|
| |
| |
| |
V.
De eerste Brief.
In zynen slaep was Clara naest haren vader komen staen, en had met liefde de woorden opgevangen, die droomend van zyne lippen vloeiden.
Toen hy eindelyk wakker werd, zeide hy:
- Ik droomde daer, Clara.... van u.... van Frans.... van Martha.... Arme Martha!... Zy treurde zoo bitter, omdat Frans was heen gegaen.... Zy had honger, de arme! Zou myn droom waerheid zyn, Clara?
Een traen kwam haestig in het oog der maegd glinsteren.
- God verhoede het, sprak zy; maer toch indien het zoo ware, dan zullen wy Martha bystaen, niet waer, vader? Zy streelde zacht de wang van den ouden man.
- Zeker, Clara. Het is zoo zoet, kind, elkander het
| |
| |
leven dragelyk te maken; elkander te beminnen en te helpen!....
- Zy heeft veel hulp noodig, de arme Martha. Ik heb eene schrikkelyke gedachte van haer: zy is zoo zonderling, vader; - men zegt in het dorp, dat zy zinneloos zal worden....
De schoolmeester zweeg en zag strak voor zich.
Daer klonk een holle stap langs het venster. Eene vrouw, met rooden mantel om, trad voorby, en byna terzelfder tyd klopte er iemand op de deur. Clara opende en Martha trad met haest, zonder het meisje te groeten, binnen. Zy knikte werktuigelyk tot Ivo, en ging by het vuer zitten; haer hoofd zakte neder, en haer blik vestigde zich styf op den kolengloed.
Beangstigd zag Clara, nu naer de arme moeder, dan naer haren vader, als wilde zy dezen hare woorden, zoo even uitgesproken, te binnen brengen. De schoolmeester loosde eenen zucht en Clara aenziende, wees hy met den vinger op het voorhoofd, alsof hy wilde beduiden: ‘'t Is waer, de ongelukkige is niet wel by hare zinnen.’
- Zyt gy ziek, Martha? vroeg hy zacht.
Zy ligtte het hoofd op, vestigde haren blik op den schoolmeester, en schudde droevig ‘neen.’
- Wat is er dan, dat gy zoo droevig zyt, moeder? vroeg Clara.
| |
| |
- Moeder!... herhaelde zy, met eenen glimlach op het beenderige wezen.
- Zeg het ons! hervatte Ivo spoedig. Waerom zyt gy zoo smartelyk aengedaen?
- Ik meende hem ginder te zien! zeide zy, op een geheimzinnigen toon; - maer hy was het niet!... neen! ging zy jammerend voort: hy was het niet!
- Wie dan toch, goede moeder? sprak Clara, terwyl zy liefdevol haren arm, om den schouder der arme vrouw legde.
- Ik weet het niet.... het was een droom.... Ach, ik lyd zooveel. Des nachts sluit ik de oogen niet meer.... Ik denk altyd aen hem.
- Aen Frans, moeder?
- Aen Frans, zegt gy? herhaelde de weduwe op blyden toon, terwyl een strael van geluk door hare oogen schitterde. O ja, Clara.... het is aen hem, dat ik altyd denk, en die gedachte draeit my zoo zonderling door het hoofd.... Gy ook denkt aen hem, niet waer, Clara?... Wy beiden beminnen hem zoo opregt....
Tranen waren het antwoord op die woorden.
- Hebt gy nog geene tyding van hem ontvangen, moeder Martha? vroeg Ivo.
- Tyding?... Ach, ja!... het is waer; ik vergat, dat ik een' brief gekregen heb....
- Een' brief? riep Clara verrukt en wischte hare tranen
| |
| |
af; en gy zegt niets!... O, geef, geef spoedig! - en blyde als een kind, klapte zy in de handen.
- Ik had het vergeten, Clara.... Wees niet boos op my.... De arme moeder heeft altyd hare zinnen niet meer....
Martha haelde eenen brief uit haren halsdoek te voorschyn, en reikte hem den schoolmeester over. Deze plaetste zich aen tafel, en Clara schoof er, voor Martha en voor zich-zelve, twee stoelen by. Terwyl zy plaets namen, brak de schoolmeester, met eene bevende hand, het lak van den brief.
Zoodra dezelve open was, rekte Clara nieuwsgierig den hals, en toen zy het zoo goed gekende schrift van Frans zag, riep zy vrolyk:
- Martha, wees blyde: het is zyn eigen schrift; hy is dus zeker nog gezond. Luister, hy zal ons schryven, dat hy ons allen nog liefheeft.
De weduwe glimlachte.
- Luister! zeide de schoolmeester.
G.....
‘Lieve Moeder, Ivo en Clara.
‘Ik zet my tot schryven, om u te doen weten, dat ik nog frisch en gezond ben. Ik hoop hetzelfde van u te vernemen. Het doet my zeer, dat ik van ons dorp weg ben; maer myn korporael heeft my gezeid, dat ik gauw naer huis zal mogen komen, als ik braef oppas. Ik geloof hem; want hy is een goed man. Ik heb laetst gedroomd, dat ik in ons
| |
| |
dorpke terugkwam, en dat gy allen my kwaemt te gemoet geloopen. Och! ik heb u zoo duidelyk gezien. Dat is zeker een goed voorteeken.
‘Wy zyn hier in eene groote stad, waer zware dienst is, en waer wy al heel weinig verdienen. Ik vraeg u geen geld, o neen! want ik weet wel, moeder, dat gy het niet missen kunt.... Ach, gy moogt geen gebrek lyden, om mynent wille....
‘Wat er altemael in de stad te zien is, kan ik u niet schryven. Vader Ivo, die ooit de stad gezien heeft, zal u daer meer van vertellen dan ik. In de kazerne gaet het maer wild toe. Men vloekt er meer dan men er bidt; maer ik, ik vergeet nooit op den goeden God te denken, Hem biddende, dat ik spoedig tot u moge wederkeeren. Kobe en Jooste van onze buerlui, zyn het al gewend. Zy hebben vele vrienden, gaen met deze naer de herberg, en hebben my verteld, dat zy al een lief hebben tegenover de kazerne. Maer ik denk nog altyd aen u, Clara; ik zal u nooit vergeten....
‘Nu, houdt u allen goed; denkt veel aen my. Ik breek af met de pen, maer niet met het hart......
Uw liefhebbende
Frans.’
Debrief verwekte blydschap by de moeder en by Clara. Frans was immers gezond; hy dacht aen haer, beloofde spoedig terug te komen, en was nog niet ondeugend gelyk
| |
| |
zyne makkers. Ivo zette, door eenige woorden, kracht aen dien troost by. Hy zag echter wel, door de eenvoudige woorden van Frans, wat zedelyk gevaer dezen omringde. Hy verborg zyne vrees, verstikte eenen zucht, en toen Clara opgeruimd zeide: ‘Wy moeten Frans wat zenden, vader; al waren het maer eenige stuivers!’ antwoordde hy met eene goedhartige uitdrukking: ‘Zeker, myn kind!’
Terwyl Clara pennen, inkt en papier haelde, sprak Martha aenhoudend van de wederkomst; zegende met eenen stroom van woorden, den goeden korporael en haelde honderde dingen aen, die allen in den brief aen Frans moesten staen; doch op welke de schoolmeester, in zyn afgetrokken gepeins, geen acht sloeg.
Clara zette het schryfgerief voor haren vader neêr. Hoe gaerne had zy zelve aen den geliefde willen schryven! Maer zy troostte zich met de hoop, dat zy er toch wel een regeltje zou mogen byvoegen. De goede schoolmeester schreef:
‘Lieve Frans,
‘Ik schryf u, gezeten tusschen uwe moeder en Clara, die u, even als de oude Ivo, nog hartelyk liefhebben. Wy hebben veel smarte onderstaen om uw vertrek; wy hebben veel geleden, veel geweend, Frans; maer dat gy braef blyft in al die verleidingen - die gedachte wischt ons nu een' traen van de wangen. Frans, blyf deugdzaem, en luister naer den raed van de booze vrienden niet. Denk altyd op
| |
| |
ons. Denk, dat gy altoos het gulden kruis van onzen dorpstoren in de verte ziet, en keer, met gevoelens van liefde tot ons, uit uwe ballingschap weder... Wy zenden u een weinig geld. Gy weet, Frans, wy hebben niet veel; het is by geval, dat wy dit bezitten. Gebruik het zuinig. Het is de deugd in uwe hand, als gy het goed gebruikt; het is het ongeluk, de misdaed in diezelfde hand, als gy het gebruiken zoudt gelyk Kobe en Jooste.
‘Vaerwel, wy hebben u lief. God bescherme u!’
- O, dacht Ivo, en hief het oog ten hemel, dat hy my goed moge verstaen!
- Waerom, vader, hem zoo streng schryven? zeide Clara mismoedig, na dat de schoolmeester, met eene bewogene stem, den brief had voorgelezen. De goede Frans, zal droevig zyn....
- Neen, myn kind! dat zal hy niet. Weet hy dan niet, dat het zyn vader is, die tol hem spreekt?
- Ja, onderbrak Martha, het is zoo; schryf hem nog, dat hy zyne moeder niet van verdriet mag doen sterven.
- En gy schryft hem niets van het dorp, van zyne vrienden, van.... Mag ik er één woordje byschryven? vroeg Clara aerzelend.
- Waerom niet, Clara; was het goedhartige antwoord van Ivo.
Opgeruimd greep zy de pen en schreef, terwyl de arme
| |
| |
weduwe, met een gelukkigen lach, de beweging der vingers volgde. Zy schreef van alles wat den jongeling dierbaer was, tot zelfs van de bloemen, die hy weleer verzorgde, en eindigde aldus: ‘Frans, vergeet my toch nooit; gy weet wel, dat Clara veel van u houdt, en dat zy u nooit voor Tony zoude vergeten....’
De maegd bloosde toen Ivo die woorden las. De oude Martha was over dezelve uitgelaten van vreugde.
Eene poos nadien werd het geld ingesloten, en weldra trad Clara, bly en tevreden, den landweg op, om den brief te gaen bestellen.
Voor de eerste mael verliet Martha met een opgehelderd gemoed, het huis van den schoolmeester. Deze echter was zoo opgeruimd niet; hy luisterde nauwelyks naer het blyde gesnap van Clara, die weêrgekeerd, elk harer ontmoetingen, elk harer invallen vertelde, en weldra weder een lied aenhief, hetwelk sinds maenden in het huis van Ivo niet meer gegalmd had.
|
|
Auteursrechtvrij