Nederlandsche gedichten uit de veertiende eeuw van Jan van Boendale, Hein van Aken e.a.
(1869)–F.A. Snellaert–
Auteursrechtvrij
[pagina 328]
| |
Dat raetslude niet en selen discorderen, maer tghemeyn goet [te] ghemeynen orbore keren. C. XV.1190[regelnummer]
DIe ene stat selen regeren wel
En selen onderlinghe niet wesen fel /
Maer eendrachtich / wats ghesciet /
En̄ niet sere achten op gheniet;
Want gheniet / voer waer gheseyt /
1195[regelnummer]
Verdruct eendrachticheyt.
Waer die vorsten vander stat
Onderlinghe draghen hat /
Daer bederven si die stede
En̄ hen selven daer toe mede.
1200[regelnummer]
En̄ so waer die rade / sonder waen /
Altoes na dat gheven staen /
Daer so moeste haet en̄ nijt
Tusschen / des seker sijt.
Leghet een man in groter veeden /
1205[regelnummer]
En̄ wert hi raetsman van eenre steden /
Hi sal die veede nederlegghen /
Omdat men niet en moghe segghen
Dat die stat come yet
Bi sijnre scout in verdriet.
1210[regelnummer]
WieGa naar voetnoot1 dat na tscependom staet
Om datter wasdom wt gaet /
En̄ niet omdat hi lude of stille
Der gherechticheyt dienen wille /
Sijt dies seker ende gewes
1215[regelnummer]
Dat hi daer valschelijc in comen es
| |
[pagina 329]
| |
En̄ hem waer beter / na der waerhede /
Dat hi dese poente af lede.
Nieghering en wert een stat
Meer bederft / wet wel dat /
1220[regelnummer]
Alse dat die portren met partijen
Onderlinghe draghen hatije /
En̄ om voerstaen discorderen:
Dan gheet al buten eren.
Men sal also regeren een poert /
1225[regelnummer]
Oftmen partye woude trecken voert /
DatGa naar voetnoot1 die andre dan daer bi
Ghenedert no ghedruct en si /
Also dat eendrachtichede
Altoes valle in elke stede.
1230[regelnummer]
Dese lere spreect ons also
Die grote philosophe Plato:
Den ghiereghen en salmen niet
Bevelen / wats ghesciet /
Stat of vorch te hoedene;
1235[regelnummer]
Want het es wel te moedene
Dat hi / mids siere ghierechede /
Bederven mochte borch en̄ stede.
In Ghent waren wilen eren
Neghen en̄ dertich wiser heren /
1240[regelnummer]
Die de stat berechten daer
Wel en̄ wijslike menech jaer.
Die wile dat sijt wel regeerden /
En̄ ghemeyn goet wel bekeerden
Daert sculdech was te gane /
1245[regelnummer]
En̄ niet en ghenoten daer ane
| |
[pagina 330]
| |
En̄ eendrachtich mede /
Stont in eren groet die stede;
Maer doen sijt selve wouden slabben /
En̄ daer om ghinghen crabben
1250[regelnummer]
En̄ parlementen onderlinghe /
Ghinghen te nieute al haer dinghen;
Want God en woudt ghehingen niet
Dat si langher regeerden yet /
En̄ worden uten lande ghejaghet.
1255[regelnummer]
Luttel worden si gheclaghet /
Also dat si en̄ haer kinder oec
Te quiste ghinghen als een roer.
Nu merct wel en̄ verstaet
Hoe misselike Gods vonnes gaet /
1260[regelnummer]
En̄ in deser ghelike mede
Eest ghegaen in meneghe stede /
Alse die heren dus verwilden
En̄ ghemeyn orber niet en hilden /
Dat God harde zere wrac
1265[regelnummer]
Metter ghemeynten die hi optrac;
En̄ alse die ghemeynte verwoude /
Warp hise neder also houde.
Onghelike dinc / sonder waen /
Dat en mach niet langhe staen.
1270[regelnummer]
Het es dicke ghesproken:
Gheen arch en blijft onghewroken.
Lieve vriende / lieve here /
Houdt der ghemeynten orber en̄ ere
En̄ in voerspoede stare en̄ stijf /
1275[regelnummer]
En̄ daer voer set u lijf
Vroech en̄ spade / in alder tijt /
| |
[pagina 331]
| |
Want ghijt sculdech te doen sijt.
En doedijs niet / wet wel dat
Ghi doet ontrouwe uwer stat /
1280[regelnummer]
Om dat ghi Gods volc niet en houdt
In sinen recht also ghi soudt.
Scepene en̄ raedsmanne mede
Selen hem hueden in elke stede /
Datse die ghemeynte en mochte niet
1285[regelnummer]
Begripen also goet als yet /
Alsic u vore hebbe gheseyt.
En wetti wat hier ane leyt?
Hare es vele die nauwe merken
Hare affare ende haer werken /
1290[regelnummer]
En̄ si weten wel / dat verstaet /
Dat hen tghemeyne goet aengaet /
En̄ si hebben meneghen wisen man
Die harde nauwe brieven can
In sijn herte / in sinen moet /
1295[regelnummer]
Donghelijc datmen hem doet /
Dat si brenghen souden int clare
Als si wisten dat tijt waer /
Daer wonder af mochte ghescien /
Also men dicke heeft ghesien.
1300[regelnummer]
Arestotiles / die wise clerc /
Maecte een boec / een scone werc /
Daer hi in leert in wat manieren
Men ghemeyn goet sal hanteren
En̄ bestemmen en̄ regeren.
1305[regelnummer]
Ic woude der steden heren
Dit boec wel hadden verstaen /
En̄ daer mede dan voert gaen;
| |
[pagina 332]
| |
Dat ware menegher stat goet /
Die nu heeft crancken spoet
1310[regelnummer]
En̄ crant van neringhen staet /
Om dat haer beleyt es quaet.
Dat moet betren die Gods cracht /
Die boven alle dinc heeft macht.
|