Nederlandsche gedichten uit de veertiende eeuw van Jan van Boendale, Hein van Aken e.a.

Datmen die arme onnosele niet verdrucken en sal. C. XVII.

DAt vijfste poent u nuch gebreect /

Hoe dat God Onse Here wreect /
Dats dat een man van groter machte
Nemt en̄ beroeft met crachte
Sijn goet enen maten man /
Die niet wederstaen en can.
Dats een sonde / voer waer gheseyt /
Die Onse Here zere wreect
Aen den man of aen die kinder /
Die dicke varen herde hinder;
Want wet dat Gode ontfarmt
Dat die mate te rechte karmt.
Heeft een maet man bemt of lant /
Dat den riken leghet wel ter hant /
Dat sal die rike hebben moeten /
Sijt met sueren of met sueten.
Hets wel te duchten / twaren /
Dat om ghene dine en varen
Meer volx ter hellen gloede

[p. 337]

 

Dan om begherten wille van goede;

 

Want en heet nu nieman vroet

 

Hine poghe na dertsche goet.

 

Prelaten / monken / papen /

1455

Princen / riddren / knapen /

 

Dese gapen met allen sinnen

 

Hoe si meest goets ghewinnen.

 

Hare ghene wert goets sat /

 

Dit merkic in elke stat.

1460

Hoe scandelijc / des sijt vroet /

 

Dat een mensche ghewint goet /

 

Op dat hi wert een here /

 

Alle die werelt doet hen ere:

 

Ia die valsche / dat verstaet /

1465

Maer metten goeden heet hi quaet.

 

‘Here’ spreect David / die prophete vry:

 

‘Wie sal in dijn huys wonen metti?’

 

Nu andwert hi dus hier af:

 

‘Die sijn ghelt te woeker niet en gaf /

1470

No ghene ghichte no miede

 

En nam van onnoselen diede.’

 

Ghi machteghe liede / des sijt vroet /

 

So wanneer dat ghi onrecht doet

 

Den onnoselen / dat Onse Here

1475

Aen Hem trect dat harde sere;

 

Want Hi achse Hem selven ghedaen.

 

En̄ ghi sult sulken loen ontfaen

 

Alse die quade lude ontsinghen /

 

Die Cristus aen den cruce hinghen.

1480

Dat was dat onnosel lam /

 

Dat neder in ertrike quam /

[p. 338]

 

En̄ sonder sijn scout / cleyn of groet /

 

Sterven moeste die bitter doet.

 

En̄ gheenre liede sekerlike

1485

En vaert so vele te hemelrike

 

Alse der onnoselre / dat wet /

 

Die gherecht sijn en̄ simpel met.

 

Dese sijn al te samen

 

Gods rike erfghenamen /

1490

Als Cristus / die Gods Soue /

 

Selve spreect harde scone.

 

En̄ wet dat dese sekerlike

 

Sot heten op ertrike /

 

En̄ oec nerghen toe goet.

1495

Nu merke elke in sinen moet /

 

Na dien dat gherechtichede

 

En̄ onnosele verdulderhede

 

In hemelrike comen allene /

 

So es dat ghetal dan clene

1500

Dat daer in comen sal;

 

Want die liede bina al /

 

Sijn si leeke ofte clerke /

 

Also alsict al bemerke /

 

Gaen om metter werelt wijsheyt.

1505

Nochtan dat die wise man seyt

 

Dat deser werelt wijsheyt es

 

Sotheyt voer Gode / sijts gewes.

 

Die onnosele gherechte

 

Dat sijn Gods vercorne knechte /

1510

En̄ haer claghen en̄ haer bede

 

Hoert God in elke stede.

 

Daer om hoedt u talder tijt /

[p. 339]

 

Waer ghi gaet of waer ghi sijt /

 

Dat ghi den maten niet en doet

1515

Onrecht aen lijf of aen goet;

 

Want seker God soudt wreken.

 

Hiermet latic dit spreken /

 

En̄ wille u dinghen segghen voert /

 

Die ghi noch niet en hebt ghehoert.