|
| |
| |
| |
Sofya aen hare schoon-dochter Sofya Dorothea.
PRinses, uw ongeluk, en ongemeene smart,
Die uwe onnoozelheid, met nare en droeve klagten,
My, in een' brief, vermeld, beweegt myn teêre hart
Tot antwoord, 't welk uw beê schynt van myn gunst te wachten.
Een zaek van zulk gewigt, zoo schandelyk berucht,
Met zoo veel schyns, verward in dubbelzinnigheden,
Weerhield een lange wyl myn hand; maer uw gezucht
Kon myn genegenheid, tot antwoord, overreden.
De Moederlyke naem, waer meê ge my begroet,
Heeft my, in dit gewricht, met derenis bewogen;
Maer zoo gy schuldig waert, Prinses, 't geen God verhoed,
Die zelfde naem zou my, naer zwarer straf, doen pogen.
Hoewel het naeuw belang van wederzydsch verband
Gansch niet geraden vind, my in die zaek te steken;
Myn neiging evenwel dryft my, om, door myn hand,
Een weinig tot uw' troost, met kort bericht, te spreken;
'k Zal 't ongeveinsd en trouw u zeggen; heb geduld,
Indien myn schryven u wat raeuwlyk voor mocht' komen.
Hoe dat men 't keer' of wend', gy hebt den schyn van schuld,
Het recht zal tegen u, gewis, zyn ingenomen.
| |
| |
De Vorst is tegen u, in bittre spyt, vervoerd,
Hy acht zich, in zyne eer en in uw trouw, bedrogen,
Al 't geen 'er, in uw zaek, hem tegen word gevoerd,
Verhit zyn gramschap slechts, en hy gelooft zyne oogen.
Een Man by u alleen, die voor uw voeten legt:
Een Joffer aen de deur, die d' ingang wil beletten;
Gy spraekloos op zyn komst: dit alles hem voorzegd,
En zelfs gebleken, moest zyn hart in argwaen zetten.
Een Vrouwehart, als 't myne, in onheil opgevoed,
En, door ervarendheid, bewust van hoofsche streken,
Beklaegt uw ongeluk en bittren tegenspoed,
En wenscht zich zelf in staet, om zulk een' smaed te wreken.
Maer dat een Man, een Vorst, nayvrig in zyne eer,
Die zulk een snood verraed vind in zyn hof gerezen,
Van spyt en gramschap woed, in een geval, zoo teêr,
Is geenszins ongerymd, en kan naeuw anders wezen.
'k Heb zoo veel uitgewerkt, op zyn oploopenheid,
Dat hy tot rechter kiest den Vorst van Zel, uw' Vader,
Wien hy de zaek betrouwt, en aen wiens kloek beleid
Hy 't straffen overlaet, van u, en den verrader.
Dit is de tael van 't Hof, Prinses, vergeef het my,
Niet dat ik u verdenk, of hier door wil betichten,
Neen, dit geschied alleen, om, zonder veinzery,
Van al, 't geen hier geschied, u trouwlyk te onderrichten.
Elk weet, dat Koningsmark, nu al van overlang,
Op een' bedekten naem, zich heeft aen 't Hof onthou'en,
Dat hy, met uw vertrouwde, een' toeleg van belang,
Die niemand, voor dien tyd, kon raden, heeft gebrouwen.
| |
| |
Dit werd nu stout en vry, op u, met smaed, geduid,
Nu heeft het elk gezien, door veel waerschynlykheden;
Elk heeft den mond nu vol: elk weet, in zyn besluit,
Den toeleg van 't geheim, omstandig, te bekleeden.
't Schynt wonderlyk en vreemd, dat een vertrouwde Vrouw,
Ten koste van uwe eer, zoo grouwelyk een schennis,
't Geen 't Hof verwarren moest in onherstelbren rouw,
Zoo schelmsch besteken kon, gansch zonder uwe kennis.
Dat zy, die uwe jeugd zorgvuldig heeft bewaert,
Uw trouwe Voedster, u, zoo plotsling, zou verraden;
Opdat zy, als geheel van schaemte en deugd ontaerd,
Haer' snooden moedwil mocht', door uw bederf, verzaden.
Men heeft wel, nu en dan, gemompeld in de praet,
Dat Koningsmark hier was, en heimelyk beminde;
Maer, zoo hy haer bemind, wat bragt haer tot die daed,
Dat zy hem nu, by u, in zulk een' staet, liet vinden?
Dit duid men al op u; nu meent men, dat men ziet,
Dat deze, met haer' naem, uw schande moest bestekken,
En uw verborgen min, nu wysselyk verspied,
En aen den dag gebragt, voor mommery verstrekken.
Ik ken uw deugd, Prinses, en 't lastrend hofgerel,
En heb aen al 't geraes van dit misduidend zeggen
Myn ooren niet geleend; maer ik besef niet wel,
Op welk een wys men 't stuk, den laster, zal weerleggen.
't Heeft immers gansch geen' schyn, dat zulk een Vrouw zoo stout,
Uws ondanks, dus met u, haer' Minnaer op zou sluiten,
En waken aen de deur, opdat dit onderhoud
Niet mocht' belemmerd zyn, door list, of vrees van buiten.
| |
| |
De Min, verdacht gemaekt, slaet alles listig gaê,
Het Hof heeft overal, in muur en wand zelfs, oogen.
De nyd verhaest de straf, door wroegende ongenaê,
De onnoosle onschuldigheid bezwykt, voor schyn en logen.
Ik heb den Keurvorst zelf zien schreien van verdriet,
Dan voelde hy zyn spyt, dan weer de min, bezwyken.
Zyn hart, zoo naeuw aen 't uw verknocht, geloofde 't niet;
Maer de oogen hadden 't hem, helaes! te klaer doen blyken.
'k Heb hem van al 't bedrog en 't hoofsche stout bestaen,
Aen ons geslacht bespeurd, zoo krachtig onderhouden,
Dat hy van derenis, met u, scheen aengedaen,
En zyne liefde en trouw zyne oogen schier mistrouden.
Doch, als de dolle spyt, van 't geen hem was ontmoet,
Hem in gedachten bragt, hoe dit aen alle Hoven
Zou klinken, door 't gerucht; ontzonk hem strak de moed,
En de onrust scheen zyn' geest, mistroostig, uit te dooven.
Ach! Moeder riep hy uit, het zy daer meê, zoo 't wil;
't Zy valschelyk of recht beticht, de schyn moet lyden.
Hoe dat men 't wende of keer'; 't draeit al op eene spil,
't Schandael is openbaer, men kan den blaem niet myden,
Dan door een Huwlyksbreuk, om dus ons nageslacht,
Voor dubbelzinnigheid en lastersmet, te hoeden:
Eens Vorsten Vrouw moet nooit, van ontucht, zyn verdacht,
Of zelfs beklad met schyn, of naspraek van vermoeden.
De Raedsvergadering, in 't heimelyk belegd,
Beteuterd, en ontzet in die onzekerheden,
Stemt straks, na dat de Vorst zyn meening had gezegd,
Dit vonnisoordeel toe, als 't eenigste naer reden.
| |
| |
De staetkunde eischte hier, met recht, naer hun verstand,
Dat een, schoon schuldeloos, veel eerder ging verloren,
Dan dat het gansche huis, in 't nageslacht, met schand,
In opspraek blyven zou, by kwalykduidende ooren.
Ook dacht hun: Dorothé, al riep haer deugd om wraek,
In staets ervarenis zoo wys en wel bedreven,
Moest, in het noodgeval van zulk een duistre zaek,
Ter eere van haer huis, haer' naem ten beste geven.
Een waerlyk grootsch gemoed, van onschuld zich bewust,
Was krachtig tegen ramp en onverdiende plagen,
En hoopte van den tyd, die alle logens blust,
Vergelding van den smaed, dien 't schuldeloos moest dragen.
Het Vorstelyke Huis, zoo moedig op zyne eer,
Moest zulk eene achterdocht, in zyn geslacht, niet duchten;
Het Koninglyke bloed, en de af komst, was te teêr,
Om bloot te staen voor smet van honende geruchten.
Dus werd het stuk beschouwd, dus sprak men in den raed,
Die weêr, na 't onderzoek van 't schennis, zal vergaêren.
Ik spoedde my terstond, om u den ganschen staet
Der zaken, zoo hy ligt, gulhartig te openbaren.
Prinses, nu is 't uw tyd, om, met een taei geduld,
Te hooren 't bitsch verwyt van vuile lastermonden,
Die zelfs, in hun gedrag, niet onverdacht van schuld,
Gereed zyn, om uw doen ten argste te verkonden.
Uw droeve, ontstelde geest, zich zelf' geens kwaeds bewust,
Zal, in verlegentheid, tot troost u middlen schenken.
Uw hart zal, aen 't gemeen, zich offren voor de rust,
Als gy uw ongeval, staetkundig, zult bedenken.
| |
| |
Niet, dat dit zy zoo ligt: maer een grootmoedig hart
Torst zyn toevallig lot, al valt het zwaer te dragen;
Braveert de nyd met smaed; verkropt zyn stille smart,
En spilt zyn tranen niet, met noodeloos te klagen.
Ik zeg 't niet zonder proef: ik heb myns Vaders huis,
Beroofd van kroon en erf, in ballingschap zien dwalen,
Ja zelfs, door arremoê gedrukt, by zoo veel kruis,
Een schamel onderhoud by vreemde Machten halen.
Wat zeg ik? 'k heb myn' Oom, in 't hoogste weerelds lot,
Tot Keizerlyk gebied en waerdigheid geboren,
Door valsch verraed beticht, onschuldig, op 't schavot
Zien bukken voor den byl, en in zyn' bloede smoren.
De Hemel heeft nogtans my, uit dit al, gered,
En my als Ryksvorstin, in deze plaets, gehuldigd;
En weer op 't wettig hoofd der Britten kroon gezet;
Men geeft den dooden 't recht, de onnoozelheid verschuldigd.
Vertrouw uw zaek aen God, uwe onschuld, en den tyd.
De waerheid zal dezelve, of vroeg of laet, verklaren,
En stellen u gerust, uw' hateren ten spyt,
Als zich hun wroeging, met hun straf, zal openbaren.
Gy ziet, Prinses, hoe ik my met uw zaek bemoei,
Als waer' de Vorst my vreemd, en gy uit my gesproten;
Hoe ik my, in uw' ramp, om u te troosten, spoei,
En tot uw redding waek en arbeid, onverdroten.
Geef toch den kwaden raed der wanhoop geen gehoor!
En maek niet veel misbaers, door opgevat wantrouwen;
Uwe onbedachtzaemheid zou u doen gaen, op 't spoor,
Gericht, tot uw bederf en eeuwig naberouwen.
| |
| |
De Vorst, in schyn, gekrenkt in eer en in gezach,
En, door omstandigheên, van argwaen ingenomen,
Zal, door grootmoedigheid van een bedaerd gedrag,
Veel eer tot onderzoek en regte kennis komen:
Dan dat gy, nu ter tyd, des Vorsten klagt, met klagt,
Zoud willen tegengaen, op ongegrond vermoeden;
't Heeft altyd schyn van schuld, wanneer men dristig tracht,
Door 's anders wangedrag, het zyne te vergoeden.
De storm waeit altyd meest op een verheven dak;
En toont zyn hevigheid op de allersterkste stutten.
Toon, door uw voorbeeld nu, dat ook een Vrouw, hoe zwak,
In zulk een onweers bui, zich zelve kan beschutten.
Ei draeg u dan, Prinses, ook Vorstelyk en kloek.
Braveer uw tegenspoed, en zwicht niet voor de listen.
Een groot gemoed verdraegt een' onverdienden vloek,
Wanneer 't zyn onschuld zelf, als schuldig, hoord betwisten.
Voor my, 'k ben van uw deugd en onschuld zoo voldaen,
Dat nooit, voor uwe zaek, myn yver zal vertragen;
Myn tederheid voor u zal t' allen tyd bestaen;
En u den droeven last, waer' 't mooglyk, helpen schragen.
Gy hebt my toevertrouwd een zaek van zulk gewigt,
Waer in ik, tegen u, waeraschynlyk scheen gewikkeld.
Uwe onschuld toont haer kracht, en stryd, met my, n pligt,
Die myn meêdoogend hart met dubblen yver prikkelt,
| |
| |
Verzeker u, Prinses, van myn genegentheid,
Die in uw tegenspoed, by my, nooit zal verkoelen;
Al wat myn raed vermag, met voorspraek en beleid,
Zal, willig tot uw' troost, uw redding steeds bedoelen.
|
|
Auteursrechtvrij