene watervlakte uit, die in den winter aenzienlyk wies, en zelfs tot aen den stam kwam reiken. De effen ysvloer was de heerlykste plaets welke men vinden kon, om schaetsen te ryden, en vandaer dan ook dat maegd en knaep nog dikwyls op de

[p. 14]

gladde baen ronddreven, als de maen reeds haer zilverig licht door de beysde takken van den beuk wierp.

Zoo haest kwam de lente niet, of de kinderen klapten in de handjes, en begroetteden vrolyk de groene botten van het loover. Men speelde vry en onbezorgd, buiten den schooltyd, in zyne schaduw; men haelde het vogelnest uit de wiegelende takken; men plukte van zyn groen als er gefeest werd in het dorp; men verjoeg de boosaerdige specht, die met haren scherpen bek den schoonen stam wilde doorboren, en als het najaer gekomen was, schudde de goedaerdige reus het hoofd en zaeide millioenen zoete beukennoten op den grond, als wilde hy de kinderen beloonen, omdat zy hem gansch het jaer geëerbiedigd en bemind hadden.

Des avonds, in het schoone jaergety, als de kinderen verdwenen waren, en de maen soms door het loover pinkte, kwam de jongeling met zyne geliefde dikwyls aen den voet van den boom nederzitten, en deze laetste droeg op zyne schors de namen van alle vrienden en dierbaren, van die welke nog in het dorp leefden, die naer andere landen vertrokken waren, of die de levenden reeds naer een beter vaderland waren voorgegaen.

[p. 15]

Des zondags, na het middaguer, kwamen de boeren in zyne schaduw rusten en hunne pyp rooken; zy spraken er over hunne zaken en over het nieuws, dat er in de afgeloopene week was voorgevallen.

Doch dit niet alleen was de reden der byeenkomst - maer op die plek hadden zy immers als kind gespeeld, als jongeling geliefd; al hunne herinneringen, vreugde en ontgoocheling, tranen en gelach waren er aen verbonden, en het was alsof eene onweêrstaenbare kracht zelfs den tachtigjarige naer die plaets dreef.

Wie zich te beklagen had over dezen of genen, kwam die klagt onder den beukenboom en in den kring der dorpelingen bekend maken; wie goede raedslieden zocht, kwam daer; wie plannen vormde voor de toekomst, legde ze daer bloot.

Slechts hy die onregt gedaen had, vermeed het gezelschap onder den beuk - kortom, de beukenboom was het middenpunt van een aenzienlyk gedeelte des dorps.

Thans is de boom verdwenen, en ieder dorpeling heeft hem betreurd.

Eens op eenen nacht, deed de storm de huizen waggelen en sloeg de toppen der populieren krakend

[p. 16]

dooreen. De hemel was pikzwart en werd, by poozen, met vurige slangen doorploegd; de donder ratelde verschrikkelyk over het dorpje heen. Een geweldige slag scheen hemel en aerde te doen scheuren, en de dorpeling, op de kniën zakkende, dacht dat de laetste oordeelsdag gekomen was.

Langzaem dreef het onweêr af, en toen de kinderen eener naburige hoeve des morgens naer den beukenboom staerden, zagen zy hoe de hoogste top van den dierbaren boom verbryzeld naer beneden hing, en hoe zyne gryszilverige schors tot aen den voet van den stam gespleten was.

Kind, jongeling, meisje, man en grysaerd treurden om den gevallen vriend, en ook de val van den boom is de val geweest van veel vreugde, veel liefde, veel goeden raed en veel lessen, uit de ondervinding geput.

In den tyd dat onze geschiedenis voorvalt was de beuk echter in zyne volle pracht, in al zyne majesteit, en de vaderlyke boom, wierp op eenen zondag namiddag, zyne milde schaduw op eenige landlieden, die rond zynen voet gezeten, de ligtblauwe wolken van den tabak de wyde ruimte inbliezen.

Al de bewooners van den omtrek waren daer

[p. 17]

vereenigd - wy bedriegen ons! Een enkele was er niet; een enkele schuwde den beukenboom: het was de bewooner der hoeve met den Witten Schoorsteen, welk huis op eenigen afstand van daer, tusschen de eikenboomen verscholen lag.

Die hoeve was de eigendom van Huibert Broncke, in de wandeling Rosse Huib geheeten, omdat de grillige vrouw Natuer zyn hoofd met vuerroode hairen had bezet.

Op het oogenblik dat de boeren daer verzameld waren, trad Broncke den weg op, die langs den beukenboom naer zyne wooning geleidde. Hy had de handen in de broekzakken, de muts diep in de oogen getrokken en hield het hoofd somber naer de borst gebogen; maer toch dwaelde zyn grauw oog vinnig rond toen hy de groep dorpelingen, onder den beukenboom, naderde.

‘Geluk vrienden! morde Huibert, nog eenige schreden van den boom verwyderd zynde; doch niemand van al de aenwezigen gaf hem den groet terug.

- Zy haten my, morde hy knarstandend, toen hy den beuk eenige stappen voorby was. En waerom?.... Omdat ik my niet met hen aensluit,

[p. 18]

omdat ik met hen niet ga spreken over ploegen, zaeijen, oogsten, koopen en verkoopen; omdat ik hun niet zeg wat er my in het hoofd speelt..... Dat weet Huibert alleen!

Broncke vertraegde den stap en liet het hoofd dieper naer de borst zakken; zyne oogen vonkelden als vuer en zyne handen wrongen zich tot vuisten.

‘Dat zy my haten, vervloeken zelfs; maer ryk zal ik eenmael worden. Dit denkbeeld verschroeit my het binnenste, en ik geloof dat er voor my geene rust meer zyn zal in de wereld, zoo lang ik de goudmyn niet gevonden heb, waervan die vreemde heer my gesproken heeft.....

Op dat oogenblik stond de boer stil; hy vestigde zynen strakken blik onbepaeld voor zich uit. Hy meende misschien de zoo lang gedroomde schatten voor zich te zien zweven. Maer door welke middelen moest hy die rykdommen bemagtigen? Hoedanig wilde hy er toekomen, alles wat hy voor zich zag, als het ware door zyne twee armen te omvatten, en met een helsch genot te zeggen ‘het myne’?

Niemand wist het; niemand raedde zelfs dat de zucht naer rykdom den Rosse zoo hardnekkig plaegde en martelde; maer het denkbeeld, welk het dan ook

[p. 19]

ware, moest niet eervol, misschien wel misdadig zyn, aengezien Broncke zoo vreesachtig het gezelschap aen den beukenboom vermeed.

Broncke stond nog in mymering verzonken, toen een oude blinde man, door een kind van ongeveer acht jaren geleid, de hoeve met den Witten Schoorsteen verliet, en den weg naer den beukenboom insloeg. De man droeg de boerenkleeding van over dertig jaren: den bolhoed en de korte broek. Hy was in het midden der vyftig jaren oud; doch had reeds spierwitte hairen en naer zyne ingevallen wangen en gekromde ledematen te oordeelen, moest hy wel zeventig jaren geteld hebben.

Het kind had blonde lokken en een paer oogen, welke twee stippelen uit de blauwe vlasbloemen schenen te zyn, en twee wangetjes, zachter en fyner gepurperd dan de fynste abrikoos.

Dat blonde kind was Heva, het eenige dochterke van Broncke, en de oude blinde, de vader van den Rosse, welke sedert zyne smartvolle blindheid by zynen zoon inwoonde.

‘Grootvader! zeide Heva zacht, toen zy haren vader bemerkte, daer aen den eikenboom, in de dreef, staet vader.

[p. 20]

- Wat doet hy, Heva? vroeg de oude man.

- Hy staet daer weêr zoo droevig en somber, en laet het hoofd op de borst hangen.

- Is hy alleen, Heva?

- Ja, gansch alleen..... Grootvader, ik ben bang voor hem. Zyne oogen gloeijen; hy lacht zoo yselyk en zyne gekromde vingers grypen gedurig door de lucht.

- God! mompelde de oude man, met eene bibberende stem, zou hy dan zinneloos zyn?

- Vader! kreet Heva.

De jonge Broncke luisterde naer de stem van het kind niet, zoodanig was hy door zyne denkbeelden bezig gehouden.

‘Vader, vader! hervatte Heva op bangen toon en drong zich digter by haren grootvader.

Huibert ligtte eindelyk het hoofd op en fronste de wenkbrauwen, als was hy misnoegd, dat men hem in zyne droomen gestoord of liever verrast had.

‘Huibert, zeide de oude blinde, wat gaet er toch in u om? De kleine Heva zegt, dat zy bang van u is, zoo somber moet gy daer aen den weg staen. Spreek, zoon, wat is er?

- Niets! was het laconisch antwoord.

[p. 21]

- Dat antwoord bevredigt my niet. Ik ben wel is waer blind, maer toch weet ik wel, wat er rondom my gebeurt. Neen, neen, gy zyt dezelfde niet meer, Huibert.

- En wat zou ik dan zyn?

- Vroeger, over eenige maenden nog, was uw huiskring uw geluk; ik hoorde het aen den toon uwer stem; gy waert tevreden u in den kring uwer familie te bevinden. Gy spraekt met uwe vrouw; gy speeldet met de kleine Heva; gy hadt goede woorden voor uwen blinden vader, en nu gaen er somtyds dagen voorby, dat ik uwe stem niet hoor.

- Het is omdat gy oud en doof geworden zyt.

- Neen, ik hoor God dank! nog zeer wel. Zoo sterk kan de wind den galm der torenklok niet van ons afleiden, of ik hoor dien klank nog; de nachtegael moet des avonds al heel ver van onze wooning zingen, als ik zelfs zyne zachtste toonen niet opvang. Het is niet alleen in ons huis, dat gy veranderd zyt; maer ook in uwen omgang met de overige dorpelingen. Gy schuwt den beukenboom, waer de Broncke's altyd van vader tot zoon zich kwamen neêrzetten.

- Ik heb geene zaken met de ezels, die daer komen.

[p. 22]

- Spreek zóó niet van hen, met wie gy uw levenlang verkeeren moet.

- Myn levenlang! morde Huibert eenigzins spottend tusschen de tanden.

- Spreek met meer eerbied over de menschen, die onder den beukenboom komen! ging de oude man op gestrengen toon voort. Nog eens, zoon, wat gaet er in uw hart om? Zyt gy niet gelukkig, niet tevreden? Wie heeft u iets misdaen? Brengen uwe akkers niet genoeg op, als God u duizend voor een geeft?

De grysaerd sprak te vergeefs. De Rosse had de plaets waer hy stond reeds verlaten, en de oude man hield slechts diep zuchtend met vragen op, toen het kind hem, met de traentjes in de oogen, gezeid had, dat vader reeds was weggegaen.

‘Arme zoon! herhaelde de vader en wischte eenen traen uit de blinde oogen.

- Grootvader, hervatte Heva, wat wil vader toch zeggen, als hy spreekt van geld - heel veel geld te bezitten?

- Spreekt hy dan van geld, Heva? vroeg de oude man bedenkelyk.

- Ja, laetst op eenen middag lag hy onder

[p. 23]

den grooten notenboom, in het gras, te slapen. Ik zat naest hem en vlocht den schoonen bloemenkrans, dien ik u gebragt heb, en om welken gy zoo blyde waert.

- Ik herinner het my wel, Heva..... Maer sprak uw vader dan in zynen slaep?

- Ja, hy sprak van geld, van veel geld en hy lachte zoo yselyk in zynen droom. Dan sprak hy ook van heengaen..... verre, verre weg..... van een schip..... Grootvader, zeg my eens wat een schip is?

De grysaerd had gesidderd op die woorden, en zonder op de vraeg van het kind te letten, hervatte hy:

‘En wat zeide hy nog al meer?

- Wel..... wel..... hy sprak van een schip, altyd van een schip. Grootvader, wat is dat, een schip?

- Dat is een groot houten huis, Heva, met vlaggen er op, gelyk er eene op onzen toren waeit als het 's Konings verjaerdag is, en dat huis laet men op het water dryven.

Het kind hief de groote blauwe oogen naer den ouden man op, en scheen hem niet te verstaen.

‘En dan, grootvader? vroeg het kind andermael peinzend.

[p. 24]

De blinde luisterde niet meer naer het gesnap van het kind. Diep in gedachten verzonken trad hy voort, en in die mymering maekte hy duizende gissingen, welke met de afgebroken woorden konden overeenstemmen. Hy vond niets dat. hem bevredigde, en kon niet anders denken, of zyn ongelukkige zoon was inderdaed in de hersens gekrenkt.

De oude Broncke kwam aen den beukenboom, en ieder beyverde zich om hem eene goede plaets te geven. Deze dorpeling groette hem welwillend; een andere drukte hem de hand, of klopte hem op den schouder, en zoo achterdochtig als men jegens den zoon was, zoo vriendelyk en goedhartig was men jegens den vader.

Heva zette zich naest den ouden blinde neêr; maer de rust is niet natuerlyk by de kinderen, en toen zy, op eenigen afstand, den kleinen Daniël Krans zag - een tienjarigen knaep met een zwarten krullebol, en een paer helder bruine oogen in het hoofd - stond zy op en vloog naer hem toe. De twee vrolyke kinderen huppelden welhaest door de naburige weide, om er bloemen, en langs de naburige hagen, om er braembeziën te plukken.

De vader van Daniël, Evert Krans, een man met een

[p. 25]

gulhartig en vergenoegd voorkomen, zag de blonde Heva naer zyn zwarten krullebol vliegen. De goede man lachte, en mompelde by het zien van het reine kinderlyke geluk, eene spreuk van zyn geliefden Cats:

Niets en kander beter passen,
Als dat t'samen is gewassen.

Het gesprek onder den beukenboom liep over alles wat met het dorp betrekking had: over het graen, dat weelig op de akkers stond; over den boekweit, die de sprekers van verre den zoeten geur van zyne bloesems toewaeide; over de duerte, de belastingen, de inkomsten en uitgaven, en telkens wist er Evert Krans eene wyze spreuk van den volkslievenden dichter tusschen te voegen.

Sedert eenige jaren waren Cats' Dichtwercken, de onafscheidbare vrienden van den opgeruimden en goedhartigen Evert. Als men in de zindelyke wooning van Evert kwam, was men zeker den grooten foliant, in perkament gebonden en van koperen sloten voorzien - een oud familiestuk - op de kas te zien liggen en er ging geen enkele avond voorby, of de huisbaes sloeg het boek open en putte daeruit menigen gouden raed. Des winters werd de foliant

[p. 26]

by het lamplicht open gelegd; des zomers, onder den vlierboom, voor het huis gezeten, lag de wyze huisvriend op de kniën van Evert.

Begga, de huisvrouw, luisterde aendachtig naer de Sinspreucken en de Huyselicke Saken, naer den Achterklap en Berispinge, naer de Sinne- en Minneheelden; de kleine Daniël mogt hier en daer ook al eens een vers spellen, en tevens de schoone printen zien - en voor allen was het boek een waerachtige en regtzinnige vriend.

Er was een tyd dat vader Cats in alle huizen te vinden was: in de nederige landmanswooning gelyk in het paleis des ryken, en hoewel wy bekennen, dat zyne uitdrukkingen somtyds wel wat stootend voor onze hedendaegsche en niet meer naïve beschaving zyn, zal iedereen met ons moeten instemmen, dat er veel wyze raed uit de pen diens dichters gevloeid is.

Evert Krans was door den dichter als het ware gevormd: Cats had hem het goede leeren beminnen, het kwade vlugten; hy was hem dikwyls een rigtsnoer geweest in zynen handel en wandel, in zyn doen en laten. Hy had hem tevreden doen zyn met zyn lot, liefderyk voor den mindere en den arme, goed buerman, trouw vriend, gelukkig vader

[p. 27]

en zoon - kortom, de blygeestige raedsman had zyn innerlyk zielsgenoegen, in het gemoed van Evert weten over te storten.

Doch stil - er wordt onder den beukenboom eene snaer aengeroerd, die op menigeen diepen indruk schynt te maken, of liever die de aendacht van allen schynt op te wekken.

‘Nu, wat zeide hy verder? vroeg een der boeren, zich tot zynen buerman rigtende.

- Zoo als ik u zeide, hervatte de aengesprokene: de vreemde heer, met zyn strooijen hoed op en zyn rood gestreept hemd aen, lachte over onzen toestand. ‘Gy slaeft u dood’ zeide hy, terwyl hy met zyn jeneverglas op de tafel sloeg, ‘en het zou maer van u afhangen, om binnen eenige jaren ryk te zyn!’

- Ryk? klonk het plotseling uit tien of twaelf monden.

- Ja, dat zeide hy. ‘Hier, zoo ging hy voort, verdient gy ten hoogste genoeg om te leven. Uwe gronden zyn belast en er liggen zilveren balken¹ door uw huis; het gouvernement zuigt u, door zware belastingen, den laetsten druppel bloed uit het lyf;

1 Hypotheken.

[p. 28]

gy wordt arm geboren, gy leeft arm en als gy sterft schiet er nog zoo veel niet over om u fatsoenlyk te begraven.’

- De man heeft gelyk! onderbrak een der aenhoorders.

- Ja, dat heeft hy! zeide een tweede.

- Maer wat is er tegen te doen? zeide de oude Broncke, met dien stillen glimlach om de lippen, welke zyne jongere vrienden scheen te willen toefluisteren: ‘Wees tevreden met uw lot!’

- Ja, wat is er tegen te doen? hervatte een der eerste sprekers.

- Hy raedde ons aen, zoo verhaelde de verteller weêr, huis, oogst, vee en grond te verkoopen.....

- En dan? was de verwonderde uitroep.

- Naer Amerika te vertrekken.

- Naer Amerika?

- Een land, waer men niet dan per schip komen kan. Het moet verre - zeer verre van hier zyn. ‘Welnu, zeide ons de vreemde heer, daer koopt men voor eenige honderde guldens eene uitgestrekte boerdery; het werk is er ligt; de grond brengt er het dubbele van hier voort; de vruchten worden er tegen hooge pryzen verkocht; belastingen kent men er niet

[p. 29]

- met een woord, het is een Luilekkerland, waer zelfs de grootste luijaerd fortuin zal maken!’

- Hoerrah voor 't Luilekkerland! spotte Evert; maer ik voor my, myne vrienden, ik zeg met vader Cats:

Wilje wel zyn, wilje rusten
Soek het niet op vreemde kusten,
Eygen huys en eygen dack
Dat is vry een groot gemack.

- Dat zeg ik ook, zeide de oude Broncke en knikte met het hoofd.

- Maer om in dat tooverland te komen?.... wierp een der dorpelingen op, die door de Catsiaensche verzen in het geheel niet uit het veld geslagen was.

- Daervoor zou de vreemde heer zorgen, hervatte de verteller.

- En gelooft gy dat alles? hervatte de blinde Broncke. Denkt gy inderdaed, dat de landverhuizer in Amerika het geld met de mand inzamelt? Die heer met zyn rood gestreept hemd en zynen stroohoed, zoo als gy hem beduidt, is niet anders dan eene lokvink, die u wil overhalen om te vertrekken, dewyl hy juist dáérin een middel vindt om u eenige guldens af te stroopen. Eens vertrokken, zal het oude

[p. 30]

spreekwoord waerheid worden: ‘Uit het oog, uit het hart!’ en terwyl gy in de bosschen van Amerika naer fortuin rondzoekt, zal hy hier, met uwe duiten, zyne lange pyp komen rooken.

Evert Krans knikte met het hoofd, en mompelde:

‘Weest in 't verhuysen niet te los,
Een steen die rolt en gaert geen mos.

- Wel gesproken Evert! Hy die wil werken, kan hier zyn dagelyksch brood goed verdienen; hy behoeft naer den vreemde niet te gaen, en het zekere voor het onzekere te verlaten. Men heeft al schoon praten van gouden bergen.....

- Gouden bergen! spotte Evert;

Een ei dat nog niet is geleyd,
Daervan en dient niet veel gezeyt.

- .....En ik geloof met u, Krans, dat de schatten van Amerika voor de meesten van ons, ongelegde eijers zyn. Gy hebt hier, het is waer, myne vrienden, moeiten en lasten; maer gy weet ook zeker wat gy daervoor opzamelt. Uwe moeiten zegent God met een goeden oogst, en voor de lasten die de Koning op ons heft, waerborgt hy ons een vreedzaem, rustig en onafhankelyk leven. Ginder integendeel, dat ver-

[p. 31]

zeker ik u, vraegt men véél moeiten van u: want gy moet eeuwenoude bosschen uitroeijen, alvorens bouwland te bekomen; gy hebt er geene lasten - dat is waer; doch het ontbreekt er ook niet aen dieven en moordenaers, die voorzeker erger zyn dan onze grenskommiezen. Vergeet nimmer de spreuk ‘Oost West, thuis best!’

- Drommels! gy kent dat land, vader Broncke?

- Ik heb er reeds zoo dikwyls over hooren spreken, dat ik, blind zynde, meen het voor myne oogen te zien. Geloof my, vrienden, dat tooverland is als de regenboog, achter welken wy liepen toen wy klein waren, zonder hem ooit te kunnen bereiken.

By allen die rond den beukenboom gezeten waren, verloor het land, dat de vreemde heer had voorgespiegeld, veel van zyne tooverglansen. Op den verteller zelve maekte de tegenwerping van den blinde een diepen indruk, en hoewel hy in den beginne nog al ingenomen was met het nieuwe vaderland, overrompelde, by het hooren der woorden van den oude Broncke, de achterdocht geheel zyne ziel.

Ieder wenschte dan ook, dat de grysaerd nog eenigen tyd zou voortgesproken hebben; doch hy

[p. 32]

zweeg plotseling stil, en het was alsof een onrustig denkbeeld hem eensklaps was komen pynigen. Hy scheen ten eenemael met zyne eigene gedachte bezig, en op diep ontroerden toon riep hy zyne kleine geleidster. Het kind kwam juichend toegeloopen, met eenen bloemenkrans om het blonde hoofd, dien de kleine Daniël er rond gevlochten had.

De boeren zagen, met verwondering, de ontsteltenis des grysaerds.

‘Gaet gy reeds heen, vader Broncke? zeide Evert.

- Ja, was het antwoord. Ik moet heengaen..... Ik bedenk daer iets..... Ik ga naer huis..... Nu, geluk vrienden!

Met die woorden verliet Broncke den beukenboom, en de dorpelingen begrepen noch zyne koortsachtige gebaren, noch zyne onderbrokene woorden, noch zyn overhaesten gang.

‘Ik heb alles begrepen! mompelde de blinde.

- Grootvader, zeide Heva; kleine Daniël heeft my zulke schoone dingen verteld van een schip..... Hy heeft beloofd, er my een te zullen maken van eenen van zyns vaders klompen. Hy zal er zeilen en vlaggen op maken van wit en verguld papier, en dan, grootvader, dan zullen wy het laten dryven op het

[p. 33]

water, aen een langen - zeer langen draed. En dan.....

- Och zwyg, Heva, zwyg van een schip; dat maekt my bedroefd.

Het kind hief weêr de hemelsch blauwe kykers naer den blinden man op, en toen het tranen aen de oogleden van den ouden vader zag, kwamen er ook traentjes aen zyne wimpers biggelen.

‘Wees niet droevig, grootvader; ik zal er niet meer van spreken.

- Goed kind! mompelde de oude man, en streek met zyne knokkelige handen over het hoofd van het meisje.