De drie zusters

Hoofdstuk XII.
De Tweelingen.

Dat jaar wachtens ging niet zonder genoegen voorbij.

Schoon beide zusters haar oog niet op de toekomst konden vestigen, zonder het treurige beeld eener niet te verhinderen scheiding, zoo genoten zij evenwel het geluk van haar te zamen zijn even als men de schoonheid van het uitspansel geniet ook dan wanneer zich eene groote, aschgrauwe wolk aan den gezichteinder vertoont. Zij verlieten elkander geen oogenblik; mevrouw Darboys ging naar Tours, maakte visiten, ondernam reizen voor hare zaken en nam haar onafscheidbare gezellin, Angela, met zich terwijl zij aan de oudere

[p. 48]

dochters het genoegen harer afzondering liet. Zij verontschuldigde zich daarover bij hare vriendinnen door te zeggen:

- Ik neem Germaine niet mede, de tijd is zoo kort dien zij met hare zuster nog kan doorbrengen! Ik wil ze niet scheiden. Ik neem Angela met mij mede. Zij is zoo onbezonnen; zij zoude hare zusters maar hinderen.

Dikwijls, als zij alleen waren, werkten en lazen zij zamen in dien tuin, in welken hun vader zoo gaarne was en welks lanen en bloemen hij uitgeteekend had. Hare mama vond dat hare tweelingen een lief karakter hadden; de duizenderlei grillen van Angela waren niet in staat haar geduld op een te zware proef te stellen, dat geduld dat bij Germaine eene natuurlijke hoedanigheid was, en bij Valentine eene verworvene deugd. Deze verloor evenwel terwijl zij nog in de wereld leefde het doel niet uit het oog waarnaar zij streefde; zij bad dikwerf en lang, en daar zij bereid was om hetgene zij op aarde lief had vaarwel te zeggen, zoo hechtte zij zich des te inniger aan Hem, voor Wienzij dat alles verlaten zou; zij bracht Hem bij herhaling een bezoek voor den troon zijner genaden, in de kerk, zij bracht Hem tevens een bezoek door zich naar armen en zieken te begeven.

Schoon men in de omstreken van Tours niet die groote behoefte aantreft, welke de landstreken kenmerkt, waar men zich hoofdzakelijk op de industrie toelegt, zoo vrijwaart het zachte klimaat dat daar heerscht evenwel niet van ziekte en Valentine bezocht in de omstreken van Roche-Corbon de arme zieken, de lijdende

[p. 49]

kinderen en de grijsaards, wien de tijd zoolang viel daar zij den geheelen dag aan de deur hunner hut zaten zonder dat iemand hen kwam bezoeken. Zij bracht een bezoek bij diegenen die door lijden gedrukt werden of die in verlatenheid verkeerden. Zij had steeds een goed woord, een hartelijk geschenk of een of ander stichtend boek en droeg eene zorg voor hen alsof zij hunne zuster ofwel hunne dochter was. God had haar een teeder en krachtig gemoed geschonken om aan het verhevene werk der christelijke liefdadigheid op deze aarde te arbeiden. Noch gevaar noch afkeer konden haar doen terugdeinzen en zij deelde in het lijden van haren evennaaste. Germaine vergezelde haar dikwerf op hare liefdevolle tochten, en menigmaal zeide zij tot zich zelve dat het jammer zoude wezen zulk eene dienstvaardige dochter aan de ongelukkigen te onttrekken en te verhinderen dat een zoo edelaardig en zuiver hart zich geheel en al aan den dienst des Heeren zou wijden. Desniettemin brachten die overwegingen haar in eene treurige stemming, de tijd vloog voorbij, elke dag bracht genoegens aan die niet meer zouden wederkeeren; het uur van scheiden zou weldra slaan en Germaine had haar offer nog niet ten volle gebracht.

Op zekeren dag zocht zij hare zuster en nadat zij den tuin en de weide doorloopen en den weg die naar de kerk leidt opgekeken had, zag zij tusschen de rotsen een lichten rookkolom opstijgen; zij herinnerde zich dat eene oude zieke vrouw eene dier grotten bewoonde en dat Valentine haar menigwef bezocht. Zij riep Angela die al springende kwam aanloopen en te

[p. 50]

zamen begaven zij zich op weg of gingen over de met wijngaarden bezette stelling en over de rotsblokken waar de hagedissen zaten om zich in de zonnestralen te koesteren.

- Daar zit eene adder, zeide Angela! ik ben er bang voor.

- Zij is banger dan gij zijt; zie maar eens hoe zij zich uit de voeten maakt, nog vlugger dan een vogel.

- Dat kan wel, maar ik heb het toch niet op dat leelijke beest; ik ben zoo niet als Valentine, want die is nergens bang af.

- Dat is zoo; de goede God heeft haar veel moed geschonken en dien zal zij noodig hebben, want misschien zal zij naar landen gaan, waar het wemelt van wilde beesten, zooals slangen en krokodillen, waarvoor men wel een beetje banger mag wezen dan voor adders en hagedissen.

- Waarom gaat zij daar naar toe?

- Om aan den goeden God te gehoorzamen en de ongelukkigen wel te doen. Zij zal daar zieken verplegen, aan de kleine kinderen den catechismus leeren, en aan de Heidenen verkondigen dat zij eene ziel hebben; zij zal de kleine chineesche kinderen doopen, die menigmaal door booze ouders in de rivier geworpen worden.

- Bah! zeide Angela, al pruilende, dat is altemaal heel vervelend, wanneer ik zoo oud zal zijn als u dan zal ik liever naar het bal en naar de komedie gaan en mij naar de mode kleeden in plaats van met die akelige kap en met dat grof lakenkleed met groote plooien dat Valentine aan wil doen. En dan zal men ook nog hare haren afsnijden.

[p. 51]

Germaine zuchtte bij den toon van minachting en afkeer waarop hare zuster sprak; hoe betreurde zij toen hare gezellin niet, hare trouwe vriendin, hare tweelingszuster die over alles gemeenlijk zooals zij dacht, terwijl Angela's hart niet zeer voor godsdienstige of edelmoedige indrukken vatbaar scheen te zijn. Zij sprak geen woord, terwijl Angela voortging met de onaangenaamheden van het leven en de kleederdracht der liefdezusters op te sommen en zij kwamen eindelijk aan de rots in welke de oude Martina woonde. Een sterke zonnestraal verlichtte het binnendeel der grot en gaf aan de vlam welke van den vuurhaard opsteeg, een donkere tint. Martina lag op een zindelijk bed dat zij aan de zorg van Valentine te danken had. De goede vrouw was reeds ongemeen ver in jaren gevorderd maar op haar door de zon gebruind en door zorg gerimpeld gelaat zetelde kalmte, zij luisterde aandachtig naar Valentine, die aan hare legerstede zat en bij het binnentreden harer zusters hare lezing onderbrak. Die uitgeleefde weduwe en die jonge dochter die door den heiligen band van christelijke liefde en godsvrucht vereenigd waren leverden eene dier tegenstellingen op, welke ons de godsdienst alleen kan bieden en waardoor het koudste hart zou bewogen worden. Germaine was er van ontroerd; zij ging naar het bed van Martina die haar met een glimlach groette en haar op de gebruikelijke wijze van verwelkomst in de omstreken van Tours aansprak:

- Ik vind het heel aardig van u mejufvrouw dat gij mij eens komt opzoeken en zoo vind ik het niet minder van mejufvrouw uw zusje: zooals ge ziet kan ik

[p. 52]

niet meer uitgaan, maar mejufvrouw uwe zuster is zoo goed mij gezelschap te houden... O! zij is toch zoo goed!

- Genoeg daarvan Martina, viel Valentine haar op smeekenden toon in de rede.

- Ja, ja, ik moet dat zeggen om mijn hart lucht te geven: ik heb kinderen die ik gevoed en opgebracht heb, maar zij wonen zeer ver van mij af; mijn oudste zoon is pachter en woont zoo wat zes uur van hier; mijne dochter is gehuwd en woont te Vouvray; mijn jongste zoon, die goede jongen, is soldaat; ik heb ook nog eene andere dochter die ver van hier dient, en niettegenstaande ik vier kinderen heb, ben ik toch geheel alleen en aan armoede en ziekte ten prooi... maar neen, ik ben niet alleen, want mejufvrouw Valentine is bij me, zij zorgt voor mij alsof ik hare moeder en zij mijn kind was, zij houdt mij gezelschap, zij leest mij uit schoone boeken voor, zij zingt mooie gezangen voor mij en brengt alles voor mij mede wat ik noodig heb... een meisje, eene dienstmaagd zoude dat niet beter kunnen doen dan zij. Neen jufvrouw laat mij uitspreken, ik wil dat iedereen het wete.

- De goede God weet het en zulks is voldoende.

- En wie heeft mij den goeden God leeren kennen, toch niemand anders dan jufvrouw Valentine.

Terwijl ik geheel mijn leven werkte en mij afsloofde vergat ik den goeden God; ik dacht niet aan Hem toen ik hier in verlatenheid treurde; waarom zijt gij hier gekomen? Om mij mijne gebeden wederom te leeren, alsmede de waarheden van mijnen godsdienst; en gij kunt mij zoo schoon over den hemel spreken

[p. 53]

dat ik soms denk hem te zien. Ook bid ik voor u goede jufvrouw, meer kan ik niet voor u doen en ik zegen u van ganscher harte alsof ge mijn kind waart. Uw geheele leven zult gij daarvoor gezegend worden!

- Ik dank u, Martina, zeide Valentine zacht, terwijl zij op het gerimpeld gelaat der stokoude vrouw een zoen drukte.

- En gij hebt zelfs geen afkeer om met mij, een arm mensch, zoo liefderijk om te gaan! ja God zal zijn zegen over u uitstorten!

Valentine geraakte daardoor geheel in verlegenheid en bracht alles voor den nacht in gereedheid. Zij zette het avondmaal der zieke bij haar bed, zij stak het nachtlicht aan, doofde het vuur uit, legde het deksel nog eens goed, gaf Martina wijwater en wenschte haar op hartelijken toon goeden nacht.

- Tot morgen zeide de arme Martina met een zucht en een glimlach.

De drie zusters gingen heen. Angela zeide:

- Wat is het er benauwd in die hut en wat moet ge u wel bij dat oude, zieke mensch vervelen, Valentine.

- Daar verveel ik mij in het geheel niet, en als ik me dáár reeds verveelde wat zou ik dan naderhand in de hospitalen moeten doen!

Angela antwoordde niet en liep vooruit terwijl zij hier en daar druiventrossen afplukte, die nog maar half rijp waren en die men zoo met de hand bereiken kon.

Germaine zag hare zuster aan, terwijl tranen aan hare wimpers parelden en drukte haar de hand.

- Ik keur uw besluit goed! zeide zij eindelijk na lang stilgezwegen te hebben.

[p. 54]

Valentine omhelsde haar en zeide:

- Als ik niet meer te huis zal zijn dan zult gij voor Martina zorg dragen niet waar?

- Dat beloof ik u. Helaas hoe snel vliegt de tijd toch voorbij! Elf maanden zijn er reeds verloopen!